Cavab: Bu zaman bilək və barmaqlar maksimum dərəcədə xaricə (açılmış) doğru əyilmiş vəziyyətdə
fiksasiya edilməlidir.
292. Geniş (dərin) yanıqlar zamanı hərarəti aşağı salmaq üçün dərini yumaq olarmı?
Cavab: Olmaz.
293. Gözün elektrik qövsü ilə yanması zamanı necə ilk tibbi yardım göstərilir?
Cavab: Gözü bor tutşusu ilə kompres edib təcili həkimə çatdırmaq lazımdır.
294. Buxardan, elektrik qövsündən, isti qətrandan, konifoldan dəridə əmələ gələn yanıqlara ilk tibbi
yardım eyni, yoxsa müxtəlif cür göstərilir?
Cavab: Eyni qaydada.
295. Cərəyan vurmuş adamın əlindən gərginlik altında olan cərəyan naqilini ayırmaq üçün ilk
növbədə nə etmək lazımdır?
Cavab: Elektrik dövrəsini açmaq və ya naqili kəsmək lazımdır.
296. Elektrik cərəyanı vuran insanın həyatını xilas etməyin əsas effekti nədən asılıdır?
Cavab: Zərərçəkəni vaxtında elektrik cərəyandan azad etməkdən və ilk tibbi yardımın düzgün
göstərilməsindən asılıdır.
297. Gərginlik altında olan adamı (elektrik cərəyanını söndürmək və ya kəsmək mümkün olmadıqda və
gərginlik altında olan naqili zərərçəkəndən aralamaq üçün hər hansı vasitə olmadıqda) gərginlik altından
necə azad etmək olar?
Cavab: Zərərçəkənin paltarının quru (bədənindən aralı) yerindən bir əllə tutub dartmaqla.
298. Əgər gərginlik altında olan zərərçəkən hündürlükdədirsə onu elektrik cərəyanından azad etməzdən
əvvəl hansı tədbiri görmək lazımdır?
Cavab: Onun təhlükəsiz yerə düşməsini.
299. Elektrik cərəyanından azad edilmiş adam huşunu itirməyibsə ona necə ilk tibbi yardım
göstərilməlidir?
Cavab: Zərərçəkəni rahat yerə uzatmalı, üstünü örtməli, həkim gələnə qədər sakit şərait yaratmalı,
nəbzinə və nəfəs almasına nəzarət edilməlidir.
300. Elektrik cərəyanından azad edilmiş zərərçəkən huşunu itiribsə, ona necə ilk tibbi yardım
göstərilməlidir?
Cavab: Zərərçəkəni düz və rahat yerə uzatmalı, yaxasını açmalı, onu təmiz hava axını ilə təmin etməli,
naşatır spirti iylətməli, üzünə su səpməli və tam sakitlik yaradılmalıdır.
301. Elektrik cərəyanından azad edilmiş zərərçəkənin nəbzi vurmursa, nəfəs almırsa və ya o çox çətin və
gec-gec nəfəs alırsa, iflic vəziyyətindədirsə ona necə ilk tibbi yardım göstərmək lazımdır?
Cavab: Zərərçəkəni düz və rahat yerə uzatmalı, dəqiqədə 16-20 dəfə süni nəfəs verməli və ürəyini masaj
etmək lazımdır.
302. Elektrik cərəyanı ilə zədələnmə zamanı ilk tibbi yardım göstərmək ardıcıllığı doğrudurmu?
Cavab: Cərəyanı söndürməli, zərərçəkənin ürək döyünmələrini çox diqqətlə dinləməli, təcili yardım
çağırmalı, zərərçəkəni xəstəxananın kardioloji şobəsinə yerləşdirməli.
303. Süni nəfəs vermənin hansı üsulları var?
Cavab: Ağızdan-ağıza və ağızdan-buruna.
304. Zərərçəkənə süni nəfəs vermək necə həyata keçirilir?
Cavab: Zərərçəkən bərk yerə elə uzadılır ki, nəfəs yolları açıq olsun. Zərəçəkənin ağızdan yad cisimləri
çıxarın. Aşağı çənəni qabağa çəkin. Zərərçəkənin burnunu iki barmaqla tutun və dərindən nəfəs alın.
Zərərçəkənin dodaqlarını ağzınıza alın və 2 dəfə dərindən nəfəs verin. Sonra 2 əllə 10 dəfə zərərçəkənin
döş qəfəsini basın.
19
305. Hansı hallarda ağızdan-buruna nəfəs vermək üsulundan istifadə edilir?
Cavab: Zərərçəkənin alt çənəsi yaralandıqda və ağzını açmaq mümkün olmadıqda.
306. Ürəyi xarici masaj ediləcək zərəçəkən hansı səthin üzərinə uzadılmalıdır?
Cavab: Bərk səthin üzərinə.
307. Ürəyin xarici masajı zamanı, masaj edən şəxs əllərini zərərçəkənin döş qəfəsinin hansı hissəsinə
qoymalıdır?
Cavab: Zərərçəkənin döş qəfəsinin aşağı qurtaracağından iki barmaq yuxarıdan.
308. Ürəyi zahiri masaj edən şəxs, əllərini zərərçəkənin döş qəfəsi üzərinə necə qoymalıdır?
Cavab: Əllər 90
0
bucaq altında qoyulmalı, barmaqlar döş qəfəsinə toxunmamalıdır.
309. Ürəyi xarici masaj edən zaman, zərərçəkənin sinəsindən dəqiqədə neçə dəfə basmaq lazımdır?
Cavab: Dəqiqədə 60 dəfə.
310. Ürəyi zahiri masaj edən zaman döş qəfəsinə edilən təzyiqlər arasındakı vaxt neçə saniyə olmalıdır?
Cavab: 0,5 san.
311. Ürəyin xarici masajı necə həyata keçirilir?
Cavab: Masaj edən zərərçəkənin yan tərəfində dizləri üzərində oturur, zərərçəkənin döş qəfəsinin aşağı
qurtaracağını əli ilə tapır, sonra ondan iki barmaq yuxarıdan sol əlinin ovucunu (əlin iç tərəfini) döş
qəfəsinin üzərinə qoyur və onun üstünə isə sağ əlin ovucunu düz bucaq altında yerləşdirir. Bu zaman
barmaqlar döş qəfəsinə toxunmamalıdır. Gövdənizin ağırlığının köməyi ilə döş qəfəsi 10 dəfə basılır.
Təzyiqlər arasındakı vaxt 0,5 saniyə olmalıdır. Hər təzyiqdən sonra qollarınızı boşaldın, lakin əllərinizi
zərərçəkənin döş qəfəsinin üstündən götürməyin. Yardım göstərən şəxs döş qəfəsini dəqiqədə 60 dəfə
basmalıdır.
312. Qabırğa sınığı zamanı ilk tibbi yardım göstərmək qaydası necədir?
Cavab: Zərərçəkən nəfəsini buraxan anda onun sinəsini bint və ya dəsmalla möhkəm sıxıb
bağlamaq lazımdır. Ağrıları azaltmaq və öskürəyi kəsmək üçün zərəçəkənə analgin, amidopirin həbləri
verin. Oturaq vəziyyətdə zərəçəkəni həkimə çatdırın.
313. Barmaq sınığı zamanı necə ilk tibbi yardım göstərilir?
Cavab: Sınan barmaq taxta lövhə və ya plastir ilə fiksasiya edilməlidir. Əgər löhvə yoxdursa onda sınan
barmağı sağlam barmağa bağlamaq lazımdır.
314. Qol sümüyünün sınığı zamanı ilk tibbi yardım necə göstərilir?
Cavab: Qolu enli lövhəciyin (şinanın, qəzet topasının) üzərinə qoyub sarımaq lazımdır. Lövhəcik
dirsəkdən barmaqların ucuna qədər olmalıdır. Zədələnmiş qolun əlinin içərisinə pambıq və ya bint topası
qoymaq lazımdır ki, barmaqlar bir qədər qatlanmış vəziyyətdə olsun. Əl üç künclü sarğı ilə baş yaylığını
boyundan keçirməklə fiksasiya edilməlidir.
315. Kəllə travmaları zamanı ilk tibbi yardım necə göstərilir?
Cavab: İlk növədə qan axma dayandırılmalıdır.
Zərərçəkənin başına soyuq əşyalar (soyuq su, içərisində
buz olan rezin yastıq) qoymaq lazımdır.
316. Bud-baldır sümüklərinin sınığı zamanı ilk tibbi yardım necə göstərilir?
Cavab: Bud-baldır sümüklərinin sınığı zamanı ətrafı 2 ədəd şinaya, fanerə, kartona və ya digər əşyaya
bağlamaq lazımdır. Aşağı ətrafa bağlanan xarici şinanın uzunluğu çanaq sümüyündən keçməklə qoltuq
altına, digər ucu isə dabana qədər olmaqla, şina ən azı 6 yerdən bağlanmalıdır. Daxildən bağlanan şina
isə paçadan dabana qədər olmalı ən azı 4 yerdən bağlanmalıdır.
317. Diz zədələnməsi zamanı (əgər diz qatlanmış vəziyyətdədirsə) ilk tibbi yardım necə göstərilir?
Cavab: Əgər diz qatlanmış vəziyyətdədirsə və ayaq altının bayır tərəfindən keçən arteriada nəbz hiss
olunursa, o halda dizi bükülü halda fiksasiya etmək lazımdır.
318. Onurğa sütununun travması zamanı ilk tibbi yardım necə göstərilir?
20
Cavab: Əgər zərərçəkənin yumşaq toxumaları zədələnibsə sarğı qoyulmalıdır. Əgər zərərçəkən cox ağır
vəziyyətdədirsə onda onu yerindən qaldırmadan arxası üstə taxta üzərinə uzatmaq lazımdır.
Zərərçəkənin bədəninin və başının tərpənməsinə imkan verilməməlidir.
319. Toxumaların (əzələlərin) burxulması (dartılması) zamanı ilk tibbi yardım necə göstərilir?
Cavab: Həmin yerə soyuq kompres qoyub bərk bağlamaq lazımdır.
320. Dirsək oynağı zədələndikdə fiksasiya necə həyata keçirilir?
Cavab: Əgər dirsək bükülü vəziyyətdədirsə onu düz vəziyyətə gətirməyin. Şinalar vasitəsi ilə onu
gövdəyə bərkidin.
321. Onurğa sütunu sınmış zərərçəkəni nə zaman xərəkdə üzü üstə daşımaq lazımdır?
Cavab: Xərək yumşaq olduqda.
322. Alt çənəsi sınmış zərərçəkəni nə zaman xərəkdə üzüüstə daşımaq lazımdır?
Cavab: Zərərçəkən boğulduqda.
323. Qanaxmanı saxlamaq üçün ətraflara jqut ən çoxu hansı müddətə bağlanılır?
Cavab: 1,5-2 saat.
324. Ətrafların kapilyar damarlarından qanaxma zamanı ilk tibbi yardım necə göstərilir?
Cavab: Ətrafı yuxarı qaldırmalı, sarğı qoyub bağlamaq lazımdır.
325. Partlayıcı materiallar saxlanılan anbarın ətrafı hansı radiusda iynəyarpaqlı ağaclardan
təmizlənməlidir?
Cavab: 50 metr.
326. Partlayıcı materiallar saxlanılan anbarın ətrafı hansı radiusda qurumuş otlardan təmizlənməlidir?
Cavab: 5 metr.
327.İçərisində partlayıcı material olan kisələr su qızdırıcı xətlərdən ən azı neçə metr aralı olmalıdır?
Cavab: 1 metr.
328. Partlayıcı materiallarla yüklənmiş avtomobili gecə PM anbarının ərazisində saxlamaq olarmı? Əgər
olarsa nə etmək lazımdır?
Cavab: Olar. Avtomobilin mühərriki akumlyator sistemindən ayrılmalıdır.
329. Qazmadan çıxan quyuda ilk dəfə perforasiya işlərinin aparılması zamanı, quyu hansı xüsusi çəkiyə
malik məhlulla doldurulmalıdır?
Cavab: Perforasiya olunacaq interval qazma zamanı hansı xüsusi çəkiyə malik məhlulla qazılıbsa, atma-
deşmə zamanı da həmin xüsusi çəkiyə malik məhlul ilə doldurulmalıdır.
