102. Qaldırıcı və laboratoriya quyuda necə torpaqlanmalıdır?
Cavab: Qaldırıcı, və laboratoriya buruğun torpaqlayıcı konturuna sıxıcı vint vasıtəsi ilə bağlanaraq
torpaqlanmalıdır. Quyuda torpaqlayıcı kontur yoxdursa qaldırıcının və laboratoriyanın torpaqlama
kabeli quyunun başmağına strupsina ilə bağlamaq lazımdır.
103. Torpaqlama (yerləbirləşdirmə) nə deməkdir?
Cavab: Elektrik avadanlıqlarının və xidmətçi heyətin təhlükəsizliyini təmin etmək üçün qurğunun ayrı-
ayrı elementlərinin yerlə etibarlı birləşdirilməsi.
104. Yerləbirləşdirici (torpaqlama) sistem nədən ibarətdir?
Cavab: Yerləbirləşdiricidən və birləşdirici naqildən.
105. Öz vəzifələrinə görə yerləbirləşdirmələr neçə cür olur?
Cavab: İşçi və mühafizə yerləbirləşdirmələri.
7
106. Hansı gərginlikdən sonra dəyişən cərəyanla işləyən elektrik qurğuları yerlə
birləşdirilməlidir?
Cavab: 36V-dan yuxarı.
107. Hansı gərginlikdən sonra sabit cərəyanla işləyən elektrik qurğuları yerlə birləşdirilməlidir?
Cavab: 110V.
108. Hansı gərginliklərdə işləyən elektrik qurğuları torpaqlayıcısı (yerlə birləşdirici) olmadan istismar
edilə bilər?
Cavab: Dəyişən gərginliklə nominal qiyməti 36V və aşağı, sabit gərginlikdə isə 110V və aşağı.
109. 36V-dan aşağı gərginliklə işləyən elektrik qurğuları hansı hallarda yerlə birləşdirilməlidir?
Cavab: Partlayış təhlükəsi olduqda.
110. Elektrik qurğusunun yerlə birləşdiriləcək bir neçə hissəsini, yerləbirləşdirmə naqilinə ardıcıl olaraq
birləşdirmək olarmı?
Cavab: Olmaz.
111. Yerləbirləşdirici naqillər nədən mühafizə olunmalıdır?
Cavab: Paslanmadan.
112. Açıq uzadılmış çılpaq yerləbirləşdiricilər hansı rənglə rənglənməlidir?
Cavab: Qara.
113. Daşınan yerləbirləşdiricinin en kəsiyinin sahəsi ən azı necə mm
2
və hansı materialdan olmalıdır?
Cavab: En kəsiyinin sahəsi 25 mm
2
dən az olmayan çox damarlı, elastiki mis naqildən.
114. Elektrik qurğularının yerləbirləşdiricilərinin müqavimətləri neçə ildən bir ölçülməlidir?
Cavab: Ən azı ildə bir dəfə.
115. Laboratoriyanın torpaqlama kabelinin müqaviməti ən azı neçə om olmalıdır?
Cavab: 4 om.
116. Laboratoriya və qaldırıcının torpaqlama kabellərinin quyuda birləşdiriləcəyi yerin müqaviməti neçə
om-dan çox olmamalıdır?
Cavab: 10 om.
117. Buruğun pilləkənləri ilə quyuağzı meydançaya qalxıb-düşən zaman hansı təhlükəsizlik tələblərinə
əməl edilməlidir?
Cavab: Əllər sərbəst olmalı, pilləkənin yanlarındakı tutacaqlardan iki əl ilə tutulmalıdır. Eyni zamanda
iki nəfərin pilləkənlə yuxarı qalxması və ya aşağı düşməsi zamanı onlar arasında ən azı bir metr məsafə
olmalıdır.
118. Qazma quyularında çarxların (roliklərin) quyunun qəbul körpüsündən quyuağzı körpüyə qaldırılması
və ya quyuağzı meydançadan quyunun qəbul körpüsünə endirilməsi necə yerinə yetirilir və bu zaman
hansı təhlükəsizlik tələblərinə əməl edilməlidir?
Cavab: Çarxların (roliklərin) qazma quyusunun qəbul körpüsündən quyu ağzı meydançaya qaldırılması,
quyu ağzı meydançadan quyunun qəbul körpüsünə endirilməsi buruq bucurqadı vasitəsi (qaldırıb-
endirmə əməliyyatını pultla idarə edən sifarişçinin nümayəndəsidir) ilə yerinə yetirilir. İşçilər çarxların
qaldırma və ya endirmə zamanı açılmayacağına əmin olmalıdır. Çarxların qaldırılması və endirilməsi
əməliyyatları zamanı quyunun qəbul körpüsündə dayanmaq qadağandır.
119. Quyuda istiqamətləndirici çarxı (roliki) bağlayan və yuxarı asqı çarxı asan zaman hansı təhlükəsizlik
tələblərinə əməl edilməlidir?
Cavab: Yuxarı çarx tal blokunun qarmağından sırğa vasitəsi ilə asılmalı, aşağı istiqamətləndirici çarx
isə buruğun özülünə bərkidilməlidir. Aşağı çarxı boltla bağlayan zaman
iki qaykadan istifadə etmək lazımdır. Qaykaları bağlamaq üçün istifadə olunan açarlar qaykanın
ölçüsünə üyğun olmalıdır.
8
120. İstiqamətləndirici roliki bağlayan zaman boltun ölçüsü 28 olarsa, dəstədə bu ölçüdə açar yoxdursa
(olan açarlar 28 ölçüdən böyükdürsə) açarın ağzına əlavə dəmir lövhə qoymaq şərti ilə qaykanı bağlamaq
olarmı?
Cavab: Olmaz.
121. Yuxarı asqı çarxı (rolik) əvəzinə buruğun tal blokunun boş çarxlarından istifadə etmək olarmı?
Cavab: İstifadə etmək qadağandır.
122. Geofiziki cihazı kabel başlığına bağlamazdan əvvəl nələr bir daha yoxlanmalıdır?
Cavab: Yiv yerlərinin təmizliyini, kipləşdirici rezinlərin sazlığını, yağlanmasını, kabel və kabel başlığını
həmçinin quyu ağzı avadanlığın etibarlı bərkidilməsini.
123. Qazma quyusunda quyuya buraxılacaq geofiziki cihaz, kabel başlığına quyunun qəbul körpüsündə,
quyu ağzından hansı məsafədə bağlanmalıdır?
Cavab: Quyunun qəbul körpüsündə quyu ağzına maksimum yaxın məsafədə.
124.Quyuda qaldırıcı və laboratoriya elektrik şəbəkəsinə nə vaxt və kim tərəfindən qoşulmalıdır?
Cavab: Geofiziki avadanlıqların montajı başa çatdıqdan, qaldırıcı və laboratoriya torpaqlandıqdan
sonra buruğun elektrik montyoru tərəfindən.
125. Quyuda laboratoriyanın və qaldırıcının elektirik və digər əlaqələndirici kabelləri yer səthindən ən azı
hansı hündürlükdə olmalıdır?
Cavab: 0,5 metr.
126. İstiqamətləndirici və asıqı roliklərinin birləşmə yerlərinin möhkəmliyi geofiziki kabeli qıran
qüvvədən ən azı necə dəfə çox olmalıdır?
Cavab: İstiqamətləndirici rolik 3dəfə, asqı roliki 4 dəfə.
127. İstiqamətləndirici və asqı çaraxlarından istifdə edən zaman kabel başlığına bağlanılmış geofiziki
cihazı quyuya quyunun qaldırıcı mexanizmləri ilə vasitəsi qaldırıb buraxmaq olarmı?
Cavab: Olmaz.
128. Quyuda geofiziki cihaza təhlükəli gərginlik nə vaxt verilməlidir?
Cavab: Cihazı quyuya buraxdıqdan sonra.
129. Quyu cihazına quyuya buraxmadan gərginlik vermək zərurəti yaranarsa, dəstə üzvləri cihazdan ən
azı hansı təlükəsizlik məsafəsinə çəkilməlidirlər?
Cavab: 2 metr.
130. Quyunun qəbul körpüsü qarşısında hazırlanmış meydançada qaldırıcının saxlanıldığı yerdən (tələb
olunan məsafədə saxlanılmış) quyu ağzını görmək mümkün olmazsa nə etmək lazımdır?
Cavab: Qaldırıcının dayandığı yeri horizontal vəziyyətə gətirmək lazımdır.
131. Asma roliklərin asıldığı tal-blok fırlanmaya qarşı nə ilə təmin olunmalıdır?
Cavab: Fırlanmaya qarşı dəmir pərçim (stopr) ilə.
132. İstiqamətləndirici roliki quyuda kanatla bağlamaq olarmı?
Cavab: Olmaz.
133. İstiqamətləndirici roliklərin birləşmə yerləri ən azı neçə müddətdən bir sınaqdan keçirilməlidir?
Cavab: 1 il.
134. İstiqamətləndirici rolikin bağlanılma yeri ən azı neçə ton yükə davam gətirməlidir?
Cavab: 18 ton.
135. Qazma quyularında işləyən zaman quyunun açıq lüləsində quyu cihazını ən çoxu neçə dəqiqə
hərəkətsiz saxlamaq olar?
Cavab: 2 dəqiqə.
136. Tutulmuş zirehli kabeli azad edən zaman ona maksimum nə qədər yük vermək olar?
Cavab: Kabeli qırılmasına lazım olan gücün yarısı qədər.
137. Quyuya geofiziki cihaz buraxarkən qaldırıcının bucurqadının barabanında ən azı neçə cərgə geofiziki
kabel qalmalıdır?
9
Cavab: Axırıncı cərgənin yarısından çox.
138. 20
0
C temperatur və 80% rütübətdə 1 km təzə geofiziki kabelin mərkəzi damarı ilə izolyasiyası
arasındakı elektrik müqaviməti ən azı nə qədər olmalıdır?
Cavab: 15 MOm.
139. Polad-mis qarışıqlı 1 km geofiziki kabelin mərkəzi damarının 20
0
C temperatur şəraitində elektrik
müqaviməti neçə Om-dan çox olmamalıdır?
Cavab: 40 Om.
140. Misdən olan 1 km geofiziki kabelin mərkəzi damarının 20
0
C temperatur şəraitində elektrik
müqaviməti neçə Om-dan çox olmamalıdır?
Cavab: 25 Om.
141. Geofiziki kabelin zirehinin vəziyyəti necə yoxlanılır?
Cavab: Hər 200 km qaçışdan 1000 km qaçışa qədər geofiziki kabelə baxış keçirməklə, 1000 km-dən
sonra isə hər 300 km qaçışdan bir geofiziki kabelin diametrini ölçməklə.
142. Yuyucu quyu məhlulun tərkibində aqressiv maddələr (duzlu turşular, kükürdlü hidratlar və s.) olan
quyularda işlədikdən sonra geofiziki kabelin əlavə olaraq hansı müqaviməti yoxlanılmalıdır?
Cavab: Kabelin qırılma müqaviməti.
143. Kabel başlığını geofiziki kabelə bağlayan zaman, geofiziki kabelin hansı zirehindən (alt və üst)
istifadə edilir?
Cavab: Üst zirehindən.
144. Geofiziki kabeldə zəif qırılma nöqtəsi (qüvvəsi) harada yaradılır və hansı qüvvəyə hesablanır?
Məqsəd nədir?
Cavab: Kabel başlığının geofiziki kabelə birləşmə yerində kabelin qırılma qüvvəsinin 2/3-i qədər. Zərurət
yarandıqda kabeli həmin nöqtədən qırmaq üçün.
145. Geofiziki kabel üzərində kabel başlığından hansı məsafədə xəbərdarlıq edici nişanlar olmalıdır ?
Cavab: 5, 50 və 100 metr.
146. Kabelin hərəkəti zamanı bucurqadın əyləc sisteminin lentlərini bərkitmək və ya boşaltmaq olarmı?
Nə vaxt olar?
Cavab: Qadağandır. Kabelin hərəkəti dayandıqda.
147.Hansı hallarda qaldırıcının bucurqadın zəncir ötürməsinin qoruyucu örtüyü (qapağı) olmadan
bucurqadı işlətmək olar?
Cavab: Olmaz.
148. Geofiziki kabelin quyuya buraxılması və ya quyudan qaldırılması zamanı qaldırıcının bucurqad
şöbəsində hər hansı iş görmək olarmı?
Cavab: Olmaz.
