1 A. X. O‘roqov
Harakat jadalligini hisobga olish
Yüklə 10,95 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
8.4. Harakat jadalligini hisobga olish
Harakat jadalligi va tarkibini tahlil qilish mavjud va istiqbolli harakat jadalligi va transport-ekspluatastion xususiyatlarini aniqlash, yo‘llarning yuk ko‘tarish qobiliyatini aniqlash, ta’mirlash davrida yo‘l qoplamalirini eyilishini nazorat qilish, shuningdek, yo‘llarni ta’mirlash va saqlash ishlari uchun ajratilgan mablag’lardan foydalanish samaradorligini oshirish imkonini beradi. Transport vositalari harakatini xisobga olish ko‘rsatkichlari foydalaniladi: avtomobil yo‘llarini ta’mirlash va saqlash, ularni rekonstrukstiya qilish, shuningdek yo‘l va yo‘lning ayrim elementlarini kuchaytirishni rejalashtirish va tashkil etishda; avtotransport xio‘mati va yo‘l-ekspluatastiya bino va inshootlarini qurish bosqichida yo‘llarni muhandislik jihozlash bo‘yicha chora-tadbirlarni ishlab chiqishda; yo‘llarda harakat xavfsizligini tashkil etish va ta’minlash chora- tadbirlarini ishlab chiqish va amalga oshirishda. Bundan tashqari, harakat jadalligi va tarkibi ma’lumotlaridan avtomobil yo‘llari tarmog’ini rejalashtirish va aniq loyihalash uchun qidirish va iqtisodiy asoslashda, yo‘l to‘shamalarini hisoblash usullarini ishlab chiqishda, shuningdek, 371 avtomobil yo‘llarining turli elementlarini loyihalash normalarini tayinlashda ilmiy- tadqiqot va loyiha tashkilotlari tomonidan ishlatiladi Barcha avtomobillar tarkibi quyidagi guruhlar bo‘yicha alohida-alohida hisobga olinadi: yuk ko‘tarish qobiliyati 3,5 tonnagacha bo‘lgan engil avtomobillar, yuk ko‘tarish qobiliyati 3,5-12,0 tonna bo‘lgan o‘rtacha avtomobillar, yuk ko‘tarish qobiliyati 12,0 tonnadan yuqori bo‘lgan og’ir avtomobillar, avtopoezdlar, engil avtomobilllar, avtobuslar, traktorlar va qishloq xo‘jaligi mashinalari, motostikl va velosipedlar. Ishning maqsadi va vazifalaridan kelib chiqqan holda daladagi (vizual) harakat jadalligi va tarkibini hisobga olib, vaqt davomiyligi uchun quyidagi tartibda tayinlash tavsiya etiladi: a) loyihalash ishlarini bajarish uchun 10-11 soatgacha; b) yo‘llar toifasini aniqlash uchun 8-10 soatgacha; V) yo‘lni mukammal ta’mirlash uchun 6-8 soatgacha; g) yo‘lni joriy ta’mirlash uchun 4-6 soatgacha; d) yo‘l harakatini tashkil etish uchun1-4 soatgacha; e) vaqtinchalik harakatni tashkil etish uchun 1 soatgacha. MShN 45-2007 “Avtomobil yo‘llarida transport vositalari harakatini hisobga olish bo‘yicha yo‘riqnoma”ga dala sharoitida harakat jadalligini vizual hisobga olishda “K S ” o‘tish koeffistientlari orqali quyidagi formula bo‘yicha harakatning o‘rtacha sutkalik jadalligi 1, 2, 3, . . 11 soat (N chas ) aniqlanadi: N sut = N chas K s Be erda: K S – soatlik harakat jadalligidan o‘rtacha sutkalik harakat jadalligiga o‘tish koeffistienti. O‘rtacha yillik harakat jadalligi quyidagi formula bilan aniqlanadi: N sg.sut = N sut K g Bu erda: K g – sutkalik harakat jadalligidan o‘rtacha yillik harakat jadalligiga o‘tish koeffistienti. Oqim tarkibini aniqlash uchun o‘rtacha sutkalik yoki o‘rtacha yillik harakat jadalligi MShN 45-2007 da berilgan o‘rtacha sutkalik transport oqimi tarkibining koeffistientlariga ko‘paytiriladi. Yo‘ldan o‘tayotgan transport vositalarini sanash amalga oshiriladigan joy sanoq nuqtalari deyiladi. Harakat jadalligini avtomatik hisobga olish nuqtasining 372 joylashishi MShN 45-2007 talablariga javob berishi kerak. Avtomobil yo‘llarida harakat jadalligini hisobga olish uni o‘tkazish usulidan qat’i nazar har oyning 15- 20 sanasida amalga oshiriladi. MShN 45-2007 