Siydik yigib olishdan oldin tashqi jinsiy a’zolari yuviladi va yaxshilab artiladi. Qaynoq suvda tozalangan, quruq idish tayyorlab, boladan (agar u katta yoshli bo‘lsa) shu idishga (og‘zi keng shisha bankaga) o‘rtacha siydik porsiyasini yig‘ish so‘raladi. Ko‘krak yoshidagi boladan siydigining «o‘rta oqimi» ni olish uchun siyishi tezlashtiriladi, ya’ni oldin qaynagan suv beriladi va bolani biroz sovuqroq ushlanadi (qalin kiyimlarini yechib). Shuni yodda saqlash lozimki, siydik olish bilan uni tekshirishning oralig‘i qancha qisqa bo‘lsa, tahlil shuncha aniq bo‘ladi. O‘g‘il bolalarda siydikni tahlil uchun yig‘ish unchalik qiyinchilik tug‘dirmagan holida, qiz bolalardan tahlilga siydik yig‘ishda birmuncha qiyinchiliklarga duch kelish mumkin. Bajarish tartibi:
1. Bolaga yoki uning onasiga muolaja maqsadi va tartibi tushuntiriladi.
2. Qo‘llar yuvib, quritiladi.
3. Tayyorlab qo‘yiladi: keng bo‘g‘izli toza flakon, tuvak, qo‘lqoplar, bolaning mustahabi uchun to‘plam, paxta-dokali tampon, yo‘llanma.
4. Qo‘lqoplar kiyiladi.
5. Bolaga mustahab qildiriladi. 6. Bolaga toza tuvak beriladi.
7. Boladan siydigini tuvakka chiqarishi so‘raladi.
8. Tayyorlangan flakonga 100-150 ml siydik quyib olinadi. 9. Flakonga yo‘llanma biriktiriladi.
10. Qo‘lqoplar yechiladi, ularga ishlov beriladi. 11. Siydik klinik laboratoriyaga olib boriladi.
12. Natija o‘sha kuni yoki ertasiga ertalab olib kelinadi. 13. Natija kasallik tarixiga yopishtirib qo‘yiladi.
Izoh: Qizlarda qindan ajralmalar bo‘lsa, mustahabdan keyin qinga paxta-dokali tampon kiritiladi.
Dezinfeksiya: tuvakni xlorli ohakning 3% li eritmasiga solib, 60 daqiqa ushlanadi, yuvindi suvlari ustigaquruqxlorli ohakdan solinadi (1 litr siydikka 200 g hisobida), ekspozitsiya - 60 daqiqa.
2. Sutkalikdiurezni aniqlash
Sutkalik siydik miqdorini aniqlash uchun tekshiruv ertalab boshlanadi. Bola ertalab soat 6. 00 da qovug‘ini bo‘shatadi va shu vaqtdan boshlab har safar ajralgan siydigini alohida idishga yig‘ib boradi. Shifokorning ko‘rsatmasiga binoan siydikning faqat miqdorini aniqlash tayinlangan bo‘lsa, har safargi siydik miqdori o‘lchab yozib olingach, to‘kib tashlanadi. Bordi-yu, siydik to‘plansin deyilsa, uni qorong‘i va salqin joyda saqlab o‘lchab boriladi. Ertasiga ertalab bola soat 6:00 da uyg‘otiladi va qovug‘ini o‘lchanayotgan idishga bo‘shatib berishi so‘raladi. Chunki qovuqdagi siydik tekshirilayotgan sutkaga taalluqli hisoblanadi. Olingan ma’lumot shifokorga yetkaziladi va kasallik tarixiga qayd qilib qo‘yiladi.