149. Quyuya buraxılan və ya quyudan qaldırılan geofiziki kabelin bir tərəfindən digər tərəfinə necə
keçmək lazımdır?
Cavab: Qaldırıcının ön tərəfindən.
150. Geofiziki kabelin hərəkəti zamanı nələr qdağan edilir?
Cavab: Hərəkət edən geofiziki kabelə əl ilə toxunmaq, geofiziki kabelin üstünə əyilmək, geofiziki kabelin
altından və ya üstündən keçmək, istiqamətləndirici çarxın istiqamətini dəyişmək və ya bərkidici boltunu
sıxmaq, qaldırıcının bucurqad şöbəsində hər hansı bir iş görmək qadağandır.
151. Qoruyucu kəmər buraxılmış quyularda (su ilə doldurulmuş) cihazı ən azı neçə dəqiqə hərəkətsiz
saxlamaq olar?
Cavab: İstənilən qədər.
152. Geofiziki cihaz quyunun açıq lüləsində olan zaman laboratoriyada baş verən nasazlığı aradan
qaldırmağa 15 dəqiqə vaxt tələb olunarsa nə etmək lazımdır?
10
Cavab: Cihaz quyunun qoruyucu kəmər buraxılmış hissəinə qaldırılmalı və laboratoriyada olan
nasazlığı aradan qaldırmaq lazımdır.
153. Nəyə görə quyuya sürətlə buraxılan geofiziki kabeli birdən saxlamaq olmaz?
Cavab: Geofiziki kabel rolikdən çıxar və nəticədə kabel qırıla bilər.
154. Quyunun açıq lüləsində iş prosesi zamanı istiqamətləndirici (vodilnik) sınarsa, nasazlığın aradan
qaldırılmasına uzun vaxt tələb olunduqda geofiziki kabeli barabana cərgə ilə yığmaq üçün dəmir
qarmaqdan istifadə etmək olarmı? Bundan sonra işi davam etdirmək olarmı?
Cavab: Dəmir qarmaqdan istifadə etməklə kabeli barabana yığmaq olar. Geofiziki kabel barabana
yığıldıqdan sonra istiqamətləndirici düzəldilmədən geofiziki kabeli yenidən quyuya buraxmaq olmaz.
155. Quyuda cihaz tutulduqda gəzişmə (qaldırıb-endirmə) zamanı bucurqad ilə quyu arasında yalnız
kimin olmasına icazə verilir?
Cavab: Bucurqad ilə quyu arasında, həmçinin quyu ağzında heç kim olmamalıdır?
156. Qoruyucu kəmər buraxılmış quyularda geofiziki tədqiqat işlərindən əvvəl, quyuya buraxılacaq
qəlibin (şablonun) diametri qoruyucu kəmərin iç diametrindən ən azı nə qədər kiçuk olmalıdır?
Cavab: 25mm.
157. Qazma borularının içərisindən buraxılacaq qəlibin xarici diametri, qazma borularının iç diametrindən
ən azı neçə mm kiçik olmalıdır?
Cavab: 10mm.
158. Havanın hərarəti neçə dərəcə selsidən yüksək olduqda açıq hava şəraitində işlər dayandırılmalıdır?
Cavab: 41
0
.
159. Küləyin sürəti neçə metr/san-dən çox olduqda geofiziki işlər dayandırılmalıdır?
Cavab: 15m/san.
160.Elektrik lehimləyicisi ilə işə başlamazdan əvvəl nələri yoxlamaq lazımdır?
Cavab: Lehimləyicinin işə yararlı, lehimləyici birləşdiriləçək rozetkanın saz vəziyyətdə olmasına əmin
olmalı, lehimləyicinin torpaqlanmasının olmasını, elektrik naqilinin izolyasiyasının və ştepsel çəngəlinin
yararlı olub-olmamasını yoxlamaq lazımdır.
161. Məftillərin izolyasiyasını təmizləmək üçün hansı alətdən istifadə edilməli və bu zaman hansı
təhlükəsizlik tələblərinə əməl edilməlidir?
Cavab: Xüsusi kəsici kəlbətindən, belə kəlbətin olmadıqda onda bu işi taxta və ya tekstalit materialın
üzərində bıçaq ilə etmək lazımdır. Bu zaman dayaq kimi əlin içindən istifadə etmək qadağandır.
