• Основные стратегические варианты



Yüklə 3,1 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə36/169
tarix20.11.2023
ölçüsü3,1 Mb.
#166096
1   ...   32   33   34   35   36   37   38   39   ...   169
Strategik marketing (1)

Motivlar
turlari
Ratsional (foyda
yoki tejash, 
tavakkalchilikni
kamaytirish, 
qulaylik, sifat)
Emosional (bilish, 
moda, ergashish,
jamiyatda o’z
o’rniga ega bo’lish)


42 
ehtiyojning iqtisodiy yoki xayoldagi xulq-atvorni belgilashiga ko‘ra 
yaqqol 
va 
yashirin
ehtiyojlar; individning retrospektiv jarayonlari bilan bog‘liqligiga ko‘ra 
anglangan yoki anglanmagan ehtiyojlar (2.4-rasm). Merrey o‘z reestrida shu 
mezonlar asosida ehtiyojlarning 37 xilini keltiradi. 
2.4-rasm.
 
Merreyning inson ehtiyojlari reestri 
Merreyning fikricha, ehtiyojlar barcha kishilarda bir xil edi, biroq u yoki bu 
ehtiyojlar turli kishilar uchun shaxsiy omillar va muhit omillarining ta’siriga ko‘ra 
turlicha namoyon bilishini e’tirof etar edi. Ehtiyojlar ichki va tashqi stimullar 
tomonidan vujudga kelishi va turli paytlarda kuchli yoki kuchsiz bo‘lishi mumkin. 
Ehtiyojlar uch xil holatda bo‘ladi: (1) 
refraktor holat,
bunda ehtiyojning 
uyg‘onishiga hech qanday rag‘bat ta’sir qilmaydi; (2) 
ishontiruchi holat,
bunda 
ehtiyoj passiv bo‘lsada, biroq uni qo‘zg‘atish mumkin; (3) 
faol holat,
bunda 
organizmning xulq-atvorini shu ehtiyoj belgilaydi (Merrey). SHunday qilib, 
marketing sohasidagi faoliyat his qilinadigan ehtiyojlarga bevosita ta’sir ko‘rsatishi 
mumkin. 
Niyat mayillarini tadqiq etishdan maqsad - iste’molchilarning bozordagi 
xulqini oydinlashtirish, ya’ni nega odamlar unday emas, bunday qiladilar - degan 
savolga javob topish, shuningdek ularni zarur hatti-harakat qilishga undashdan iborat. 
Merreyning inson 
ehtiyojlari reestri
Yaqqol ehtiyoj
Latent ehtiyoj
Anglangan ehtiyoj
Anglanmagan 
ehtiyoj
Birlamchi ehtiyoj
Ikkilamchi ehtiyoj
Ijobiy ehtiyoj
Salbiy ehtiyoj


43 
Niyat (motivasion) tadqiqotlarda gap asosan iste’molchilarning fikriy, iqtisodiy 
nuqtai nazari bilan aloqasi bo‘lmagan xatti-harakatlar, iste’molchi huquqining 
motivlarini ochib berish haqida bormoqda. SHu sababli niyatlarni o‘rganish 
tadqiqotlarida psixologik usul eng ko‘p qo‘llaniladi. Psixologlar tomonidan inson 
motivasiyasining bir qator nazariyalari yaratilgan. Ularning orasida 

Yüklə 3,1 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   32   33   34   35   36   37   38   39   ...   169




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin