1-Ma’ruza Mavzu. Mahsulot omborlari uskunalari reja

Spirali tasniflagichlarni tanlash va xisoblash
Slivdagi zarrachalarningo‘lchami 0,2 mm katta (bu 0,074 mm sinfni 65% to‘g‘ri keladi) bo‘lgan maxsulot olish uchun spirali chuktirilmagan tasniflagich, mayin sliv olish uchun esa spirali cho‘ktirilgan tasniflagich qabul qilinadi.
Tasniflagichni unumdorligi quyidagicha xisoblanadi:
Q_sl = mK_ρ K_β Q_baz (26)

bu erda m – spirallar soni,

K_ρ– ruda zichligni tuzatuvchi koeffitsient
K_ρ= 1+0,005 (ρ-2700)
ρ - ruda zichligi;
K_β – ruda yirikligiga tuzatgich.
KSN uchun - K_β = 1,41+0,023 (65-β₇₄)
KSP uchun - K_β = 0,054(101,8-β₄₄)
Q_baz – bazis unumdorligi ( 1.5 - jadval)
Tasniflagichni qum (pesok) bo‘yicha unumdorligi; t/sut
Q_q=135mnD²(/2700), t/kun
n – spiralni aylanish tezligi, ay/daqiqa;
D – spiral diametri,m.
Jadval 9.
Tasniflagichning bazis unumdorligi

Tasniflagichturi	Spiral o‘lchami
	1 mm dan kichik	1 mm dan katta
KSN	94D^2+16D	65,15 D^2+74,05D – 27,5
KSP	75D^2+ 10D - 18	50 D^2 + 50D -18

Gidravlik tasniflagichlar
Gidravlik tasniflagichlar ichida eng soddalari tasniflagich konuslar, xar xil konstruksiyaga ega bo‘lgan tindirgichlardir. Tasniflagichlarni birlashtiruvchi omil tuzilma ularda gorizontal oqimni mavjudligidir.
Zarrachani oqimdan pastga tushish uchun (cho‘kishini) quyidagi shartni bajarish kerak:
(27)
Bu erda: l– tasniflagichning uzunligi;
u – oqimni gorizontal tezligi;
₀– zarrachani erkin tushish tezligi ;
h – dastgoxga bo‘tanani beri shva chiqarish joylari balandliklarini farqi;
 – turbulent oqim tezligini vertikal yo‘nalishda tashkil qiluvchi tezlik.
Amalda, tasniflagich konuslarni ikki turi: «konusnыy klassifikator peskovыy» (KKP) va «konusnыy klassifikator shlamovыy» (KKSH) deb ataluvchilari keng tarqalgan. KKP – rusumli tasniflagichlar donador (-2(3) mm) materiallarni tasniflash uchun (saralash yirikligi 0,15 mm), KKSH rusumli mayinroq (-1mm) materiallarni tasniflash uchun ishlatiladi.
KKP va KKSH – tasniflagichlarni konstruksiyalari bir xil. Ular 60-65⁰ burchak bilan svarka qilingan konus bo‘lib, uchlari pastga qaratilib metall ramaga o‘rnatilgan. Konus asosida sliv uchun doira nov joylashtirilgan.
Tasniflashga tayyorlangan bo‘tana tasniflagichning markaziga o‘rnatilgan truba orqali beriladi. Truba uchiga to‘r va oqimni tinchlantiruvchi moslama o‘rnatilgan. Konus uchida shlamni (yirik zarrachalarni) chiqarish uchun avtomatik richag joylashtirilgan.

Дастлабки материал

Майда махсулот

Йирик махсулот

Rasm. 24 Gorizantal oqimli tasniflagichni xarakat tamoyili
1- tindirgich; 2-bqtanani tushish eri; 3 – sliv; 4 - qumlar

Tasniflagich konuslarga qushimcha suv berilmaydi. Ularning samaradorligi uncha kata emas, unumdorligi 2 dan 20 t/soatgacha.

Tasniflagichning unumdorligi quyidagicha aniqlanadi:
Q_c=(D²-D)₀/4K, m³/soat (27)
Bu erda D – konus diametri, m;
Dδ – bo‘tana keladigan truba diametri,m;
₀- zarracha erkin tushish tezligi, m/s;
K – koeffitsient, K=12d-0,4;
d – zarracha diametri,mm.
Yirik zarrachalarni chiqarib yuborish uchun ko‘yilgan tuynukning yuza maydoni, m².
(28)
Bu erda: Q_q– yirik zarrachalar (kum) buyicha unumdorligi, m³/s;
S – koeffitsient, S = 0,85-0,95
g – erkin tushish tezlanishi;
h – tasniflagichdagi butana balandligi,m;
 – qumni oquvchanligini xisobga oluvchi koeffitsient;
Agar bo‘tanada kattik zarrachalarni mikdori 40-60% bulsa =1,5 dan 3 gacha o‘zgaradi.
Bo‘tana bo‘yicha umumiy unumdorlik:
Q_b= , t/soat (29)
Bu erda: R – bo‘tanani suyukliligi (k:s)
N - qumning suyuqliligi (k:s)
γ – qumga o‘tgan zarrachalar miqdori, (bo‘tanadagi umumiy miqdoridan, ulushlar ћisobida);
ρ – ruda zichligi, kg/m³.