V yo„l: Kuchli fiskal dizbalans. Davlat xarajatlarini moliyalashtirishi rivojlanayotgan mamlakatlarni moliyaviy inqiroz tomon etaklashi mumkin. 2001- 2002- yildaArgentinada sodir bo‗lgan moliyaviy inqiroz aynan shu turga xos bo‗lib, jumladan, 1998- yilda Rossiyada, 1999 -yilda Ekuadorda, 2001 -yilda Turkiyada yuzaga moliyaviy inqirozlar aynan shu turdagi inqirozning ba‘zi elementlarini aks ettiradi. Mashhur bank o‗g‗risi Villie Suttondan nima sababdan banklarningo‗marganligi so‗ralganda, u shunday jaovb bergan: ―CHunki bu erda pul bor‖. Rivojlanayotgan davlatlarning hukumatlari aynan shunday qarashga egadirlar. Qachonki ular yirik fiskal dizbalansga yuz tutishsa va o‗zlarining qarzlarini qoplay olishmasa, xukumat banklarni dvalat qarzini sotib olishga aldashadi yoki majburlashadi. Xukumatningushbu qarzlarni qayta to‗lay olish qobiliyatiga ishonchini yo‗qotgan investorlar obligatsiyalarni sotib yuborishadi. Natijada obligatsiyalarning narxi tushib ketadi. Ushbu qarzlarni ushlab turgan banklar balansining aktiv qismida katta o‗ra hosil bo‗lishi natijasida aktivlarning sof qiymati tushib ketadi. Kapital xajmini kamayishi ushbu institutlarning kredit resurslarini pasayishiga olib kelishi oqibatida kreditlash hajmi tushadi. Ushbu holat yanada yomonroq bo‗lishi, ya‘ni bank kapitalining pasayishi sarosimani keltirib chiqarishi natijasida ko‗plab banklar bir vaqtda bankrotlikka uchrashi
78
mumkin. Kuchli fiskal dizbalansning bank tizimi kuchsizlanishiga olib kelishi natijasida tanlovning yomonlashishi va psixologik risk muammosiga olib keladi.
