Reja: Kirish. Jahon bozori va uning rivojlanishi

Mavzu: Jahon bozori va uning shakllari


Reja:
Kirish.

1. 
   Jahon bozori va uning rivojlanishi.
   

2. Jahon bozori va uning konsyukturasi.
3. Jahon bozori va jahon iqtisodiyoti. Xalqaro iqtisodiy tashkilot.
4. Xulosa
5. Foydalanilgan adabiyotlar ro'yxati

KIRISH
Kurs ishining dolzarbligi: Jahon bozori tovar, mehnat, kapital va valyuta bozorlari majmuidan tashkil topadi (Mehnat bozori, Ishchi kuchi bozori). Jahon bozorida barcha mamlakatlar tashqi savdosining majmuini ifoda etadigan xalqaro savdo amalga oshiriladi. Bu tarkiban jahon miqyosidagi eksport va importdan iborat, ularning qiymat boʻyicha nisbati savdo balansi deb yuritiladi.
Jahon bozori xalqaro birjalar, savdo uylari, banklar, sugʻurta kompaniyalaridan iborat bulgan oʻz infratuzilmasiga ega. Jahon bozori toʻlovlar va hisob-kitoblar xalqaro pul vazifasini oʻtovchi barqaror, erkin almashtiriladigan valyutalar, maye, AQSH dollari, Yaponiya iyenasi va yevroda olib boriladi. Jahon bozori ixtisoslashgan xalqaro birjalardan iborat yirik segmentlariga ega. Maye, Chikago don birjasi, Liverpul paxta birjasi va London rangli metallar birjasi va boshqalar. Jahon bozorida savdo-sotiq xalqaro birja bitimlari, ikki tomonlama yoki koʻp tomonlama birjadan tashqari bitimlar yoʻnalishlarida boradi. Jahon bozori sigʻimi jami mamlakatlar bozor talabining import hisobiga qondiriladigan qismlari yigʻindisiga teng. Jahon bozorida sanoati rivojlangan mamlakatlar ishtiroki ustunlik qiladi va ular tayyor mahsulot bilan qatnashadilar, rivojlanayotgan mamlakatlar asosan xom ashyo va ishchi kuchi eksporti bilan ishtirok etadilar. Jahon bozorining rivojlanishi xalqaro munosabatlarning shakllanishi bilan bog'liq. Ularning intensivligi ko'plab omillarga ta'sir qiladi. Ular orasida iqtisodiyotning holati va davlatlar o'rtasidagi savdo operatsiyalarini o'zaro taqsimlash, hisob-kitoblarning nomutanosibligi, inflyatsiya darajasi o'zgarishi va boshqalar. Jahon bozori ichki tomondan olingan. Har qanday mamlakat birinchi navbatda o'zlari uchun mahsulot ishlab chiqaradi. Vaqt o'tishi bilan uning ortiqcha qismi hosil bo'ladi. Natijada, davlat tovarlarni jahon bozoriga chiqaradi. Jahon bozori xizmatlari hozirgi paytda xalqaro munosabatlarning eng muhim hodisasidir, bu shakllanish bosqichida bo'lishiga qaramay, o'tgan yillar davomida xalqaro savdo ko'lami va xilma-xilligi sezilarli darajada oshdi.
Hozirgi sharoitda jahon bozori tizimida globallashuv va integratsiyalashuv jarayonlarining jadallashuvi, mamlakatlar milliy iqtisodiyotlari o’zaro aloqalarining va o’zaro bog’liqliklarining kuchayishi zamonamizning eng muhim xususiyatlaridan biriga aylanmoqda. Globallashuv, ma’lumki, ishlab chiqarish, axborotlar almashinuvi, savdo, transport va boshqa xizmat ko’rsatish soha-laridagi mamlakatlararo aloqalarda namoyon bo’ladi. Bu jarayonlarda mustaqil O’zbekiston ham faol ishtirok etmoqda. O’zbekiston mustaqillikka erishgandan keyin, respublika oldida xalqaro integratsiya jaryoniga jalb qilingan iqtisodiyot, milliy davlatchilikni shakllantirish bilan bog’liq bir qator masalalar paydo bo’ldi. Shu munosabat bilan respublikaga xalqaro moliya munosabatlarning to’la ishtirokchisi bo’lishga imkon beruvchi qator maqsadlar belgilab qo’yildi. Bularning ichida eng muhimi sifatida, bozor iqtisodiyotini rivojlantirish uchun xorijiy investitsiyalarni jalb qilishni ko’rsatish mumkin. Bugungi kunda O’zbekiston xalqaro iqtisodiy munosabatlarning sub’ekti sifatida jahon bozoriga tobora keng jalb qilinmoqda, dunyoning o’nlab rivojlangan va rivojlanayotgan mamlakatlari bilan mustahkam xalqaro iqtisodiy munosabatlarga kirishgan, uning tashqi savdo aylanmasi hajmi yildan-yilga ortib bormoqda
Xalqaro savdo xalqaro iqtisodiy munosabatlarning eng rivojlangan va keng tarqalgan shakli hisoblanadi. U zamonaviy tashqi siyosiy manfaatlar va dunyo mamlakatlarining muammolarida muhim o'rin tutadi. Shuning uchun uning mohiyatini, rivojlanish dinamikasini va zamonaviy tuzilishini o'rganish davlatni rivojlantirish dasturlarining tashqi siyosatini belgilashning muhim elementi bo'lib, uning dolzarbligini tasdiqlaydi.
Shundan kelib chiqqan holda, biz ushbu kurs ishining jahon bozori haqidagi ma'lumotlarni to'plash, tizimlashtirish va tahlil qilishdan iborat bo'lgan quyidagi maqsadini shakllantirishimiz mumkin.
Men deyarli ushbu mavzuni o'rganib chiqdim va bundan keyin ham o'rganaman. Bu jahon bozori bilan bog'liq bo'lgan alohida tashkilotlarning ishlashi uchun zarur shartdir, shuningdek har bir davlatning tashqi siyosatini amalga oshirish va rivojlanishning o'rta va uzoq muddatli dasturlarini ishlab chiqishdagi faoliyati. Shuning uchun jahon bozorining holatini kuzatish, shuningdek prognozlash va rejalashtirish jarayonlari to'xtamaydi.
Kurs ishi mavzusining o'zi nafaqat jahon bozoridagi o'zgarishlarning miqdoriy xususiyatlarini, balki ushbu o'zgarishlarning sifat jihatlarini ham o'rganishni o'z ichiga oladi.