57. “Bayt ul-hikma”da Markaziy Osiyo mutafakirlaridan kimlar tahsil olgan?
Javob. Bag‘dodda «Bayt ul-hikma» (donishmandlar uyi)da Ahmad Farg‘oniy, Muhammad ibn Muso Xorazmiy, Ahmad ibn Abdulloh, Marvaziylar ta’lim olganlar.
Manba. (Manba qani)
58. XIX asrda qizlar maktabi va undagi oʻqitish mazmuni haqida aytib bering?
Javob. Masjid va xonaqohlar qoshida ochilgan maktablarda faqat oʻgʻil bolalar oʻqitilgan. Qiz bolalar oʻz davrining oʻqimishli ayollari tomonidan oʻz uyida ochilgan maktablarda oʻqitilgan. Ayol muallimani oʻlkaning turli hududlarida «otinoyi», «otinbibi», «bibiotin», «bibihalifa» deb ataganlar. qizlar maktabi oʻgʻil bolalar maktablariga nisbatan ancha kam boʻlgan, koʻp hollarda maktabdorlarning, imomlarning xotinlari maktabdorlik qilgan.
Manba. Абдуллаева Ш.А., Зайнитдинова М.А., Халикова Г.И. История педагогики (Учебник). 2017, 258 стр.
59. Eski maktabda oʻqish va yozishga oʻrgatish usullari haqida ma`lumot bering? (Davrini keltiring)
Javob. Bolalarni oʻqishga oʻrgatishning mashhur uch usuli bor: usuli tahajji (usuli hijo), usuli maddiya, usuli savtiya (tovush).
Manba. Абдуллаева Ш.А., Зайнитдинова М.А., Халикова Г.И. История педагогики (Учебник). 2017, 258 стр.
60. Markasiy Osiyoda madrasalarida ta’limning tashkil etilishi va oʻqitish usullari qanday bo‘lgan?
Javob. Ma’lumki, madrasalar qadimdan oliy oʻquv yurti maqomida boʻlgan. Ularning paydo boʻlishi oʻqitishda yangi usullarning vujudga kelishi bilan uzviy bogʻliqdir. VIII-IX asrlarda oʻquvchilar, asosan, masjidlarda oʻqitilar, ularda musulmon dini aqidalari, islomiy ilmlar (naqliy ilmlar) bilan bir qatorda aniq fanlar (aqliy ilmlar) oʻqitilar edi. Musulmon shaharlaridagi eng yirik madrasalar amirlar, shohlar, xonlar, beklar, yirik mulkdorlar, shariat-din peshvolari tomonidan qurdirilgan, sharq me’morchilik san’atining eng goʻzal an’analari madrasalarda oʻz ifodasini topgan. Madrasayi oliyani muvaffaqiyatli xatm qilganlarga turli madrasalarda mudarrislik qilish mumkinligi haqida ijozatnoma (ba’zi manbalarda sanad) – diplom berilgan.
Manba. Абдуллаева Ш.А., Зайнитдинова М.А., Халикова Г.И. История педагогики (Учебник). 2017, 258 стр.
61. “Ta’lim, - degan so‘z xalqlar va shaharliklar o‘rtasida nazariy fazilatni birlashtirish, tarbiya esa shu xalqlar o‘rtasidagi tug‘ma fazilat va amaliy kasb-hunar fazilatlarini birlashtirish degan so‘zdir. Ta’lim faqat so‘z va o‘rgatish bilangina bo’ladi. Tarbiya esa, amaliy ish tajriba bilan, ya’ni shu xalq, shu millatning amaliy malakalardan iborat bo’lgan ish-harakat, kasb-hunarga berilgan bo’lishni,o‘rganishidir” ushbu fikrlar qaysi mutafakkirga tegishli?
Dostları ilə paylaş: |