330. Elektrik detonatorunun müqavimətini yoxlayan zaman hansı qoruyucu vasitədən istifadə edilməlidir?
Cavab: Metal borudan və ya qalınlığı ən azı 10sm-dən az olmayan taxta lövhədən.
331. Daşınma zamanı elektrik detanatorlarının naqilləri hansı vəziyyətdə olmalıdır?
Cavab: Qısa qapanma edilməlidir.
332. Hər işçi əllə ən çoxu neçə kq partlayıcı maddə daşıya bilər?
Cavab: 40 kq.
333. Eyni vaxtda əllə partladıcı vasitə və necə kq partladıcı maddə daşımaq olar?
Cavab: 12 kq.
334. Partlayıcı materiallar daşıyan avtomobillərin maksimal hərəkət sürəti saatda neçə km olmalıdır?
Cavab: 40 km/saat.
335. Tozlu, dumanlı havalarda partlayıcı materiallar daşıyan avtomobillərin maksimal hərəkət sürəti
saatda ən çoxu neçə km olmalıdır?
Cavab: 20 km/saat.
336. TŞT tipli fuqaslı torpedin mərmiləri quyuya necə daşınmalıdır?
Cavab: Zavod bağlamasında.
337. Hansı növ perforatorları mərmilərini yığılmış halda bazadan (detonator qoyulmadan) quyuya
aparmaq olar?
21
Cavab: Gövdəli.
338. PM daşıyan avtomobil yanğın yerindən an azı neçə metr aralı keçməlidir?
Cavab: 300 metr.
339. Partlayıcı materialları (PM) gəmiyə yükləməzdən əvvəl partlayış işləri rəhbəri gəmi kapitanından
hansı sənədi tələb etməlidir?
Cavab: Gəminin PM daşımağa hazırlıq aktını.
340. Detonator bağlanmış perforatoru avtomobillə quyuya daşımaq olarmı?
Cavab: Qadağandır.
341. Barıtla perforator mərmilərini bir avtomobildə daşıyan zaman onlar arasında ən azı nə qədər məsafə
olmalıdır?
Cavab: 0,5 metr.
342. Gövdəli perfaratorları bazada doldurub quyuya aparmaq olarmı?
Cavab: Olar, yalnız xüsusi avadanlıq və qurğularla təhciz edilmiş LPS-lərdə. Elektrik detonatoru
qoyulmadan.
343. Partlayıcı materiallar daşıyan avtomobillər arasındakı məsafə ən azı neçə metr olmalıdır?
Cavab: Düz yolda ən azı 50 metr, dağlıq yolda ən azı 300 metr olmalıdır.
344. Partlayıcı materiallar yüklənilmiş avtomobillərin yanacaq doldurma stansiyalarında (YDS)
yanacaqla təmin edilməsi necə həyata keçirilir?
Cavab: Yanacaq doldurma stansiyalarından ən azı 25 metr aralı xüsusi avadanlıqlarla təchiz edilmiş
yerlərdə.
345. Mühərriki hansı yanacaqla işləyən avtomobillərdə partlayıcı materialların daşınması qadağandır?
Cavab: Qazla.
346. Partlayıcı materiallar daşıyan karvanda avtomobillərin sayı neçə ədəd olduqda, karvan əlavə olaraq
müşayətedici avtombillə təmin edilməlidir?
Cavab: Ən azı beş.
347. Partlayıcı materiallar daşıyan avtomobilləri müşayət edən avtomobil, müşayət etdiyi avtomobil
karvanının arxasında yoxsa önündə getməlidir?
Cavab: Önündə.
348. Partlayıcı materiallar daşıyan avtomobilləri müşayət edən müşayətedici avtomobil əlavə olaraq hansı
rəngli mayakla təchiz edilməlidir?
Cavab: Hərəkət üstünlüyü verməyən xəbərdarlıqedici sarı rəngli mayakla.
349. Partlayıcı materiallar daşıyan karvanda avtomobillərin sayı neçə ədəd olduqda, karvan əlavə olaraq
ehtiyat nəqliyyat vasitəsi ilə təmin edilməlidir?
Cavab: Ən azı beş.
350. Yükünü özüboşaldan avtomobillərdə partlayıcı materiallar daşımaq olarmı?
Cavab: Olmaz.