162. Hansı hallarda kollektorda hər hansı bir iş görmək qadağandır?
Cavab: Geofiziki kabelin barabandan açılması və ya barabana yığılması zamanı, kollektora birləşən
kabeldə elektrik cərəyanının olub-olmamasına əmin olmadıqda, sutkanın qaranlıq vaxtı işıqlanma
olmadıqda və ya zəif olduqda, dəstə rəisinin göstərişi olmadıqda.
163. Qoruyucu kəmər buraxılmış quyuda hərəkətdə olan geofiziki kabeldən qırılıb sallanmış məftillərin
kəsilməsi və təmiri necə yerinə yetirilir?
Cavab: Geofiziki kabeldən qırılıb sallanan məftilləri kəsmək üçün geofiziki kabelin hərəkəti
dayandırılmalı, qırılan məftillər iti kəsici kəlbətinlə kəsilməli, kəsilən yer yumşaq məftillə sonra isə izolent
ilə sarınmalıdır.
164. Havanın sıfır dərəcədən aşağı temperaturlarında quyu ağzı (istiqamətləndirici rolik) nə ilə təmin
edilməlidir?
Cavab: İsti su və ya buxarla.
165. Estakada da xilasetmə dairəsinin ipinin uzunluğu ən azı neçə metr olmalıdır?
Cavab: Estakadadan dənizə qədər olan məsafədən ən azı 2 dəfə çox.
166. Geofiziki dəstə üzvülərinin gəmiyə minib düşməsi zamanı dəniz platformalarının və estakadasının
meydançasında ən çoxu neçə nəfər olmalıdır?
Cavab: 2 nəfər.
11
167. Hansı hallarda dəstə üzvlərinin açıq dənizdə bir gəmidən başqa gəmiyə minməsinə icazə verilir?
Cavab: Yalnız qəza vəziyyətində.
168. Dənizin dalğalanması neçə baldan çox olmadıqda əldə yük aparmağa icazə verilir? Hansı cəkidə və
hansı ölçüdə?
Cavab: Dənizin dalğalanması 2 baldan çox olmadıqda. Çəkisi 12 kq-dan, uzunluğu 1 metrdən çox
olmamaq şərti ilə.
169. Qazma quyusunda istiqamətləndirici və asma roliklərini quyu ağzı meydançadan quyunun qəbul
körpüsü üzərinə qaldırıcı qurğu ilə kim endirməlidir?
Cavab: Qazmaçı və qazmaçı köməkçisi.
170. Qazma quyusunda işin sonunda istiqamətləndirici və asma roliklərini quyu ağzı meydançadan
quyunun qəbul körpüsünə qaldırıcı qurğu ilə endirən zaman quyunun qəbul körpüsündə kimlər olmalıdır?
Cavab: Heç kim.
171. Lübrikatorun hissələri stenddə ən azı neçə aydan bir təzyiqə yoxlanılmalıdır?
Cavab: 6 ay.
172. Lübrikatorda qaynaq yerləri varsa onun defektoskopiyası ən azı neçə ildən bir aparılır?
Cavab: Hər il.
173. Quyunun Mədəngeofiziki işlərə hazırlıq aktında yerləbirləşdirmə konturunun müqaviməti
göstərilməyibsə işə başlamaq olarmı?
Cavab: Olmaz.
174. Gəzişmə (bas - boş) yolu ilə quyu cihazını azad etmək mümkün olmadıqda dəstə rəisi nə etməlidir?
Cavab: Akt tərtib etməli, Sifarişçiyə və Mədəngeofizika İdarəsi rəhbərliyinə məlumat verməlidir.
175. Mədəngeofizi dəstənin üzvüləri quyuda açıq fontan zamanı xüsusi texnikanı quyudan çıxartmaq
mümkün olmadıqda necə hərəkət ettməlidirlər?
Cavab: Daxili yanma mühərriklərini, elektrik, işıqlanma xətlərini söndürməli və ərazini tərk
etməlidirlər.
176. Qaldırıcının mühərrikin sönmüş vəziyyətində cihazı quyuya buraxmaq olarmı?
Cavab: Olmaz.
