Uzročnik: Salmonella typhi abdominalis

UZROČNIK: Salmonella typhi abdominalis

• UZROČNIK: Salmonella typhi abdominalis

• Gram negativan bacil

• Bolest se prenosi fekalno-oralnim putem: hranom, vodom, prljavim rukama i kontaktom

Uzročnik preko hrane, vode ili prljavih ruku dospijeva kroz usta do želuca

• Uzročnik preko hrane, vode ili prljavih ruku dospijeva kroz usta do želuca

• Prva barijera hiperacidan želučani sok

• Ako to savladaju ulaze u crijeva, a zatim kroz limfne sudove dospijevaju u mezenterijalne limfne žlijezde gdje se dalje razmnožavaju

• Navedeni stadiji se odvijaju u inkubaciji bolesti

Kada se dovoljno namnože, ulaze u krvotok preko ductusa toracikusa dajući bakterijemiju

• Kada se dovoljno namnože, ulaze u krvotok preko ductusa toracikusa dajući bakterijemiju

• U limfnim žlijezdama bakterije propadaju i proizvode endotoksin sa afinitetom za CNS i VNS

• Djelovanje na VNS izaziva temperaturu, tifozno stanje, kardiovaskularni kolaps i lezije na crijevima

Djelovanje toksina na simpatikus dovodi do prevladavanja parasimpatikusa: bradikardija, hipotenzija i meteorizam

• Djelovanje toksina na simpatikus dovodi do prevladavanja parasimpatikusa: bradikardija, hipotenzija i meteorizam

• Bakterije krvnim putem odlaze do svih organa, a posebno retikuloendotenih: jetra, slezena, limfne žlijezde, koštana srž

• Rezultat je otok limfnog tkiva, anemija, leukopenija, trombocitopenija

• U 2 sedmici javlja se celularna i humoralna reakcija sa pojavom antitjela, aglutinina, precipitina i bakteriolizina

Dejstvom ovih elemenata dolazi do razaranja bacila i lučenja endotoksina

• Dejstvom ovih elemenata dolazi do razaranja bacila i lučenja endotoksina

• U trećoj sedmici su simptomi najviše izraženi

• U patogenezi trbušnog tifusa, a posebno endotoksičnog šoka, važnu ulogu ima diseminirana intravaskularna

• koagulacija (DIK)

• Najvažniji je znak trombocitopenija

Najvažniju ulogu igra endotoksin

• Najvažniju ulogu igra endotoksin

• On aktivira XII ili Hagemanov faktor koji predstavlja prvu kariku u nastajanju koagulacije i predstavlja važan faktor u nastajanju koagulopatije

Najveći broj klica se u daljem toku bolesti ili u rekonvalescenciji izlučuje preko žuči, stolice i urina.

• Najveći broj klica se u daljem toku bolesti ili u rekonvalescenciji izlučuje preko žuči, stolice i urina.

• Iznimno, klice se mogu zadržati u žučnoj kesici, žučnim kanalima, rjeđe u pijelonu, dugo vremena, pa i čitav život, i povremeno izlučivati preko stolice, rjeđe urina.

• U tom slučaju bolesnik je ostao privremeni ili trajni kliconoša.

Klinička slika.

• Klinička slika.

• Inkubacija kod trbušnog tifusa traje od 4 do 34 dana, a najčešće od 10 do 15 dana.

• Klinički tok bolesti može se podijeliti

• na 4 stadija:

P o č e t n i s t a d i j (stadium incrementi).

• P o č e t n i s t a d i j (stadium incrementi).

• Bolest počinje postepeno, glavoboljom, nesvjesticom, malaksalošću, bolovima u krstima i ekstremitetima i pomanjkanjem apetita. Temperatura se postepeno povećava

Trbuh je meteorističan, puls je bradikardičan, a pri kraju ovog stanja bolesti je i slezena povećana.

• Trbuh je meteorističan, puls je bradikardičan, a pri kraju ovog stanja bolesti je i slezena povećana.

• Ovaj stadij traje od 5 do 6 dana.

T i f o z n i s t a d i j ( stadium acmis ) Temperatura, koja se postepeno povećava, postaje visoka i kontinua.

• T i f o z n i s t a d i j ( stadium acmis ) Temperatura, koja se postepeno povećava, postaje visoka i kontinua.

• Bolesnici su indiferentni prema okolini, nagluhi, brzo se zamaraju, povremeno su u bunilu. Kod najtežih bolesnika izražen je stupor.

Najvažniji simptomi u ovom stadiju bolesti su, pored visoke temperature i tifoznog stanja, pojava rozeole i evidentna hepatosplenomegalija.

• Najvažniji simptomi u ovom stadiju bolesti su, pored visoke temperature i tifoznog stanja, pojava rozeole i evidentna hepatosplenomegalija.

• Rozeola se javi oko devetog dana bolesti.

• Svijetlo crvene makulozne promjene.

• Izbija obično na mahove i veoma je oskudna pa je ponekad treba pažljivo tražiti. Rjeđe je obilna. Najčešće je lokalizovana po koži trbuha i trupa. Okruglog je ili ovalnog oblika i na pritisak iščezava. Ovaj stadij traje 10-14 dana

Stadij smirivanja simptoma

• Stadij smirivanja simptoma

• ( s t a d i u m d e c r e m e n t i )

• Temperatura postepeno opada, bolesnici se bolje osjećaju, traže da jedu, san je bolji.

• Slezena se povlači, nestaje meteorizam, rozeola blijedi.