Yrd. Doç. Bekir ÇÖl biyokimyasal Fonksiyonlar
Yüklə 57,81 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Prokollagen-prolin 2-oxo- glutarat 3-dioksijenaz Prokollagen biyosentezinde prolinin trans-4-hidroksilasyonu
- Hidroksiprolin sentezinde vitamin Cnin rolü
- Sentezin ; Birinci basama ğ ı
- Ayrıca son yıllarda peptid yapılı hormonların (oksitosin, vazopressin vd.) amidasyonu için gerekli olan enzimlerin
- PROSTAS İ KL İ N FORMASYONLARININ ARTTIRILMASI
|
1 Vitamin C Elif AKMAN Yrd.Doç.Bekir ÇÖL Biyokimyasal Fonksiyonlar ı Kollojen biyosentezi Karnitin biyosentezi Nöradrenalin biyosentezi Antioksidan Etkisi Vitamin C ve Kardiyovasküler Hastal ı klar
BİYOKİMYASAL FONKSİYONLARI Askorbik asit 8 tane enzim için kofaktör görevi yapar .
Kollagen Biyosentezi Vitamin C organizmada birçok hidroksilasyon reaksiyonlarında indirgen (redüktant) olarak görev yapmaktadır. Protokollagenin yapısında yer alan lizin ve prolinin hidroksilasyonu için vitamin C'nin gereklili ğ i bilinmektedir. ayet protokollagen yapısında yer alan aminoasidlerln hidroksilasyonu olmaz ise kollagen fibrillerl arasında çapraz ba ğ lantılar olu ş mayacak ve kollagen dokunun bütünlü ğ
Bu temel bozukluk ise konnektif dokunun sa ğ lıklı görev yapmasını olumsuz olarak etkileyecektir. İ nsan fibroblast kültürlerinde kollagen geninin uyarılması için vitamin C'nin gerekli oldu ğ u kanıtlanmı ş tır.Kemi ğ in organik matriksi kollagen içerdi ğ inden, kemik formasyonu için de vitamin C gereklidir. Hidroksiprolin sentezinde vitamin C'nin rolü Kapiller damar çeperinin temel yapıta ş ında kollagen yer aldı ğ ından vitamin C eksikli ğ i kapiller fragiliteye (Bozulan kapiler damar çeperlerinin direncinin azalması) de
yol açmaktadır. Yine askorbik asid varlı ğ ında düz kas hücre kültürlerinde kollagen tip I ve lll'ün a ş ırı miktarlarda arttı ğ ı görülmü ş tür.
Yapılan bir çalı ş mada da insan endotel hücresi ve fibroblast kültürlerinde askorbik asit varlı ğ ında hücre ço ğ alması gözlenirken prolinli ortamda ise bir ço ğ alma gözlenmemi ş tir.
2 KARNİTİN Biyosentezi (3-hidroksi-4- N -trimetilaminobutirikasit) Karnitin kas dokusu ve miyokardda yüksek konsantrasyonda bulunan ve vücutta do ğ al
olarak mevcut olan bir bile ş iktir. İ nsanlarda beyin, karaci ğ er ve böbrekte trimetillizin ’den sentez edilir. Kaslar karnitini kandan temin eder. Bu madde uzun ya ğ asiti zincirlerinin sitoplazmadan, B-oksidasyonun cereyan etti ğ i mitokondri içine transportunda önemli bir faktörüdür. Karnitin biyosentezi için öncül madde olarak lizin ve metiyonine, kofaktör olarak da B6 vitamini, nikotinik asit, askorbik asit, folik asit ve demire gereksinim vardır. Biyosentez yola ğ ı be ş basamakta tamamlanır. Sentezin ; Birinci basama ğ ı proteine ba ğ lı lizinin metilasyonudur, olu ş an
madde trimetillizindir. İ kinci basamakta 3-hidroksitrimetillizin, Üçüncü basamakta deoksikarnitinaldehid, Dördüncü basamakta ise deoksikarnitin olu ş ur. Be ş inci ve son basamakta etkili katalizör enzim deoksikarnitin hidroksilazdır, bu enzimin etkisiyle karnitin olu ş
KARNİTİN Biyosentezi Askorbik asid karnitin biyosentezinde 6- N trimetizilin-3-hidroksilaz ve dehidrokarnitin hidroksilaz enzimlerinde kofaktör olarak görev yapmaktadır. Vitamin C eksikli ğ inde karaci ğ er gama
bütiro betain hidroksilaz enzim aktivitesi azalmaktadır. Bir neurotransmitter olan, noradrenalinin(norepinephrine) sentezi, postganglionik sempatik nöronların sinir uçlarında gerçekle ş ir. Bir hormon olarak, noradrenalin, adrenalinle beraber, böbreküstü bezlerine ait medullanın kromafin hücrelerinde sentezlenir. NORADRENALİN Biyosentezi Muhtemelen biyosentetik yola