177. Geofiziki tədqiqat işlərində cihazın başmağdan çıxması zamanı sürət neçə metr/saat-dan çox
olmamalıdır?
Cavab: 250m/saat.
178. Cihazı quyudan qaldırdıqda kabel üzərində olan ikinci xəbərdarlıqedici nişan göründükdə qaldırma
sürət neçə metr/saat-dan çox olmamalıdır?
Cavab: 250m/saat.
179. Cihaz quyu dibindən maksimal qaldırılma sürəti nə qədərdir?
Cavab: 100 metr/saat.
180. Cihazın başmağa 50 metr qalmış maksimal sürəti nə qədər olmalıdır?
Cavab: 250 metr/saat.
181. Hansı dərinlikdən sonra (əgər buraxılan cihazın xüsusiyyəti və konstruksiyası imkan verərsə)
geofiziki ölçü işi həm endirmə həm də qaldırma zamanı qeyd olunmalıdır?
Cavab: 5000 metr.
182. Quyunun açıq lüləsində geofiziki kabelə calaq (bandaj) qoyulması normadan artıq vaxt tələb edərsə
hansı əməliyyatı etmək lazımdır?
Cavab: 500 metr/saatdan az sürətlə 10-20 metr arası qaldırıb-endirmə əməliyyatını.
183. Qoruyucu kəmər buraxılmış quyuda geofiziki kabelin maksimal qaldırılma sürəti nə qədərdir?
Cavab: 8000 metr/saat.
184. Qoruyucu kəmər buraxılmamış quyuda geofiziki kabelin maksimal qaldırılma sürəti nə qədərdir?
Cavab: 10000 metr/saat.
12
185. Cihazı ilk dəfə quyuya buraxdıqda maksimal sürət ən çoxu nə qədər olmalıdır?
Cavab: 3000 metr/saat.
186. Quyu dibinə catan geofiziki kabeli maksimum neçə metr artıq (perepusk) buraxmaq olar?
Cavab: 2-5 metr.
187. Lübrikator ilə işləyən zaman quyu ağzına neçə metr qalmış maksimal sürət neçə metr/saatdan çox
olmamalıdır?
Cavab: 100 metr qalmış sürət ən çoxu 250 metr/saat olmalıdır.
188. Quyuda tutulmuş geofiziki kabeli azad etmək üçün ona nə qədər yük vermək olar?
Cavab: Kabelin qırılma qüvvəsinin 50%-i qədər.
189. Quyuda tutulmuş zirehli kabeli azad etdikdən sonra qaldırıcıda nələr yoxlanılmalıdır?
Cavab: Aşağı istiqamətləndirici və yuxarı asqı çarxlarının, qaldırıcının hissələrinin və mexanizmlərinin,
texniki baxışını keçirməli, bucurqadın avtomobilin ramasına bərkidilməsinin vəziyyəti yoxlanılmalıdır.
190. Quyuda geofiziki işləri qurtardıqdan sonra bazaya qayıtmazdan əvvəl maşınçı qaldırıcıda hansı
işləri görməli nələri yoxlamalıdır?
Cavab: Gətirilmiş cihaz və avadanlıqları bazaya aparmaq üçün qaldırıcıya yerləşdirilməli və
bağlanılmalı, maşınçı bucurqadı nəzərdən keçirməli onu tormozlamalı, ötrücunü ayırmalıdır. Bucurqad
şöbəsində və bucurqadın idarəetmə şöbəsində səlıqə-səhman yaratmalıdır. Qaldırıcını bazaya qaytarmaq
üçün sazlığını yoxlamalıdır.
191. Quyuda qəzanın ləğvi kimin rəhbərliyi altında aparılmalıdır?
Cavab: Dəstə rəisinin və ya bu işə məhsul edilmiş şəxsin.
192. Kabelin tutulmasının aradan qaldırılmasına başlamazdan əvvəl nələr yoxlanılmalıdır?
Cavab: Bucurqadın qaldırıcının ramasına necə bərkidildiyini, nəzarət ölçü cihazlarının necə işlədiyini,
təkərlərin altına qoyulan dayaqların vəziyyətini, aşağı istiqamətləndirici çarxın bərkidilməsini, dəniz
qazma quyularında qaldırıcının özülə necə bağlanmasını.
Dostları ilə paylaş: |