Энзимология фанидан АТТЕСТАЦИЯ учун 200 та ТЕСТ саволлари 1 Biotechnologiyaning dunyo bo’cha tan olinishi nechanchi yil sodir bo’ldi А 1953 2 DNKning ikki spiralli fazoviy tuzilishini kim e’lon qildi А Uotson va Krik 3 O’tgan asrning 50 yillarida qaysi fan paydo bo’ldi А Xujayra muxandisligi 4 Xujayra muxandisligi fanining asoschilari kim А Uayt va Gotre 5 Dunyoda oqsil tanqisligi qancha tonnani tashkil qiladi А 12-15 mln tonna 6 Oqsil tanqisligi muammosini birinchi bo’lib kim taklif etgan А Tauson 7 Toy’imlilik xususiyati bo’yicha o’simliklardan ustun turuvchi... А Achitqi 8 Achitqi oqsilining xazm bo’lish koeffisienti qoramol, qo’y va jo’jalarda qancha % tashkil qiladi А 83-91% 9 Immobilizasiya qilingan fermentlar yordamida makkajo’xoridan shakar olayotgan davlatlarni keltiring А AQSh, Yaponiya, Daniya, Finlyandiya 10 Biotexnologik ishlab chiqarishda shirin ta;m beruvchi maxsulotlar qatorini keltiring А Aspartam, Stevozid, Taumatin 11 Biotexnologiya fani bo’yicha birinchi O’zbek akademigi kim А A.Xolmuradov 12 Achitqi tayyorlash texnologiyasini kim yaratgan А M.Mavloniy 13 Yog’larni parchalovchi lipaza fermentini yaratgan olim А Q.Davranov 14 Mikrob biotexnologiyasi rivojlanishiga xissa qo’shgan O’zbek olimlari А G’ulamova, Vahobov, Berdiqulov, Shoyakubov, Axmedova, Ismailov, Jumaniyazov 15 Vitaminologiya va Enzimologita kitoblarining muallifi kim А A.Xolmuradov 16 Nikotin kislotasini o’rnini bosuvchi preparat nomi А Kornik 17 A.Muzaffarov qaysi soxada ilmiy izlanish olib borgan А Algologiya 18 Qishloq xo’jaligi ekinlarini mikrobiologik ximoya qilish bo’yicha xizmat qilgan yirik olima А S.Askarova 19 Biologiya, tibbiyot, kimyo va oziq-ovqat yo’nalishlarida keng faoliyat olib borgan olim А M.Raximov 20 Gen muxandisligi va molekulyar genetika soxasida ish olib borgan olim A.Abdukarimov 21Mikrob biotexnologiyasining rivojlanishi nechanchi asr bilan bog’liq -XX asrning ikkinchi yarmi 22 Penisillin qachon yaratilgan А O’tgan asrning 40chi yillarida 23 Bugungi kunda xayotga tatbiq etilgan antibiotiklarning soni А 100 dan ortiq 24 Antibiotiklar yaratish texnologiyasi bilan birga yana qaysi texnologiyalar yaratilgan А Aminokislota, ferment, garmonlar 25 Oxirga 20-30 yilda qaysi oqsillarni olish jadallashdi А Mikrob 26 Oqsillarni ishlab chiqarishda qaysi moddalardan foydalanish isbotlangan А Zardob, go’sht qoldig’i, parafin 27 Xozirgi paytda oqsilna yana qaysi moddalardan olish mumkinligi ko’rsatilgan А Metan va metanol 28 Mikrob biotexnologiyasining rivojlanishi nimaga bog’liq А Immobillashgan ferment 29 Fermentlar qancha vaqt ishlatiladi А Bir necha marta uzluksiz 30 Fermentlar qaysi sohalarda ishlatilmoqda А Oqava suvlarni tozalashda, antibiotiklar, vitaminlar va metan olishda 31 Biotexnologiyada produsent sifatida nimadan foydalaniladiА Mikroorganizmlar 32 Produsentlarga qanday talablar qo’yiladi А Tez o’sishi, arzonligi, kasalliklarga chidamliligi, mahsuldorligi 33 Mikroorganizmlarning tabiiy shtammlarining maxsuldoligi ko’pincha-Talab darajasidan past bo’ladi 34 Penisillin sintez qiladigan produsentning faolligi dastlabgi shtammga nisbatan qanchagacha oshgan А 10 ming marta 35 Bakteriyalar orasida genetik material almashinishi nima deyiladi А Konyugasiya 36 Neft qoldiqlarini faol parchalovchi mikroorganizm nomi А Pseudamonas putida 37 Bakteriya viruslari bakteriofaglar yordamida bir bakteriyadan boshqa bakteriyaga genlarni o’tkazish... А Transduksiya 38 Xujayradagi plazmidalar sonini ko’paytirish... А Amplifikasiya 39 Xozirgacha mikroorganizmlarning qancha turi aniqlangan А 100 ming dan ortiq turi 40 Maxsus tarkibga ega bo’lgan oziqa muhit nima deb nomlanadi А Elektiv 41 Termofil mikroorganizmlar necha gradus haroartda o’sadi А 60-80 42 Termofil mikroorganizmlardan foydalanish nimaga xizmat qiladi А Sterilizasiyaning xarajatini pasayishiga 43 Termofillarda o’sish tezligi va metabolitik faollik mezofilga nisbatan qancha yuqori 1,5-2,0 44 Uzoq vaqt maboynida pivo, vino, achitqilar qanday tanlab olingan А Tasodifiy 45Gen muxandisligini asosida nima yaratilgan-Xujayradan tashqarida rekombinant DNK yaratish 46 Vektor nima... DNK kichik molekulasi 47 Vektor qanday xususiyatga ega bo’lishi lozim-Begona DNK molekulasiga kirish va ekspressiya bolish 48 Qaysi ferment vektor va genni biriktiradi А Ligaza 49 Amplifikasiya nima... А Ko’payish 50 Gen kutubxonasi nima deb nomlanadi А Klonetka 51 Melassa qaysi mahsulotlardan olinadi А Qand lavlagi, Shakarqamish 52 Mikrobiologiyada qo’llaniladigan xom-ashyoning 90% qismi qaysi maxsulot ishlab chiqarishga sarflanadi А Etanol 53 Mikrobiologiyada qo’llaniladigan xom-ashyoning 5 % qismi qaysi maxsulot ishlab chiqarishga sarflanadi А Achitqi 54 Mikrobiologiyada qo’llaniladigan xom-ashyoning 1,7 % qismi qaysi maxsulot ishlab chiqarishga sarflanadi А Antibiotiklarga 55 Mikrobiologiyada qo’llaniladigan xom-ashyoning 1,65 % qismi qaysi maxsulot ishlab chiqarishga sarflanadi А Organik kislota va aminokislotalarga 56 Quvvatli ichimliklara etil spirt miqdori qanch foiz bo’di А 20-50 57 Texnik spirt olishdagi mikrobiologik xom-ashyoni keltiring-Tabiiy gaz, toshko’mir, yog’och qipig’i , spirt 58 Sirka kislota olishdagi mikrobiologik xom-ashyoni keltiring-Tabiiy gaz, toshko’mir, yog’och qipig’i , spirt 59 Etanol va fruktozali sharbat tayyorlashda asosiy xom-ashyo А Kraxmal 60 Biotexnologik maqsadda ishlatiluvchi ikkilamchi manba nima А Melassa 61 Mikrobiologik sintezda asosiy xom-ashyo nima А Uglerod saqlovchi birikma 62 Kimyoviy va mikrobiologik ishlab chiqarishda qimmatli xom-ashyo А Parafin 63 Makkajo’xori so’tasidan nima olinada А Kraxmal va Glyukoza 64 Melassa nimasi bilan xarakterlanadi А Yuqori miqdorda shakar saqlashi 65 Mikrobiologik ishlab chiqarishda asosiy xom-ashyo sifatida qo’llaniladigan qo’shimcha maxsulotlar А Kartoshka bardasi 66 Mikrobiologik ishlab chiqarishda asosiy xom-ashyo sifatida qo’llaniladigan qo’shimcha maxsulotlar Arpa bardasi 67 Mikrobiologik ishlab chiqarishda asosiy xom-ashyo sifatida qo’llaniladigan qo’shimcha maxsulotlar Sut zardobi 68 Gidrol qaysi ishlab chiqarish sohada qo’llaniladi А Antibiotiklar 69 Solod sousi qaysi mikroorganizmlari o’stirishda ishlatiladi А Achitqi, bakteriya, aktinomiset 70 Oqsilsizlantirilgan o’simlik sharbati qaerda ishlatiladi А Oziqa achitqilarni o’stirishda 71 Oqsilsizlantirilgan kartoshka sharbati qaerda ishlatiladi А Antibiotiklar va non mahsulotlari achitqisi tayyorlashda 72 Yog’ochsozlik qoldiqlari qaysi mikroorganizmlari o’stirishda qo’llaniladi А Oziqa achitqilari 73 Bug’doy kepagi qaysi sohada ishlatiladi А Fermentlar ishlab chiqarishda 74 O’simlik xujayrasini o’stirishda nimadan foydalaniladi Oshqovoq ekstrakti va g’o’za bargi 75 Yuksak miselial zamburug’larni o’stirishda nimadan foydalaniladui А Oshqovoq ekstrakti va g’o’za bargi 76 Mikroorganizmlarni suyuqlikda aerob o’stirishda nima xosil bo’ladi А Ko’pik 77 Oziqa muhit tarkibini tuzishda mikroorganizmlarni qaysi xususiyati e’tiborga olinadi А Fiziologiyasi 78 Suniy ravishda yetuk organizm nimadan rivojlanadi Transgen xujayradan 79 Tirik organizmlardan gibrid xujayra olish biotexnologiyasi qaysi usullardan foydalanib yaratilgan Xujayra muxandisligi 80 DNK molekulasidan nusxa olish nima deyiladi Replikasiya 81 RNK sintez jarayoni nima deb ataladi Transkripsiya 82 Ribosomada qanday jarayon kechadi Oqsil sinteza 83 Oqsil molekulsasi tarkibiga kirgan aminokislotalar soni nechta 20 84 Uchta aminokislota ketma-ketligi nima deyiladi А Genetik kod 85 DNK molekulasi strukturasining tashqi nomuqobil omillar ta’sirida o’zgarish nima deyiladi А Mutasiya 86 Inson organizmida mutasion o’zgaruvchanlik qaysi kasallikni keltirib chiqaradi- Oq qon kasalligi 87 Mutasiyaga uchragan DNK molekulasining o’z xoliga qaytishi nima deyiladi -DNK reparasiyasi 88 Transmissiv ko’chirib o’tkazuvchi xalqali molekulalar nima deyiladi А Vektor 89 Birdan-bir old xujayradan kelib chiqqan xujayralar populyasiyasi nima deyiladi А Klon 90 Klonlash asosan nima uchun ishlatiladi А Mutant xujayralar olish 91 Ko’chib yuruvchi genetik elementar transpozonlarni o’simlik organizmida kim kashf etgan А Barbara Mak Klinton 92 Ko’chib yuruvchi genetik elementar transpozonlarni mikroorganizmida kim kashf etgan А Axmad Buxoriy 93 Ko’chib yuruvchi genetik elementar transpozonlarni xasharotlarda kim kashf etgan А Georgiy Georgiev 94 Ko’chib yuruvchi genetik elementlar nima deb nomlanadi А Transpozon 95 Kichik o’lchamga ega xalqasimon qo’shimcha xromasomalar... А Plazmida 96 Plazmid DNK ko’pi bilan qancha gen saqlaydi А 3-10 97 DNK molekulasini mayda bo’laklarga bo;luvchi ferment nomi А Restriktaza 98 Restriktaza qanday ferment А DNK kesuvchi 99 Rekombinant DNK olish ilk bor qachon o’tkazilgan А 1972 100 Suniy rekombinant DNK olish qaysi olim tomonidan amalga oshirilgan А Boer va Koen 101 Xujayra biotexnologiyasi nimaga asoslangan Xujayra, to’qima va protaplastlarni ishlatishga 102 In-vitro nima А Steril sharoit 103 Ajratib olingan to’qima va kulturalarni suniy oziqa muxitda o’stirish usuli nima А To’qima kulturasi 104 O’simlikdan ajratib olingan fragmentlar...А Eksplant 105 Ajratilgan to’qima va xujayralar bilan qilinadigan ishlar А Manipulyasiya 106 Aseptik sharoit nima А Laminar boks 107 Ajratib olingan xujayralarni o’stirish uchun nima zarur А Oziqa muxit 108 In-vitro sharoitda eksplantni o’stirishda qaysi oziqa muxitdan foydalaniladi-Murasige-Skuga 109 Suniy oziqa muxit sitikinin manbai sifatida oziqa muzitga nima qo’shiladi А Kinetin 110 Murasige-Skuga oziqa muxitining tarkibi birinchi marta qachon elon qilingan А 1962 111 Agar-agar nimadan olinadi А Dengiz suv o’tidan 112 Agar-agar tarkibi nimadan tashkil tipgan А Polisaxarid 113 Kallus qanday manoni anglatadi А Qotib qolgan 114 Ti plazmida nima А DNK 115 Morfogenez nechta turga bo’linadi А 2 116 Tuproq xosildorligini oshirishda mikroorganizmlarning roli katta ekanligini qaysi olimlar isbotlashgan А Mishustin, Zvyaginsev, Emstev 117 Tuproq mikrob biotexnologiyasining asosiy muammosi qaerda kechadi А Tuproq, rizosfera va rizoplan 118 Tuproq mikrobiologik faolligining susayish sabablar-Uzoq vaqt va surunkali mineral o’g’itlarning qo’llanilishi 119 Fiziologik gurux mikroorganizmlari nima А Tuproqdagi mikroorganizmlar guruxlari 120 Mikrobiologik jarayonlarni boshqarish qaysi o’g’itlarni to’g’ri qo’llashga bog’liq А Organo-mineral 121 Surunkasiga bir ekinni uzoq vaqt bir dalada etishtirish... А Monokultura 122 Azot bilan bog’liq jarayonni aniqlang-Ammonifikasiya, nitrifikasiya, denitrifikasiya, azotfiksasiya 123 Tuproqqa solingan gerbesidlarni asosiy vazifasi A Begona o’tlarni yo’qotish 124 Mikroorganizmlarning sharoitga moslashuva qanday nomlanadi А Adaptatsiya 125 Gerbesidlar solingan tuproqda mikroorganizmlar... А Kamayib ketadi 126 O’simlik rivojlanishini cheklab qo’yadigan omil А N yetishmasligi 127 Diazotrof mikroorganizmlar qanday nomlanadi А Azotfiksatorkar 128 Azot o’zlashtiruvchi bekteriyalar yagona manba sifatida qaysi elementni o’zlashtiradi А N 129 Azot o’zlashtiruvchi bekteriyalar keltiring А Rhizobium 130 O’simliklar bilan simbiozda yashovchi mikroorganizmlar necha guruxga bo’linadi А 3 131 Xujayra ichidagi simbiontlarni keltiring А Rhizobium, Frankia, Nostok, Gunnerra 131 Ikkinchi o’simlik ichida lekin xujayraga kirmaydigan mikroorganizmlar А Anabaena va Nistok, Azolla bilan simbiozda 132 Dukkakli o’simliklar ildizida yashovchi bakteriyalar