1-mavzu. Menejmentga kirish fanining maqsadi, predmeti va vazifalari. Reja

Menejmentga kirish fani bu - boshqaruvchiga tanlovni to’g’ri amalga oshirishni va oqil 
qarorni qabul qilishni o’rgatuvchi fandir. Uning asosiy maqsadi bozor munosabatlari sharoitida 
barcha bo’g’inlarda samarali ishlay oladigan yuqori malakali boshqaruvchilarni tayyorlashdan 
iborat. Shundan kelib chiqib, menejment quyidagilarni o’rganadi: 
- boshqarish nazariyasi va amaliyoti; 
- boshqarish ob’ekti va sub’ekti; 
- boshqarish printsipi va usullari; 
- boshqarish madaniyati; 
- menejer va uning fazilatlari; 
- menejer reytingi; 
- boshqarishda kirishuvchanlik va qaror qabul qilish; 
- boshqarish funktsiyalari; 
- xodimlarni boshqarish; 
- ishlab chiqarishni boshqarish; 
- samaradorlikni boshqarshi; 
- o’z-o’zini boshqarish; 
- hududiy boshqarish va hokazolar. 
Ko’rib turibmizki, bu fanning mazmuni boshqaruv tizimi va boshqaruv obekti orasidaga 
o’zaro munosabat bo’lib, uning asosiy vazifasi o’quvchilarga boshqaruvning zamonaviy usullarini, 
rahbarlik san’ati sirlarini o’rgatishdan iborat. 
Boshqarish tizimini takomillashtirish yuzasidan tadbirlar ishlab chiqish ham ularning 
zimmasida bo’ladi. 
Boshqarish ishini bajaruvchi idoralar va ularning rahbarlari menejmentning sub’ekti, ya’ni 
boshqaruv organlari yoki menejerlar - boshqaruvchilar bo’lib hisoblanadi. Shu nuqtai nazardan 
ob’ekt va sub’ektlarni quyidagicha tavsiflash mumkin (1-jadval). 
1-jadval 
Menejment ob’ektn va sub’ekti 
 
№ 
Menejment 
Ob’ekti 
(boshqariluvchi 
hodisa, voqelik) 
Sub’ekti (boshqaruv organi, rahbarlik) 
I. Makro darajada 
1 
Mamlakat (respublika) 

Qonun chiqaruvchi hokimiyat (Oliy Majlis) 

Ijro etuvchi hokimiyat (O’zR Vazirlar Mahkamasi) 

Sud hokimiyati 
2 
Viloyat 

QQR Joqargi kengashi va viloyat deputatlari. 

QQR Vazirlar kengashi, viloyatlar hokimiyatlari 

QQR Oliy sudi, viloyatlar sudlari 
3 
Tuman (shahar) 

Tuman (shahar) xalq depututlari 

Tuman (shahar) lar hokimliklari 

Tuman (shahar) sudlari 
II. Megodarajada 
4 
Kontsern (ko’p tarmoqli 
korporatsiya) 

Qo’mitalar va ularning raislari. 
5 
Sektor (tarmoq) 

Vazirliklar va vazirlar 
III. Mikrodarajada 
6 
Korxona 
(firma), 
Korporatsiya Xodimlar 
Ishlab 
chiqarish 
Samaradorlik 
o’z-o’zini 
boshqarish 

Jamoa kengashi va raislar, prezident 

Korxona (firma) rahbarlari, bo’rin boshliqlari 

Korxona (firma) rahbarlari, bo’psh boshliqlari 

Korxona (firma) rahbarlari, bo’g’in boshliqlari 

Fuqarolar yig’ini, rais (oqsoqol)lar 

---

Shunday qilib har qanday hodisa yoki jarayon negizi boshqariladigan ob’ekt va boshqaruvchi 
sub’ekt tizimlaridan tashkil topadi. 
Boshqaruv sub’ekti 
Boshqaruv ob’ekti