bo‘yicha belgilangan kunlarda avtomatik qurilmalar bo‘yicha harakat hisobi kun davomida soat 0.00 dan 24.00 gacha uzluksiz olib boriladi va vizul usulda mahalliy vaqt bilan soat 8 00 dan 19 00 gacha bo‘lgan vaqt oralig’ida amalga oshiriladi. №1 shaklining barcha kartalari xisoblagich tomonidan hisobning to‘liq kuni uchun tekshiriladi va imzolanadi, uch kun ichida BDD muhandisiga topshiriladi. Pri avtomatizirovannoy ucheti dvijeniya primenyaetsya peredvijnoy punkt (ris 1.) prednaznachennogo dlya opredeleniya intensivnosti dvijeniya, a takje sostava transportnogo potoka. S ego pomoщyu mojno identifistirovat transportnыe sredstva po ix bokovomu profilyu, opredelyat skorost, napravlenie dvijeniya, gabaritnыe razmerы. Harakatning avtomatlashtirilgan mobil nuqta hisobida qo‘llaniladi (1-rasm) harakat jadalligi hamda transport oqimining tarkibini aniqlash uchun mo‘ljallangan. Uning yordamida transport vositalarini yon profili bo‘yicha aniqlash, harakat tezligi, yo‘nalishi, o‘lchamlarini aniqlash mumkin. 373 Shakl № 1 Harakat jadalligini hisobga olish QAYDNOMASI Avtomobil yo‘li nomi_________________________________ DRP _____________________ Ro‘yhatga olish punkti № _______ na _________ km. Hisobga olish kuni _________________________________________________ kun, oy, yil(xafta kuni) Hisobga olish vaqti: boshlanishi ______________tugashi ________________ soat soat Transport turlari To‘g’ridan- to‘g’ri harakat Teskari harakat 1. Yuk avtomobillari: engil 3,5 t gacha o‘rta 3.5-12,0 t og’ir 12,0 t dan yuqori Jami ... Jami ... Jami ... Jami ... Jami ... Jami ... 2. Avtopoezdlar Jami ... Jami ... 3. Engil avtomobilllar Jami ... Jami ... 4. Avtobuslar Jami ... Jami ... 5. Traktor va qishloq ho‘jaligi mashinalari Jami ... Jami ... 6. Motostikllar va velosipedlar Jami ... Jami ... Hisoga oluvchi _______________ _________________ imzo F.I.O Tekshiruvchi: DRP boshlig’i _____________ _________________ imzo F.I.O Qabul qilish punkti o‘z ichiga ikki ustunli uzatuvchi – qabul qiluvchidan iborat, interfeys bloki va kompyuter. Ko‘chuvchi nuqta ikki variantli kompleksdan iboart bo‘ladi: mustaqil variantli; mobil laboratoriya KP-514PM uchun uskunalar qo‘shimcha majmui. Texnik xususiyatlari: tezlikni o‘lchash diapazoni-10-160 374 km/soat, boshqariladigan yo‘lning chiziqli soni-2, postlari orasidagi masofa 15 m dan ko‘p emas, taniladigan tasniflash tayanch guruhlari soni-9. Rasm 8.1. Harakat jadalligi va tarkibini hisobga olishning avtomatlashtirilgan tizimi Harakat jadalligini o‘tgan yillardagi harakat jadalligini o‘zgarishlar haqidagi ma’lumotlardan foydalanish asosida ishlab chiqilgan bashorat qilish uchun usullar va modellari, ko‘rilayotgan hududdagi transport aloqalarini tahlil qilish usullari; xo‘jalik faoliyatini ko‘p variantli tahlil qilish usullari, ekspert baholashni qo‘llash. Muhim prognozlash qadami-harakat jadalligi ma’lumotlaridan foydalanish maqsadlariga bog’liq bo‘lgan prognozlash davrini belgilashdir. Shu asosda quyidagi bashoratlash muddatlari ajratiladi: 2 yilgacha harkatni tashkil qilishda va 5 yilgacha ta’mirlashda qisqa muddatli prognozlash (10-15 yil); 12 yilgacha yo‘lni rekonstrukstiya qilish loyihasini ishlab chiqish uchun o‘rta muddatli prognozlash (20 yil yoki undan ko‘p); yangi yo‘lni loyihalashda uzoq muddatli prognozlash (20 yil yoki undan ko‘p). Suщestvuet nekotorыe modeli kotorыe primenyaetsya pri prognozirovanie intensivnosti dvijeniya: Harakat jadalligini bashorat qilishda qo‘llaniladigan ba’zi modellar mavjud: 1. N t =N 0 (1+pt) – chiziqli model; 2. N t Yüklə 10,95 Mb. Dostları ilə paylaş:
|