1 О‗zbekiston respublkasi oliy va о‗rta maxsus ta‘lim vazirligi qarshi muhandislik iqtisodiyot instituti

49 
 
 
 
4-
separatori sxemasi 
1 — aylanuvchi tarelka; 
2 - ventilyatorning qanotchasi; 
3 - tashqi konus; 
4 - ichki konus. 
 
Ho‘l usulda boyitishning ikkinchi usuli gidrotsiklon deb ataladigan apparat yordamida 
amalga oshiriladi. Bu apparat yordamida pulpa ikki oqimga ajratiladi. Birinchisi katta zarrachalardan 
iborat og‘ir fraktsiya, ikkinchisi kichik zarrachalardan iborat yengil fraktsiya. Gidrotsiklon tsilindr va 
konussimon qismlardan iborat. Maydalangan mineralning suv bilan aralashmasi bosim ostida 
gidrotsiklonning tsilindr qismiga urinma shaklida yuboriladi. Oqimning gidrotsiklonda aylanishi 
natijasida markazdan qochma kuch ta‗sirida og‘ir zarrachalar apparatning devori tomon harakat qilib, 
uning pastki qismida zichlangan pulpa shaklida yig‘iladi. 
Suyuqlik tarkibidagi kichik, yengil zarrachalar ichki spiralsimon oqimda harakatlanib, markaziy 
nay (patrubok) orqali yuqoriga ko‘tarilib, tashqariga chiqib ketadi. Gidrotsiklonning ish unumdorligi 
gravitatsion cho‘ktirishga qaraganda ancha yuqori. 

---

50 
 
Nihoyat, eng yengil va mayda zarrachalar suv bilan tindirgichdan chiqib ketadi. Bo'lmalar sonini 
ko'paytirish bilan xohlagancha frak-siyalarga ajratib olish mumkin. Elektromagnitlik boyitish usuli 
paromagnitli yoki ferromagnitli ashyolarni diamagnitli materiallardan ajratishda qo'llaniladi (6- rasm).
Masalan, magnit temirtosh (Fe
3
0
4
), xromitli temirtosh (Fe
2
O
3
• Cr
2
O
3
) va boshqa magnitga
tortiluvchi minerallarni bekorchi jinslardan ajratishda qo'llaniladi. 
Bu mashinadan xomashyolarni maydalashdan oldin unga aralashib qolgan po'lat siniqlarini 
ajratish uchun ham foydalaniladi. Aks holda, maydalagichlarga tushib qolsa, ularni sindirishi mumkin.