ğ ında sınırlayıcı sayılan; dopaminin dopamin beta hidroksilaz enziminin katalizledi ğ i moleküler oksijenin varlı ğ ında noradrenaline dönü ş ümüdür. Dopamine-beta hydroxylase, bir tetramerdir, iki bakır iyonu içeriyor olan her monomer, ascorbate tarafından Cu iyonları ş eklinde tutunur. 3 Ayrıca son yıllarda peptid yapılı hormonların (oksitosin, vazopressin vd.) amidasyonu için gerekli olan enzimlerin maksimum aktivitede görev yapabilmelerinin askorbik aside ba ğ lı olabilece ğ i ileri sürülmü ş tür. Askorbik asit bu enzimlerin maksimum aktivitede i ş lev görmesi için gerekli prostetik metal iyonunu redükte forma çevirmektedir. C vitaminini sentezle birle ş tirebilen hayvanlarla ve birle ş tiremeyen hayvanlar üzerinde yapılan çalı ş malar göstermi ş tir ki vitamin C kolesterol metabolizmasıyla yakından ili ş kilidir.Kronik vitamin C eksikli ğ ine maruz bırakılan kobayların kan plazmalarında kolesterol ve trigliserit düzeyleri artmı ş tır ve kollestrol ün safra asidine dönü ş ümü yava ş lamı ş tır. Bozulan dönü ş ümden dolayı karaci ğ erdeki kolestrol 7 α -hidroksilaz enzim miktarı azalır.tavsan ve kobaylar yüksek kolestrol diyetine maruz kaldı ğ ında ve vitamin c ilave edildi ğ inde bunların kanlarındaki kollestrol seviyesi dü ş er. Kollestrol metabolizması Kardiyovasküler Hastalıklar Ve Vitamin C LİPOPROTEİN PROFİLİ Dü ş
ğ i ş ikli ğ e u ğ rar. ODS sıçanlarında vitamin C eksikli ğ i ( diyet yetersizli ğ inde bu tip sıçanlar askorbik asidi sentezle birle ş tirir.), potansiyel olarak destekçi atherogenic LDL kolesterolünde bir artı ş ve HDL kolesterolünde bir azalma görülür buda hiperkolesterolamiyle sonuçlanır. PROSTAS İ KL İ N FORMASYONLARININ ARTTIRILMASI Prostaglandin familyasının üyesi olan prostasiklin formasyonu trombositlerin çökmesine kar ş ı arter duvarını korur. Doymamı ş ya ğ asitlerinin hidroksiperoksitleri tarafından inhibe edilir. İ nvitro çalı ş malar gösterir ki askorbik asidin artan fizyojik konsantrasyonları aort duvarındaki prostasiklin formasyonlarını siklooksigenaz ve PGI –sentaz enzimlerinden korur. ANTİOKSİDAN ROLÜ Askorbik asit güçlü bir indirgeyicidir. Dehidroaskorbik asit ile bir redoks sistem olu ş
ş artlarda oksidan ve redüktan kapasitesi e ş ittir. Ancak fizyolojik ş artlarda bu e ş
ğ lanamadı
ğ ı için askorbik asit elektron vericisi olarak görev yapar. Bu özelli ğ inden dolayı biyolojik sistemlerde askorbik asidin en önemli fonksiyonu hidrojen ta ş ıyıcısı olarak rol oynamasıdır. Askorbik asit suda çözünen süperoksit (Oksijen molekülüne ek elektron yerle ş mesiyle olu ş an radikallere verilen ad) , hidroksil radikalleri ve single oksijen ile direkt olarak reaksiyona giren zincir kıran bir antioksidandır. 4 Askorbat, sulu peroksil radikalleri ve aktif polimorfonükleer lökositlerden salınan oksidanlarca indüklenen peroksidatif hasarı önleme yetene ğ ine sahiptir. Plazma di ğ er antioksidanlara sahip olsa bile askorbik asitten yoksunsa lipitlerde oksidatif hasar meydana gelir. Askorbik asidin di ğ er bir özelli ğ i, antioksidan etkisi yanında prooksidan etki de göstermesidir. Askorbik asit metal iyonları varlı ğ ında prooksidan gibi rol oynar. Askorbik asit, ferri demiri (Fe+3) ferro demire (Fe+2) indirgeyen süperoksit radikali dı ş ındaki tek sellüler ajandır. Bu yolla askorbat, proteine ba ğ lı ferri demiri uzakla ş tırarak ya da do ğ rudan indirgeyerek fenton reaksiyonunda hidrojen peroksitle etkile ş meye uygun olan ferro demire dönü ş türür. Yani süperoksit üretimine katkıda bulunur. Bu özelli ğ inden dolayı askorbik asit serbest radikal reaksiyonlarının önemli bir katalizörü veya bir prooksidan olarak de ğ erlendirilir Askorbik asit, E vitamini yenilenmesinde görev almaktadır. Askorbat radikali (semidehidroaskorbik asit) NAD tarafından enzimatik olarak yeniden redüksiyona u ğ ratılarak askorbik aside dönü ş ür. Bu mekanizmayla E vitaminin antioksidan fonksiyonları sürekli hale getirilir. Ve ayrıca C vitaminin antioksidan faaliyeti vücutta geni ş koruyucu etki gösterir.örne ğ in;
1- İ nsan spermindeki DNA lara serbest radikallerin zarar vermesini korur. 2-Akci
ğ er dokusunu teneffüs edilen sigara dumanı ve ozonun içindeki zararlı maddelerin serbest radikallerinden korur. 3-Göze ait dokuları foto-oksitatif zarardan koruyarak katarak olu ş umunu engeller. Kaynaklar www.wikipedia.com Ball G.F.M. Vitamins Their Role in the Human Body
Rucker Robert B. Handbook Of Vitamins 5 Sorular
Karnitin biyosentezinde vitamin c hangi enzimlerin kofaktörü olarak görev alır? Eksik vitamin C alımında lipoproteinlerde ortaya çıkan de ğ i ş iklikler nelerdir? Vitamin C aort duvarını hangi enzimlerin etkisinden korur? Askorbatın süperoksit üretimine katkısı nedir? Yüklə 57,81 Kb. Dostları ilə paylaş:
|