8
haqqoniy tasvirlab, yunon bo‘rtma tasvirlaridan o‘tib ketdi,
«o‘rta osiyocha» mo‘‘jaz portret
san’ati rivojlandi.
Tangalar yuzasiga o‘ng tomonga qarab turgan podsholarning tasviri
tushirilgan, orqa tomonida yunon afsonaviy qahramonlari tasviri va yozuv mavjud. Bu
har ikki
tomon tasvirida ellinlarning san’ati an’analari sezilarli. Bu tasvirlar, ayniqsa, podsholarning
miniatyur portretlari o‘zining o‘tkir realizmi bilan xarakterlanadi.
Jumladan, Yunon-Baqtriya
podshosi Demetriy (mil. av. 200-185), Evkradit (mil. av. 185-171) portretlari alohida o‘rinni
egallaydi. Demetriy portreti shu davr realistik
portret san’atining
nodir yodgorligi hisoblanadi.
Haykaltarosh bu portretda tasvirlanuvchining o‘ziga xos individual qiyofasi va xarakterini ifodali
aks ettira olishi bilan kishini hayratlantiradi. Amaliy san’atda ham yunon san’atiga taqlid qilish
yoki yunon san’ati namunalaridan foydalanish keng avj oldi. Mahalliy
ustalar grek kulolchilik
formalaridan o‘z ijodlarida keng foydalandilar.
Yunon-Baqtriya podsholigi davrida ham an’anaviy teatr san’ati va musiqa san’ati
rivojlangan. Ushbu podshohlik davrida Oyxonim (Shimoliy Afg‘oniston), Nisoda maxsus teatrlar
bo‘lib, ularda Evripidning
«Alkesta», «Ippolit»
kabi tragediyalari ko‘rsatilgani haqida ma’lumotlar
ma’lum. Xususan, podsholar saroyida yunonistonlik aktyorlar,
musiqachi va raqqoslarning
guruhi mavjud bo‘lgan. Ayniqsa, yunon xalq teatrining «maskars», «mim» (grekcha «mimos» -
antik xalq teatrning komediya janri) singari turlari keng yoyilgan. Antik mifologiya va sharq
afsonaviy qahramonlari uyg‘unligida yangi tiplar yuzaga kela boshladi. Sharq va G‘arbning
yaqinlashuvini Yunon-Baqtriya boshlab beradi, Bu holat Parfiya davlatiga ham ta’sir qilib, uning
madaniyati va san’atida aks etdi.
Dostları ilə paylaş: