1-mavzu: Dorixona va dori vositalari

Dori vositalari shakllari, dori vositalarining dozasi haqida tushuncha.
«Davolash-profilaktika muassasalarida dori vositalarini retsept asosida berishda quyidagi
umumiy qoidalar mavjud:
Giyohvand vositalar, psixotrop va zaharli moddalar boʻlgan dori vositalarini 
tayyorlash, qabul qilish, saqlash va qoʻllash tartibi, shuningdek, ularni dorixona 
muassasalari tomonidan aholiga retsept asosida berishga tatbiq etilmaydi.
2. Dori vositalarini retsept asosida berishga oid qoidalar imtiyozli shartlar va bepul 
retseptlar boʻyicha dori vositalarini berishga qoʻllanilmaydi.
3. Roʻyxatdan oʻtkazilmagan dori vositalarni tayyorlash, shuningdek, sifatsiz dori 
vositalarni qabul qilish, saqlash va qoʻllash taqiqlanadi.
4. Narkoz vositasi sifatida ishlatiladigan va bir-biriga nomutanosib dori vositalari 
roʻyxatida koʻrsatilgan dori vositalariga retsept yozib berish taqiqlanadi.
9

---

Barcha dori vositalari oʻzining 
agregat holatiga qarab 
quyidagi shakllarga boʻlinadi:
1. Qattiq shakldagi dori 
vositalari: tabletkalar, drage, 
kukun, kapsyla, granula, tibbiy 
qalamchalari va hakozolar.
2. Suyuq shakldagi dori 
vositalari: eritma, qaynatma, 
damlama, ekstrakt, nastoyka, 
emulsiya, suspenziyalar.
3. Yumshoq shakldagi dori 
vositalari: malhamlar, 
shamchalar, pastalar va 
linimentlar.
4. Gaz (aerozol) shakldagi 
dori vositalari:
10

---

1. Qattiq shakldagi dori vositalari: tabletkalar, draje, kukun, 
kapsula, granula va hakozolar.
Tabletkalar
dozalangan dori shakli
boʻlib, moddalarni presslash yoʻli bilan
tayyorlanadi. Tabletkalar dozasi aniqligi, ichishga qulayligi, 
koʻplab tayyorlash
mumkinligi, ixcham
boʻlishi va uzoq vaqt saqlanishi tufayli juda qulay dori shakli
hisoblanadi. Tabletkalar ichish, til ostiga
qoʻyish va sirtga qoʻyish uchun
moʻljallangan. 
•
Draje (Drajee)
- ichish uchun dozalarga
boʻlingan dori shakli. Dori hamda yordamchi
moddalarni qand donalariga bir necha marta qavat-qavat qilib
toʻyintirish yoʻli bilan olinadi. 
Hozirgi paytda vitaminlar va boshqa dori moddalari draje shaklida chiqariladi. Drajelar
sharsiman
koʻrinish va silliq yuzaga ega.
Kukunlar ichiladigan va sirtga ishlatiladigan qattiq dori 
shakli boʻlib, sochiluvchi xususiyatga ega. Kukunlar 
maydalik darajasiga qarab, har xil boʻlishi - yirik kukunlar -
pulveris grosis, mayda kukunlar - pulveris subtilis va juda 
mayda kukunlar -
pulveris subtilissimus boʻlishi mumkin.
11

---