1-mavzu: Kompyuter grafikasining roli, qo‘llanilish sohalari.
Reja
Asosiy tushunchalar;
Qo‘llanilish sohalari;
Tasvirlarni kompyuter xotirasiga kiritish va saqlash;
Kompyuter grafikasitushunchasi hozirda keng qamrovli sohalarni o’z ichida mujassamlashtirib, bunda oddiy grafik chizishdan to real borliqdagi turli tasvirlarni hosil qilish, ularga zeb berish, dastur vositasi yordamida hatto tasvirga oid yangi loyihalarni yaratish ko’zda tutiladi. Kompyuter grafikasi keng tarqalib borayotgan dasturiy ta'minotdir, ya'ni kompyuter grafikasi mavjud va yangi yaratilayotgan dasturlarga tayanadi. Zamonaviy kompyuter texnolgiyasida kompyuter grafikasi bilan ishlash eng ommobop yo’nalishlardan biri bo’lib bormoqda. Hozirda bu yo’nalish bilan hatto professional rassom va dzaynerlar ham shug’ullanmoqda.
Ma'lumki inson axborotni eshitish va sezish a'zolariga nisbatan ko’rish a'zolari orqali oladi. Ko’rgazmali axborotning o’zlashtirilishi oson bo`ladi. Inson tabiatining ana shu xususiyati grafik operatsion tizimlarda ishlatiladi. Ularda axborot grafik ob'ektlar: belgilar, oynalar va rasmlar ko’rinishida tasvirlanadi.
Ma’lumotlarni grafik ko`rinishida tasvirlash ХХ asrning 50-yillarida dastlab katta EHM larda amalga oshirilgan edi. Asosan, harbiy va ilmiy izlanishlarda qo`llanilgan.
Grafik ma’lumotlarni qayta ishlah texnologiyasi shaxsiy kompyuterlarda 80-yillarda, keskin jadallashdi.
Xozirga kelib shaxsiy kompyuter dasturida ishlash uchun foydalanuvchiga grafik interfeysi standart bo’lib qoldi.
Bu inson psixikasi bilan juda bog’liq: aniqlik tezroq tushunishga imkon yaratadi.
Kompyuter grafikаsi
Kompyuter grafikasi deyarli har bir injenerlik va ilmiy sohalarda masovafiy va proigravitelli, axborotni uzatishda ham ishlatiladi. Meditsina va reklamali ishbilarmonlar, charchoqni chiqarish va boshqa sohalarda ham ishlatiladi.
KOMPYUTER GRAFIKASINI QO’LLANISH SOHALARI
Kompyuter grafikasi bir necha turlarga bo’linadi: tijorat (ish bo’yicha), tasvirli, namoyish kiluvchi, animatsiyalovchi, muxandislik va ilmiy. Bu sinflarning xar biriga tegishli grafik vositalari asosiy xususiyatlarini ko’rib chiqamiz.
Tijorat kompyuter grafikasi.
Axborot marketingi kompyuter grafikasi vositalari qo’llanishining eng keng va turli-tuman soxasidir. ShK yordamida ko’rilgan interaktiv grafiklar, diagrammalar, rasmlardan ko’pincha moliyaviy iqgisodiy taxlilni o’tkazish uchun xamda rejalashtirish va marketing qarorlarini qabul qilishda qulay vosita sifatida foydalaniladi. Tijorat kompyuter grafikasining dasturiy vositalari tufayli byudjet, tovarlarning mavjudligi, pul mablaglarining xarakati, foydaning miqdorlari, foiz stavkalari, sarmoya kiritishdan daromadlar, buyurtmalar «portfeli»ning xolati haqidagi ma’lumotlarga ega xar xil interaktiv grafiklar va diagrammalarni tayyorlash mumkin.
NAMOYISH QILUVCHI KOMPYUTER GRAFIKASI.
Rivojlangan bozor iqgisodiyotiga ega mamlakatlarda namoyish qilinuvchi grafikaga va ilmiy hamda tijorat natijalarini taqdim etish maqsadlarida marketing tadqiqotlari ko’rsatkichlarini ilmiy ko’rsatishga katta axamiyat berilmoqda.
Animatsion kompyuter grafikasi.
Bo’sh vaqtda televideniening reklama e’lonlarini ko’zdan kechira turib, biz ularda animatsiya elementlaridan foydalanilganligining guvoxi bo’lamiz. Bundan 50 yil muqaddam Vold Disney studiyasi «Oqqiz va yetti gnomlar» multfilmini yaratgan. U animatsiya tarixida munosib o’rin egallagan. Bu 1,5 soat davom etuvchi birinchi animatsiyali tasma bo’lgan. U rassom animatorlarning bir necha yillik mashaqqatli mexnatini ta’riflaydi. 1991 yilda ushbu kompaniyaning Silicon Graphics kompaniyasi IRIS INDIGO grafik studiyasida tayyorlangan «Go’zal qiz va maxluq» animatsion filmi katta muvafaqqiyatlar bilan namoyish qilindi. Bu barcha filmlar animatsion kompyuterli grafikasi tufayli amalga oshirilgan edi.
Animatsiya — bu, ob’ektlar, kameralar, yoruglik manbalarini o’zaro joyini almashtirish yoki ularning parametrlarini vaqt bo’yicha o’zgarishiga ega vazifa, topshiriq.
Muxandislik kompyuter grafikasi.
Muxandislik grafikasi loyixa ishlarini avtomatlashtirish tizimi (LIAT) chizmachilik va konstruktorlik ishlarini avtomatlashtirish uchun xizmat qiladi. Muxandislik grafikasi o’z ichiga taxlil, sintez, modellashtirish, testdan o’tkazish, chizmachilik, real vaqtda boshqarish (ya’ni butun loyixalashtirish, avtomatlashtirishni tashkil qilishni) oladi va ikki asosiy vazifaviy xususiyatlar: ob’ektning qurilishi va u bilan manipulyatsiya qilish bilan ta’riflanadi.