qanday nomlanadi-Tuganak bakteriyalar 133 Simbioz munosabat qaysi oilaga xos А Dukakdoshlar 134 Inokulyasiya nima А Yuqtirish 135 Soya o’simligi azotfiksasiya qilishda qaysi ferment ishtirok etadi А Saxarosintetaza 136 No’xat o’simligi azotfiksasiya qilishda qaysi ferment ishtirok etadi А Malatdegidrogenaza 137 Azotli almashinuvda loviya, beda, no’xat, soya o’simligi azotfiksasiya qilishda qaysi ferment ishtirok etadi А Glutaminsintetaza 138 Eng ko’p o’rganilgan endosimbiozlarga А Anabaena 139 Anabaena o’simligining ikkinchi nomi А Nostok 140 Tugunak xosil qilmaydigan o’simliklarda nima aniqlangan А Leggemoglobin 141 Tuproqni azot bilan boyitadigan o’simliklarni aniqlang Beda, soya, mosh, no’xot, yeryong’oq 142 Dukkakli o’simliklar ildizida tugunak bakteriyalar mavjudligini birinchi bo’lib kim aniqlagan А Laxman 143 Tugunak bakteriyalar tomonidan N o’zlashtirilishini birinchi bo’lib kim aniqlagan А Beyerink 144 Dukkakli o’simlik ildizida yashovchi bakteriyalar necha gradus haroratda o’sadi А 25-30 145 Azot o’zlashtiruvchi mikroorganizmlar qanday nomlanadi А Azotfiksatorlar 146 Beda 1 ga maydonda qancha azot to’playdi yil maboynida А 200-220 147 Soya 1 ga maydonda qancha azot to’playdi yil maboynida А 50-60 148 Dukkakli o’simliklar aralashmasidan tayyorlangan preparat qanday nomlanadi А Nitragin 149 Tugunak bakteriyalar asosida tayyorlangan O’zbekiston preparati А Bakterial o’g’it 150 O’zbekistonda Yer malxami biologik azotli o’g’itni muallifi А Q.Davranov 151 Bakterial o’g’it tayyorlash texnologiyasining birinchi bosqishi -Kulturani o’stirish va saqlash 152 Bakterial o’g’it tayyorlash texnologiyasining ikkinchi bosqishiА Siyuq kultura olish 153 Bakterial o’g’it tayyorlash texnologiyasining uchinchi bosqishi- Substrat tashuvchini tayyorlash 154 Bakterial o’g’it tayyorlash texnologiyasining to’rtinchi bosqishi А Sterilizasiya 155 Bakterial o’g’it tayyorlash texnologiyasining beshinchi bosqishi А Inokulyasiya qilish va preparatni saqlash 157 Bakterial o’g’it tayyorlash texnologiyasining yettinchi bosqishi А Amaliyotdagi natijani taxlil qilish 158 Nitragin preparati qaysi turkum bakteriyani saqlaydi А Rhizobium 159 Nitragin tayyorlanayotgan fermentyorning xarorati А 28-30 160 Dukkakli o’simliklarni urug’laru ekilmasdan oldi qaysi preparat bilan ishlov beriladi А Nitragin 161 Azotobakterin qaysi mikrobni saqlaydi А Azotobakter 162 Azotobakter bakteriyasi... А Aerob va sporasiz 163 Fosfor etishmaganda azot o’zlashtirish xususiyati pasayadi... А Azotobakter 164 1g quruq Azotobakterin preparati qancha xujayrani saqlaydi А50 mln dan kam bo’lmagan 165 Fosforobakterin qaysi mikrobni o’zida saqlaydi А BMVP 166 Eng yirik bakteriya nomi А Bacillus megatherium 167 Ekstrasol biopreparati qaysi kasalliklardan ximoya qiladi А Fuzarium, Verticillium, Rhizictanium 168 Ekstrasol preparati asosini