354
J= P2/R*C ( Vt/M
2
) (1)
J-tovush intensivligi (Vt/M
2
);
P- tovush
bosimini mikdori, (Pa);
R- muxit zichligi, (kg/ m
3
);
S- ushbu muxitdagi tovush tezligi (m/s)
Tovushning intensivligi va bosimi amalietda tovushga karshi kurashishda katta
axamiyatga egadir. SHuning uchun tovushning intensivlik darajasi kuyidagi formula bilan
aniklanadi.
L= J/Jo (2)
L- tovushning
intensivligi, (Vt/m
2
);
J- manbadan chikaetgan tovush intensivligi, (Vt/m
2
);
Jo- tovushning eshitish darajasidagi intensivligi (Jo=10
-12
Vt/m
2
)
Tovushning bosim darajasi kuyidagi formula bilan aniklanadi
Lp= 20lg p/po (3)
p- tovush
manbaning bosim, (N/m
2
);
po- tovushning eshitish darajasidagi bosimi, ( ro=2.10
-5
N/m
2
);
Tovush intensivligi tovush bosim kvadrati tovush darajasini tovush bosimi orkali xam
aniklash mumkin
L= 10Lg P/Po (4)
Bu keltirilgan ifodalar bilan aniklanadigan tovush darajasini
akustikada tovush bosimi
darajasi deb atash kabul kilingan SHovkinni susaytirish uchun tovushni yutadigan turli
ashyolardan foydalaniladi. Tovush kuvvatini yutuvchi ashyo va kurilmalar uch guruxga
bulinadi.
1) gavakli
2) rezinali
3)
donali
Govakli tovush yutkichlarga yogoch tolasidan, mineral, paxtadan, shisha tolasidan kilingan
pilitalar, tsementli fibralet, ftorplast kapron va mineral tolalardan yasalgan tushaklar kiradi.
Rezonans tovush yutkichlar ikkala tomoniga mato yopishtirilib shovkin manbaidan ma`lum
masofada joylashtirilgan teshik erandan iborat.Ekran sifatida yogoch
kipigidan ishlangan
taxtachalardan foydalaniladi. Donali tovush yutkichlar ma`lum shakldagi jismlardan
iborat,bulib ular xonaga bir-biridan 1500-2000 mm oralikda kuyiladi. Ular asosan govakdor
ashyolardan tayyorlanadi. Sanitar normalarda San Pin №01120-01, San Pin №01122-01
shokinning ruxsat etilgan mikdori darajasi aniklangan bulib, u tovushning chastotasiga
boglikdir va 8 oktavaga bulinadi 63,125,250, 500, 1000,2000, 4000,8000.
Bu ishni bajarish tartibi. Ochik maydondagi mashina shovkin tasnifini aniklash uchun
mashinani burilishda urnatish lozim. Ulchash nuktasi yarim sferik yuzaga urnatilishi kerak.
Mikrofon uki yuza markaziga yunaltirilgan bulishi zarur. Ulchash satxi mashinaning
geometrik satxi bilan (magnitafon) bir xil bulishi lozim.
355
SHovkin tarkibini grafik tarzda yoritish spektr deyiladi.Elektr fil’trlari
yordamida
shovkinlar tekshiriladi.Tovush yukori chastotali va kuyi chastotali bulib, ularning urta
geometrik chastotasi kuyidagicha topiladi.
F= 20Lg H/Po
Amalietda shovkinga karshi fil’trlar ishlatiladi.
Dostları ilə paylaş: