Nitq normalarının tarixiliyi
Norma tarixi kateqoriyadır. Zaman keçdikcə ədəbi dilin normasında əvvəlki dövründən fərqlənən müəyyən əlamətlər, keyfiyyətlər meydana çıxır. Məsələn: 1930-cu illərə qədər Azərbaycan ədəbi dilinin fonetikasında “sağır n” (nuni-səğir ) adlı bir səs əlifbada xüsusi işarə ilə – hərflə göstərilirdi. 1930-cu ildən sonra həmin səs fonetik normativliyini itirdi.
Yaxud bir neçə il bundan əvvəl ədəbi dilimizdə işlənən sosializm, kolxoz, sovxoz, raykom, kommunizm, partkom, milis, pioner və s kimi sözlər hazırda fəal nitq prosesindən çıxmışdır.
Ədəbi dilin normasında həmişə sabitlik olur. Amma bu sabitlik də nisbi xarakter daşıyır. Leksik normada həmin nisbilik özünü daha çox göstərir. Yəni leksik normada dəyişmə daha sürətli, fonetik və qrammatik normalarda isə dəyişmə daha ləng gedir.
Nitq normalarının tarixiliyi ədəbi dilin inkişafının, onun təkamülünün nəticəsidir.
Dostları ilə paylaş: |
