60.Kasbiy qiziqish va layoqatni eksperimental o’rganish Qiziqish (lotin qiziqishidan - ma'noga ega, muhim) - insonning ob'ektga bo'lgan munosabati, u uchun qimmatli va jozibali narsaga. Psixologiyada qiziqish insonning ma'lum bir mavzuga bo'lgan faol bilim yo'nalishi sifatida tushuniladi. Qiziqish - bu shaxsning individual psixologik xususiyati bo'lib, u voqelik hodisalariga tanlab yo'naltirilganligi bilan tavsiflanadi. Qiziqish ijobiy hissiy munosabat va intellektual bilish faoliyatida namoyon bo'ladi. Faqatgina ushbu ikkita belgi mavjud bo'lganda, biz odamning u yoki bu qiziqishiga ega deb hisoblashimiz mumkin.
Qiziqishlar turlicha:
Mazmuni bo'yicha (masalan, adabiyot, musiqa, texnologiya va boshqalar);
Kenglikda (ko'p qirrali yoki tor, faqat bitta ob'ektga yoki uning tomoniga qaratilgan);
Chuqurlik bo'yicha (chuqur yoki Yuzaki);
Davomiyligi bo'yicha (barqaror va beqaror).
Inson hayotida qiziqishlarning ahamiyati katta: ular bilimlarni egallashga undaydi, dunyoqarashini kengaytiradi, qiyinchilik va to'siqlarni engishga yordam beradi. Manfaatlarning barqarorligi, insonning ushbu manfaatlarni qondirish yo'lidagi qiyinchiliklarni engib chiqishi bilan baholanadi. Misol uchun, agar biologiyani yaxshi ko'radigan va tegishli to'garakda qatnashadigan talaba biologiyaga oid juda qiziq bo'lgan maqolani chet tilidan u yaxshi gapira olmaydigan tarjima qilish zarurati bilan duch kelsa, bunga rozi bo'ladi va buni amalga oshiradi, demak uning qiziqishi shubhasiz barqaror. Qiziqishlar, agar rivojlanmagan bo'lsa, tez orada zaiflashishi yoki butunlay yo'q bo'lib ketishi mumkin. V.G.Ivanov. Haqiqat ob'ektlari va faoliyat turlarini asos qilib olib,tadqiqotchi quyidagi qiziqish turlarini belgilaydi:
Professional(shaxsning ma'lum narsaga ijobiy munosabati
kasb-hunar, bu uni boshqalar qatoridan ajratish va ko'proq o'rganishga intilishdan iboratu haqida);
Ijtimoiy-siyosiy (institutsional va. tanlangan mun
iyosatning ijtimoiy sub'ektlari ijtimoiy-siyosiy jarayonlarga, voqealarga va
hodisalar, ularning siyosiy faoliyatining haqiqiy sababi
ba'zi bir dunyoqarash tamoyillari, e'tiqodlari va munosabatlari);