351. Partlayıcı materiallar daşıyan avtomobillərin elektrik avadanlıqlarının nominal gərginliyi neçə
voltdan çox olmamalıdır?
Cavab: 24V-dan.
352. Partlayıcı materialları avtomobilə yükləyib-boşaldan zaman avtomobilin mühərriki işlək, yoxsa
sönmüş vəziyyətdə olmalıdır? Bu zaman sürücü harada olmalıdır?
Cavab: Mühərrik sönmüş vəziyyətdə, sürücü isə avtomobilin kabinəsində.
353. Açıq banlı avtomobillərdə partlayıcı materiallar daşıyan zaman hansı təhlükəsizlik tələblərinə əməl
edilməlidir?
Cavab: Avtomobilin banının üstü çətin alışan, islanmayan, yaxşı dartılan parçadan olan örtüklə
bağlanmalıdır. Örtük hər tərəfdən banın üzərini ən azı 200 mm örtməlidir. Örtük xüsusi qarmaqlar və
ilgəklər vasitəsi ilə bağlanmalıdır.
22
354. Detonasiya qaytanını kumulyativ mərmilərlə eyni qurğuda daşımaq olarmı?
Cavab: Olar. Ançaq ayrı-ayrı bölmələrdə.
355. Qaldırıcı və LPS quyuya və əksinə hansı ardıcıllıqla yola düşməlidir?
Cavab: Qaldırıcı və LPS quyuya və əksinə birlikdə (bir-birini görmə məsafəsində).
356. Partlayıcı materialların iş yerinə daşınması zamanı LPS-in banının və partladıcı vasitələrin yerləşdiyi
yeşiyin açarı kimdə olmalıdır?
Cavab: Karotajçıda (partlayıcı materialları bazadan alan karotajçıda).
357. Partlayıcı materiallar daşıyan avtomobillərə nə qədər yük vurmaq olar?
Cavab: Avtomobillərin yükgötürmə qabiliyyəti qədər (detonatordan başqa).
358. Partlayıcı materiallar daşıyan avtomobillərə nə qədər detonator yükləmək olar ən çoxu neçə sıra?
Cavab: Avtomobilin yükgötürmə qabiliyyətinin 2/3 hissəsi qədər. Yükün hündürlüyü ən çoxu 2 sıra.
359. Quyuyda partlayış işləri zamanı LPS ilə qaldırıcı arasında ən azı neçə metr məsafə olmalıdır?
Cavab: 10 metr.
360. Elektrik detanatorunu hansı cihazla yoxlamağa icazə verilir?
Cavab: 0,05A çox cərəyan verməyən cihazla.
361. Torpedləri dolduran zaman istifadə olunan alətlər hansı materialdan olmalıdır?
Cavab: Qığılcım verməyən materialdan.
362. PKS lentinə detonatoru lentin qarmağını detonatorun üzərinə sıxmaqla bağlamaq olarmı?
Cavab: Olmaz.
363. Elektrik detonatoru əvvəlcə geofiziki kabelin elektrik xəttinə yoxsa yığılmış perforatora bağlanılır?
Cavab: Geofiziki kabelin elektrik xəttinə.
364. Elektrik detanatorunu zirehli kabelin mərkəzi damarına harada və nə vaxt bağlamaq lazımdır?
Cavab: Quyu ağzında, perforatoru quyuya buraxan anda.
365. Partlayış deşmə aparatını (PDA) zirehli kabelə birləşdirməzdən əvvəl kabelin mərkəzi damarında
cərəyanın olub-olmamasını yoxlamaq üçün cihazın dövrəyə qoşulma müddəti ən azı nə qədər olmalıdır?
Cavab: 1dəqiqə.
366. Doldurulmuş perforatorun üzərində detonasiya qaytanını kəsmək olarmı?
Cavab: Kəsmək olmaz.
367. İş yerinə gətirilmiş partlayıcı materiallar kimin nəzarəti altında olmalıdır?
Cavab: Karotajçının (partladıcının vahid kitabçası olan karotajçı) və bu sahə üzrə yaxşı
təlimatlandırılmış geofiziki dəstə işçilərin.
368. Perforasiya intervalı üçün reper qoyulduqdan sonra, partlayış-atma işlərinə başlamazdan əvvəl hansı
təhlükəsizlik tələblərinə əməl edilməlidir?
