1 – mа’ruzа. Elektr o’lchash usullari va asboblari bo’yicha umumiy ma’lumotlar. Rеjа

O’lchash  asboblari  ishlatilishi  xususiyatiga  ko’ra,  ko’chma  va  ko’chirib 

yuritilmaydigan (statsionar) asboblarga bo’linadi. 

O’lchanadigan kattalik turiga qarab, elektr o’lchash asboblari ampermetr, 

vol’tmetr,  vattmetr,  ommetr,  fazometr,  chastotomer  va  shu  kabi  asboblarga 

bo’linadi. 

---

Ishlatilish  sharoitiga  qarab  elektr  o’lchash  asboblari  A,B,V  va  T 

guruhlarga ajratiladi. Masalan, A guruhdagi asboblar havoning nisbiy namligi 80% 

gacha  yetadigan,  harorati  +10?+35

0

C  gacha  bo’lgan  quruq  va  isitiladigan  yopiq 

xonalarda  ishlatishga  mo’ljallangan.  T  –  guruhga  kiruvchi  asboblar  esa  quruq  va 

nam, eng issiq iqlim (tropik) sharoitida foydalanishga mo’ljallab tayyorlangan. 

Elektr  o’lchash  asboblari  mexanik  ta’sirlarga  bardoshligiga  qarab  chidamli, 

mustahkam  asboblarga  bo’linadi.  Mexanik  ta’sirlar  (silkinish,  tebranish  yoki 

zarbali silkinish)ning salbiy oqibatlarga bardosh berib, so’ngra (ularning ta’siridan 

keyin),  maromida  ishlash  xususiyatini  saqlab  qolgan  asboblar  chidamli  elektr