Termiz davlat universiteti Tarix fakulteti 406-guruh talabasi Mirzoaliyev Muhriddin

Termiz davlat universiteti
Tarix fakulteti 406-guruh talabasi Mirzoaliyev Muhriddin
sharq allomalarining ilmiy merosi fanidan taqdimot.
Abu al-Muʼyin an-Nasafiy
Reja:
1.ABU MU’IN NASAFIY HAYOTI VA IJODI.
2.Abu Muʼyin Nasafiy ziyoratgohlari.
3.
yurtimiz dunyoga ko’plab sohalarda buyuk olimlarni yetishtirib bergan. Bu ulamolar o’z yo’nalishlarida ulkan yutuqlarga erishgan. Shu qatorida kalom ilmi ham ravnaq topdi. Bu ilmda juda ko’plab olimlar ijod qilgan. Ushbu yo’lda hizmat qilgan yetuk allomalardan biri ulug‘ olim, ahli sunna val jamoa peshvosi, Abu Mansur Moturidiy maktabining atoqli namoyondasi, mutakallimlar tili va boshqa unvonlar sohibi Abul Muin Nasafiydir. Uning asl ismi Abul Mu’in Maymun ibn Muhammad ibn Muhammad ibn Mo‘tamad ibn Muhammad ibn Makhul ibn Fazl Nasafiy Makhuliydir. Milodiy 1027- yili yoki 1038-yili( hijriy 418- yoki 438- yili) Nasafda tug‘ilgan.
Imom Nasafiy Abbosiylar xalifaligi davrida Buxoro va Samarqandda yashab, ijod qilgan. Bu davrda ilm – fanning barcha sohalariga e’tibor berilgan. Natijada jamiyatda hur fikrlilik rivojlanib, turli xil oqimlar va aqidalar paydo bo’la boshlagan edi. Shu sababli imom Nasafiy turli noto’g’ri mazhablarga raddiya sifatida ko’plab kitoblarni ta’snif etgan. Ulardan bizga yetib kelganlari:
“Tabsirtul adilla fi usuliddin”, bu kitob Motuturidiyya mazhabi bo’yicha Imom Moturidiyning “Tavhid” kitobodan keyingi o’rinda e’tirof etiladi.
“Bahrul kalom fi ilmil kalom”, bu kitob kalom ilmi bo’yicha Moturidiyya maktabining asasiylaridan biridir.
Abu Muin Nasafiy ziyoratgohi
Qarshi shahridagi Abu Muin Nasafiy ziyoratgohi maxsus rekonstruksiya qilingan va o‘tgan yili oktabr oyida prezident tashrifida rasman ochilgan.
Mazkur maskan maxsus rekonstruksiya qilingan va 2021-yilda oktabr oyida prezident tashrifida rasman ochilgan. Ziyoratgohda muzey tashkil etilgan. Unda Shahrisabzning tarixiy yodgorliklari saqlanadi.
Hududdagi qadimiy Nasaf shahri bo‘lib, dunyo ilm-fan va madaniyati rivojiga hissa qo‘shgan yetuk olim va allomalar yashagan. XV asrda yashab o‘tgan Ahmad ibn Mahmud Nasafiy umrini ilm olish va o‘rgatishga bag‘ishlagan.
Nasafda ilm karvoni yo‘lga qo‘yilgan. Bu karvon Bag‘dod, Balx, Isfahon, Nishopur, Marv, Buxoro, Samarqand kabi qadim shaharlarni o‘zaro bog‘lagan. Dunyoning ko‘p mamlakatlaridan olim va savdogarlar tashrif buyurishgan”, - deydi ziyoratgoh ilmiy xodimi Eldor Jumaniyozov.
Jumladan, XVII asrda arab tili va nastaliq yozuvida yaratilgan Qur’oni Karim kitobining asl qo‘lozmasi saqlanadi.

Uni 1968-yili Nasafiy qabri devoridan topilgan 15 -asr qurulgan tosh qudugʼ boʻlib ,unda ichimlik suvi hali ham mavjudNasafiyning qabri maxsus Gumbaz bino ichida joylashgan .

Uni 1968-yili Nasafiy qabri devoridan topilgan 15 -asr qurulgan tosh qudugʼ boʻlib ,unda ichimlik suvi hali ham mavjudNasafiyning qabri maxsus Gumbaz bino ichida joylashgan .

Ziyoratgohda XI asrda o‘tqazilgan tut daraxtlari hali ham meva beradi.
“O‘tgan yili malayziyalik sayyohlar kelishib, qish faslida ziyorat qilishdi. Ular Nasafiy ta’limotini chuqur o‘rganishdi, olim qo‘lozmalari eski arab tilida bo‘lganligi uchun tarjimalar endi ko‘paymoqda va maktab darsliklariga kiritilyapti”,- deydi viloyat madaniy merosi boshqarmasi boshlig‘i.