1 – mavzu: hfx fanining asosiy tushunchalari mohiyati

 
 
Ish boshlashdan oldingi xavfsizlik talablari 
 
Barcha nazarda tutilgan himoya vositalari va o`t o`chirgichlarni mavjudligi va
yaroqligini tekshiring. 
Ish joyida elektr qurilmalarni ajratib ulagichiga va tajriba xonasidagi umum elektro 
rubilnikka ( elektro ajratgichga) ulanishga imkon bor-yo`qligini tekshiring . 
Ishga aloqador bo`lmagan asboblar va ish joyidagi ortiqcha predmetlarni 
yig’ishtirib olinganligini tekshiring .
Ish vaqtidagi xavfsizlik talablari 
 
Darsda o`qituvchining topshirig’ini yoki tajriba (eksperiment) dasturida ko`zga 
tutilgan ishlarni bajarish lozim.
Faqatgina soz tajriba qurilmasi, o`lchov asboblari va uskunalar bilan ishlashga ruxsat 
etiladi.
Elektr sxemalarini yig’ish (o`rnatish) faqat belgilangan elektr jihozlarida o`tkaziladi. 
Tok o`tkazuvchi simlarni ulashda (biriktirishda) uning sirti ishonchli izolyatsiyalangan 
(himoyalangan), ularning uchlari yaxshi (mustahkam) kavsharlangan bo`lishi shart .

---

318 
Elektr jihozlar erga ulangan yoki nol o`tkazgichga ulangan taqdirdagina ularga 
kuchlanishni uzatish mumkin. 
Elektr tokidan jarohatlanishning oldini olish uchun qo`l bilan klemmaga ( 
o`tkazgich) va boshqa tok o`tkazuvchi detalarga tegish taqiqlanadi. 
Faza-nol’ tugunlarida qarshilikni o`lchash dielektrik qo`lqopda, rezina gilamchada 
yoki dielektrik botilarda o`tkaziladi. 
Agarda asboblar , jihozlar ishlayotganida biror-bir nosozliklar vujudga kelsa, tezda 
ular o`chiriladi (ishdan to`xtatiladi).
Tajriba xonasidagi ko`rgazmali boksni ya`ni idishni havo-mexanik ko`pik 
mahsulotlari bilan ¾ hajmdan ko`p bo`lmagan holda to`ldirish talab qilinadi. 
Tajriba xonasidagi ish joyida yong’in chiqadigan holatni vujudga kelishini oldinini 
olish uchun chekish , ochiq alangadan foydalanish taqiqlanadi. YOng’inni o`chirish
jarayonini tadqiq etish uchun tajriba xonasidan tashqarida ochiq maydonlarda o`tkazish
tavsiya etiladi.