Cavab: Buruğun elektrik avadanlıqları tam söndürülməli, qaldırıcı və laboratoriya elektrik
cərəyanından, laboratoriyanın kollektor kabeli qaldırıcının kollektorundan ayrılmalı, təhlükəli zonada
mobil telefonlar söndürülməli, partlayış-atma işləri ilə məşğul olmayan işçilər təhlükəli zonanı tərk
etməlidirlər.
369. Dəniz platformalarında, üzən qazma qurğularında (ÜDQ) Partlayış deşmə aparatları quyu ağzından
ən azı hansı məsafədə doldurulmalıdır?
Cavab: Platformalarda 12 metr, ÜDQ-da 20 metr.
370. ПKС tipli perforatorlar hansı ardıcıllıqla yığılmalıdır?
Cavab: Əvvəlcə lazımı uzunluqda lentlər bir-birinə bağlanılır, mərmilər lentin bir üzünə yığılır, lazımı
uzunluqda detonasiyaedici qaytan kəsilir, kəsilmiş detonasiyaedici qaytan lentin üzərinə qoyulduqdan
sonra lentin o biri üzünün mərmiləri yığılır. Yığılmış perforator quyu ağzına gətirilərək elektrik
detonatoru bağlanılır.
371. Torpedlərin doldurulmasına nə vaxt başlamaq lazımdır və bu necə yerinə yetirilməlidir?
23
Cavab: Torpedlərin doldurulmasına quyu lüləsi qəlib (şablon) ilə yoxlanıldıqdan sonra başlamaq
lazımdır. Partlayıcı maddələri torpedin gövdəsinə (korpusuna) zərbəsiz, yüngül itələməklə yığmaq
lazımdır.
372. Fontan armaturasının siyirtmələrini açıb bağlamaq və lübrikatora perforatoru və cihazları asan
yerləşdirmək üçün quyu ağzında hansı ölçüdə meydança düzəldilməlidir?
Cavab: 2,5 X 2,5 metr.
373. Patlayış-atma aparatlarının doldurulma yeri qaldırıcı və laboratoriyadan ən azı neçə metr məsafədə
olmalıdır?
Cavab: 10 metr.
374. Doldurulmuş perforatorun detonatorunun naqillərini geofiziki kabelin mərkəzi damarına
birləşdirməzdən əvvəl zirehli kabeldə nəyi yoxlamaq lazımdır?
Cavab: Mərkəzi damarının müqavimətini və mərkəzi damarında cərəyanın olub-olmamasını.
375. Partlayış-atma işləri aparan (detanatoru bağlayan zaman) zaman quyu ağzından ən azı hansı
məsafədə elektrik qaynaq işlərini aparmaq olmaz.
Cavab: 400metr.
376. Bir damarlı kabellə perforasiya işləri zamanı doldurulmuş perforatoru quyuya buraxdıqda
qaldırıcıda zirehli kabelin mərkəzi damarı qısa qapanma yoxsa izolə edilməlidir?
Cavab: İzolə edilməlidir.
377. Perforator atılma intervalında olduqda partladıcı maşının düyməsini kim basmalıdır?
Cavab: Partladıcının vahid kitabçasına malik olan karotajçı.
378. Quyuya buraxılmış perforatorun cərəyan dövrəsini quru quyularında quyu ağzından ən azı neçə metr
dərinlikdə yoxlamaq olar?
Cavab: Yer səthindən ən azı 50 metr dərinlikdə.
379. Quyuya buraxılmış perforatorun cərəyan dövrəsini dəniz quyularında quyu ağzından ən azı neçə
metr dərinlikdə yoxlamaq olar?
Cavab: Su altındakı yer səthindən ən azı 50 metr dərinlikdə.
380. Quyuda rast gəlinən tıxacı perforator ilə dəlib keçmək olarmı?
Cavab: Olmaz.
381. Tam yığılmış perforatorun elelktrik detanatorunu geofiziki kabelin mərkəzi damarına dəstənin hansı
üzvü birləşdirməlidir?
Cavab: Dəstənin karotajçısı (partladıcının vahid kitabçası olan karotajçı).
Dostları ilə paylaş: |