qaysi mikrob tura tashkil qiladi А Basillis subtilis 169 Yer malhami preparatining asosini qaysi mikrob tashkil etadi А Azotobacter chrococcum 170 Yer malhami asosini tashkil etgan mikrob qaysi tuproqdan ajratib olingan.Sho’rlangan tuproq 171 Zararkunanda xasharotlarga qarsh yaratilgan preparat qanday nomlanadi А Entomopatogen 172 Bacillus thuringiensis qancha o’simliklarni ximoya qiladi А 50 ga yaqin 173 Bacillus thuringiensis qanday preparat А Sporali 174 Basillus thuringiensisning asosiy xususiyati А Tez ko’payadi, ko’p spora xosil qiladi, endotoksin ajratadi 175 Basillus thuringiensis endotoksini qanday tuzilishga ega А Kristall 176 Basillus thuringiensis zararkunandaning qaysi organini zararlaydi А Ichak 177 Xasharotlarga qarshi keng qo’llanilayotgan entomopatogen praparatlarni keltiring А Bitiksibasillin, dendrobasillin, gomelin 178 Zamburug’ asosida olinuvchi entomopatogen preparat asosi А Beuaveria 179 Beuaveria bassiana qancha turdagi xasharotlari nobud qiladi А 60 dan ortiq 180 Beuaveria tenella qancha turdagi xasharotlari nobud qiladiА 10 dan ortiq 181 O’ta spesifik ta’sir etuvchi preparat qaysi mikrobdan olinadi А Virus 182 Virin EKS virusli preparati qaysi xasharotga qarshi ishlatiladi А Karam qurti 183 ENSh virusli preparati qaysi xasharotga qarshi ishlatiladi А Tok ichak qurti 184 ABB virusli preparati qaysi xasharotga qarshi ishlatiladi А Amerika oq kapalagi 185 O’sish garmonini (O’G) saqlagan birinchi sichqon nechanchi yil yaratigan А 1982 186 Zamonaviy biotexnologiyaning chorvachilikdagi axamiyati А Vaksinalar ishlab shiqarish 187 Funksional oziqa ishlab chiqarish necha maqsadda ishlab chiqariladi А 2 188 Mikroorganizmlardan ajratilgan fermentlar yordamida tayyorlangan dastlabki maxsulot А Pivo va pishloq 189 Sut maxsulotlarini qayta ishlashda qaysi ferment ishlatiladi А Renin, laktaza, lipaza 190 Xitiyda Sufu ovqati qaysi zamburug’ni qo’shish orqali tayyoranadi --Mukor zamburug’i 191 Fermentlanmagan choyda dubil moddalarining miqdora necha foizdan oshmaydi-12 192 Kam fermentlangan choyda dubil moddalarining miqdora necha foiz А 12-30 193 Fermentasiyalangan choyda dubil moddalarining miqdora necha foiz А 35-40 194 Mikroblar yordamida qayta ishlangan birinchi maxsulot А Sut 195 Cherder pishlogining ikkinchi nomi А Shveysariya pishlog’i 196 Bri pishlog’i qaysi zamburug’ bilan boyitiladi А Penicillium 197 Boshoqli ekinlarni qayta ishlashdan qanday ichimlik olinadi А Alkogolli 198 Alkogolli ichimliklarni tayyorlash uchun qaysi substratlardan foydalaniladi-Kraxmal, sellyuloza 199 Substratlarga ishlov berilgandan so’ng shakarga qaysi zamburug’ solinadi А Sacharamyces servisae 200 Markaziy Amerika davlatlarida bijg’ituvchi sifatida qaysi bakteriyadan foydalaniladi А Zimomonas mobilis 201 5000 yillar maboynida deyarli tayyorlash usuli o’zgarmagan ichimlik turi А Vino