Termiz davlat universiteti
Ijtimoiy fanlar fakulteti
Boshlang’ich ta’lim yo’nalishi
3-bosqich 220-guruh talabasi
Xo’shboqov Shahzodning
Umumiy Pedagogika
fanidan tayyorlagan
Mustaqil ishi Mavzu: Pedagogik texnikani shakillantirish uslublari.
Reja:
1. Pedagogik texnika haqida tushuncha.
2. Pedagogik texnikaning tarkibiy qismlari.
3. Oqituvchining pedagogik texnikasini shakllantirish yollari.
Pedagogik texnika haqida tushuncha Pedagogik texnika – oqituvchining nafaqat talim– tarbiya jarayonida, balki butun kasbiy faoliyatida zarur bolgan umumiy pedagogik bilim va malakalari majmuidir. Pedagogik texnikaning muhim jihatlari – bu avvalo oqituvchining mahoratini belgilovchi kasbiy konikmalari hisoblanadi, yani uning savodli va ifodali sozlay olishi, oz fikr-mulohazasini va bilimini tushunarli tilda tasirchan bayon qilishi, his-tuygusini jilovlay olishi, ozining shaxsiy xususiyatlariga xos mimik va pantomimik qobiliyatlarga ega bolishi, aniq imo- ishora, manoli qarash, ragbatlantiruvchi yoki istehzoli tabassum, sozning cheksiz qudrati orqali oquvchilar ongiga va tafakkuriga tasir otkazishi, hozirjavoblik, psixologik bilimlarga ega bolishi kabilardir.
Hozirgi kunda pedagogik texnika tushunchasi ikkita guruhga bolib organiladi. Birinchi guruh komponentlari oqituvchining shaxsiy axloqiy fazilatlari va xulqi bilan bogliq bolib, talim– tarbiya jarayonida oz–ozini boshqarish malakalarida ( refleksiya) namoyon boladi: talim-tarbiya jarayonida oz xatti- harakatlarini boshqarishi, (mimika, pantomimika); talim-tarbiya jarayonida oz hissiyotini va kayfiyatini jilovlay olishi va turli nojoya tasirlarga berilmaslik; mukammal ijtimoiy perseptiv qobiliyatlarga (diqqat, kuzatuvchanlik, xayol) egaligi; nutq texnikasini (nafas olish, ovozni boshqarish, nutq tempi) bilishi va oz ornida qollay olishi.
Pedagogik texnikaning ikkinchi guruh komponentlari oqituvchining shaxs va jamoaga tasir korsatish malakalari bilan bogliq bolib, bu guruh talim-tarbiya jarayonining texnologik tomonini qamrab oladi: oqituvchining didaktik, tashkilotchilik, konstruktiv, kommunikativ qobiliyatlari; malum bir reja asosida oz oldiga qoyilgan talablarning bajarilishini nazorat qilishi; talim muassasasida va oquvchilar jamoasida talim-tarbiya bilan bogliq bolgan ijodiy faoliyatni tashkil eta olishi; oquvchilar bilan pedagogik muloqot jarayonini bir muvozanatda saqlab boshqara olishi.
Pantomimika - bu gavda, qol va oyoqlarning harakatidir. U asosiy firkni ajratib korsatishga imkon beradi. Oqituvchi oz gavdasi, qoli, oyoq harakatlarining holati orqali har qanday pedagogik malumotlarning obrazini chiza olsa, oquvchilar bundan zavqlanadilar, ular ichki his-tuygulari, tashqi hissiyotlari bilan qoshilib butun ongini oquv materiallari mazmunini ozlashtirishga qaratadilar. Mimika - yuz muskullari orqali oz sezgisi, fikri, kayfiyatini ifodalashdir. Oqituvchining yuz ifodasi va qarashi bazan oquvchilarga sozdan ham qattiqroq tasir korsatadi. Mimika axborotning xususiy ahamiyatini oshiradi, uni puxtaroq ozlashtirilishini taminlaydi. Oquvchilar oqituvchi kayfiyati va munosabatini uning yuzidan uqib oladilar.
Tаbаssum turli hissiyotlаrni аnglаtgаnligi uchun ulаrning bаzi turlаrini hisоbgа оlish mаqsаdgа muvоfiq: оrtiqchа kop jilmаyish – qollаb quvvаtlаnishgа ehtiyoj; qiyshiq kulish – nаzоrаt qilinаyotgаn аsаbiylik; kotаrilgаn qоshlаr vа tаbаssum - boysunishgа tаyyorlik; pаstgа tushirilgаn qоshlаr vа tаbаssum – ozini kаttа оlish; tаbаssum bilаn bir pаytdа pаstki qоvоqlаrning kotаrilmаsligi – sаmimiyatsizlik; tаbаssum bilаn bir pаytdа kozlаrning оlаyishi – qorqitish.
E’tiboringiz uchun
Rahmat.