maydon sharqiga Ulug‘bek xonaqohi (1424 y), shimolga Mirzoyi karvonsaroyi,
janubga Alika Ko‘kaldosh Juma masjidi (1430 y) qurdirgan, yonida esa yog’ochdan
xotamkori uslubida masjidi Muqatta va Abusaid madrasasi qurilgan. XV asrning 20-
yillarida Registon hashamatli me’moriy ansamblga aylangan. XVII asrda
Samarqand hokimi Yalangto‘sh Bahodir vayrona holatdagi Ulug‘bek xonaqohi
o‘rniga Sherdor Madrasa (1619—1635/36)ni, Mirzoyi karvonsaroyi о‘rniga
Tillakori madrasa masjidi (1646/47— 1659/60)ni qurdirgan. Registon ansambli
o‘zining rang-barang koshinkori bezaklari; naqshinkori peshtoqlari, ulkan
gumbazlari bilan O‘rta Osiyo me’morchligining noyob yodgorligi hisoblanadi.
3. Imom Buxoriyning hayoti va faoliyati.
Imom al-Buxoriy
(asl ismi Abu Abdulloh Muhammad ibn Ismoil al Buxoriy)
(810.21.7, Buxoro – 870.31.8, Samarqand yaqinidagi Hartang qishlog‘i) – islom
olamining yirik mutafakkiri, buyuk fors muhaddis. Muhaddislar imomi, hadis
ilmining sultoni deb ham yuritiladi. Otasi Ismoil o‘z davrining yetuk
muhaddislarida. Buxoriy yaratgan “Kitob alfavoid” (“Foydali ashyolar haqida
kitob"), "Al-Jomi’ alkabiyr" ("Katta tayanch"), "Xalq afol alibod", ("Alloh bandalari
ishlarining tabiati"), "Al-Musnad alkabiyr" ("Katta tayanch"), "Attafsir alkabiyr"
("Katta tafsir"), "Kitob alxiba" ("Xayrehson haqida kitob") va boshqa asarlarning
ba’zilari bizgacha yetib kelmagan, ba’zilari jahonning turli mamlakatlari
kutubxonalarida saqlanayotganligi haqida ma’lumotlar bor. Buxoriyning boshqa
asarlari orasida "Tafsir al-Qur’on" ("Qur’on tafsiri") kitobini ham alohida ta’kidlash
kerak. Buxoriy asarlari musulmon dunyosining barcha Madrasa va dorilfununlarida
payg‘ambar (as) sunnatlari bo‘yicha asosiy darslik, qо‘llanma hisoblanadi.
Dostları ilə paylaş: