1-mavzu. Iqtisodiy tahlilning shakllanishi va



Yüklə 484,9 Kb.
səhifə8/82
tarix16.12.2023
ölçüsü484,9 Kb.
#182738
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   ...   82
1-mavzu. Iqtisodiy tahlilning shakllanishi va-www.hozir.org

1-jadval

Iqtisodiy tahlil prinsiplari





Prinsiplar


Mazmuni


1.

Aniqlik

Tahlil aniq ma’lumotlar asosida amalga oshirilgani uchun uning
natijasi ham aniq miqdorlarda ifodalanilishi kerak.



2.

Komplekslilik


Obyektiv baho berish maqsadida iqtisodiy voqeliklar har tomonlama


o‘rganilishi zarur.


3.

Tizimlilik




Tahlil etilayotgan obyekt alohida, bir butun tizim yoki tizimning elementi deb qaraladi. Lekin ular boshqa iqtisodiy voqeliklar bilan


ma’lum bir tartib asosida bog‘langanligi doimo e’tiborda bo‘ladi.


4.

Davriylik


Belgilangan muddatlarda (rasmiy yoki ichki ehtiyojga ko‘ra) xo‘jalik faoliyati to‘g‘risidagi ma’lumotlarning shakllantirilish zaruriyati mavjudligi. Bu bilan iqtisodiy ko‘rsatkichlar muayyan vaqt oralig‘ida (yil, chorak, oy, dekada, kun va hokazo) foydalanuvchilarga taqdim etiladi. Demak, tahlil belgilangan davr


oralig‘larida uzliksiz o‘tkazilishi shart.


5.

Ishonchlilik


Olingan ma’lumotlarda xato yo‘qligi va haqqoniy ekanligi, realligi


asoslanadi.


6.

Obyektivligi


Asoslangan xulosalar ishlab chiqish uchun voqeliklar tanqidiy


hamda xolislik bilan o‘rganiladi.


7.

Natijaviylik


Faoliyat samaradorligini oshirish maqsadlarida foydalanishda tahlil


natijalarining yaroqliligini ta’minlash.


8.

Tejamlilik


Tahlil uchun sarflangan xarajatlar uni amalga oshirish natijasida


erishiladigan iqtisodiy samaradan keskin kam bo‘lishi zarur.


9.

Taqqoslanuvchanlik




Ko‘rsatkichlarni taqqoslashda, ya’ni ularni bir asosli tarzda shakllantirilganligi uchun turli davrlar va boshqa korxonalar faoliyati to‘g‘risidagi aynan shunday ma’lumotlar bilan qiyosiy


o‘rganish imkoniyati mavjudliligi.


10.

Betaraflilik


Axborotdan foydalanuvchilar bir guruhining zarari hisobiga boshqa


guruhlar manfaatlarini qondirishning o‘rinsizligi.


11.

Hisobga olish


Daromad va xarajatlarning yuzaga chiqish vaqti, o‘rni va markazlari


bo‘yicha hisobga olinishi.


12.

Uzluksizlik


Korxona xo‘jalik faoliyati yuzasidan barcha jarayonlarni o‘z


yakuniga qadar hisobda uzluksiz aks ettirilishi


13.

Ilmiylik


Tahlil o‘tkazish davrida ilmiy asoslangan usul va uslublardan


foydalanish shartligi


14.

Tezkorlik va o‘z


vaqtidalilik

Tahlil o‘z vaqtida hamda tezkor o‘tkazilishi lozim. Kechikib o‘t-


kazilgan tahlil natijalari o‘z samarasini yo‘qotishi mumkin.


15.

Boshqa prinsiplar


………………………………………………


Iqtisodiy tahlilni o‘z prinsiplari asosida amalga oshirish fan vazifalarining obyektiv bajarilishini ta’minlaydi.



        1. Yüklə 484,9 Kb.

          Dostları ilə paylaş:
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   ...   82




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin