1-mavzu. Awil xojaliǵiniń innovasion sistemalar reja

Qadaǵalaw sorawları
1. Innovasiya ne?
2. Awıl xojalıǵınıń rawajlanıwda innovatsiya qanday rol uynaydi?
3. Awıl xojalıǵında innovciyalıq sistema degende neni túsinesiz?
3. Awıl xojalıǵında innovasion sistemalardıń komponentleri ne?
4. Awıl xojalıǵında innovasion sistemalardı jetilistiriw?

2-MAvZU. CHORvACHILIKDA INNOvASION TEXNIKA vA TEXNOLOGIYALARNING ROLI

REJA:

1, Sharbashılıqta innovasiyalar.

2, Ónim óndiriste innovasiyalarning nátiyjesi.
3. Innovasiyalar natiyjeliligine tásir etiwshi faktorlar.


Tayansh sóz dizbegiler
Ónim, islep shıǵarıw, faktor, nátiyje
1 másele.
Tariyxga názer taslaǵanımızda, aldınǵı dáwirlerde sharbashılıqtı mexanizasiyalashtirish ushın resurslar jetiwmegen, miynetti shólkemlestiriwde ilimiy rawajlanıw bolmaǵan. Házirgi ásir, texnikalıq revolyusiya dáwiri bolıp, taraqqiy etken texnologiyalardı qóllaw maqsetinde - injeneriya hám texnika pánlerinen tereń bilimge ıyelew talap etiledi. Sonı atap ótiw kerek, sharbashılıqta ónim islep shıǵarıwdı kóbeytiw hám sapasın asırıwda innovasion texnologiyalar qollanılǵanda, arzan ózine túser bahasında ónim islep shıǵarsh támiyinlenedi.
Innovasiya sózi anglichan tilinen (innovtion) alınǵan bolıp, jańalıq kirgiziw, qandayda bir bir jańalıqtan ónim óndiriste nátiyjeli paydalanıw bolıp esaplanadı.

Innovasiya tuwrısında ilimiy túsinik XX ásirdiń baslarında payda bolǵan. Innovasiya teoriyasınıń tiykarlawshisi Y. Shumpeter bolıp, ol 1912 jılda “Ekonomikalıq rawajlanıw teoriyası” atlı kitabında innovasiya sózine anıqlıq kiritip, innovasiyani - jańa kombinasiya dep ataydı.

Innovasiya isbilermenlik iskerliginde zárúrli áhmiyet kásip etip, dáramat alıwda jańa usıl esaplanadi.

Jańalıq degende, qandayda bir bir tarawdıń natiyjeliligin asırıwǵa qaratılǵan, ilimiy tiykarlanǵan nátiyje túsiniledi. Innovasiya teoriyasın jaratılıwına - Kondratev N. D, Mensh G, Tviss B (123, 348:288), Aneshkina A. I, Kuzyeka B. N, Yakovseva Yu. v (19 :141, 337) úlken úles qosqan.

Mindeli L. E. (112) hám Goxbert L. M (77, 78) dıń pikrine qaraǵanda innovasiya intellektuallıq (ilimiy texnikalıq) iskerlik nátiyjesi bolıp, jámiettiiń qandayda bir salasın nátiyjeli shólkemlestiriw, jetilistiriw bolıp esaplanadı.

Shaytan B. I- Agrosanoat kompleksin analiz etip, innovasiyani tómendegishe tariyplaydi. Innovasiya bul-texnika, texnologiya, ósimliklerdiń jańa sortları, haywanlardıń jańa zatları, jańa tógin túrleri, ósimlik hám haywanlardı qorǵawdıń jańa usılları, haywanlardı profilaktika hám emlewdiń jańasha metodları, islep shıǵarıwdı kredit hám finanslıq támiynlew, kadrlar tayarlaw hám mamanlıǵın asırıwdıń jańa nátiyjeli usılı dep tariyplaydi.