1. Turistlarga transport xizmati ko‘rsatish bozori va avtomobil

Turistlar oqimini o‘rganish anketasi namunasi

Shaharning nomi__________________________________________

Sana ____________________________________________________

Hafta kuni ______________________________________________

Savol	Javob		Shifr
1	2		3
Siz ishga yoki o‘qishga borishda	Dehqon bozori orqali	7s
transportga qaysi bekatdan qaysi	20 min.
vaqtda chiqasiz?
Transportning turi va marshrut	Avtobus № 35,46,53
raqami
Uydan avtobus bekatigacha etib	0 s.07 min.
kelishga sarflangan vaqtingiz
Yuqoridagi savolning o‘zi, agar	-		-
2-marta boshqa transportga
o‘tsangiz
Agar umumfoydalanish	Tagini chizing: Piyoda
transportidan foydalanmasangiz,	borish, velosiped, yengil
ishga borish usulingiz va uning	avtomobil , xizmat
vaqtini ko‘rsating	avtobusi
Hafta ichida transportda ish	qatnovlar soni-4 Transport
bilan bog‘liq bo‘lmagan	turi Avtobus
qatnovlaringiz soni.
Transportning turi
Turist transporti ishini	35,46 va 53 avtobuslar
takomillashtirishga qaratilgan	qatnovi muntazamligini
Sizning taklifingiz	oshirish

31

Turistlar oqimini hisob-natura (jadval) usuli bilan tekshirishda marshrut bo‘laklari ichidagi barcha qatnovlar soni jadval shaklida yozib boriladi. Bunday usul bilan tekshiruvni yalpisiga, tanlab yoki bir marotaba o‘tkazish mumkin.

Ko‘z bilan qarab sanash orqali tekshiruv o‘tkazishda ma’lum salohiyatli nazoratchi (hisobchi)lar belgilangan harakat marshrutining turistlar ko‘p almashinadigan va to‘xtash joylarida oldindan ishlab chiqilgan haritalarni to‘ldiriladilar.

Shahar mikrotumanlari yoki yirik transport uzellaridagi katta turistlar oqimi turist yo‘llari yoki marshrutlarini tashkil etish asosi bo‘lib, ular birgalikda shahar transport tarmog‘ini tashkil etadi.

Mavjud yirik shaharlarda turistlarga xizmat qiluvchi shahar transporti turlari (metro, tramvay, troleybus va avtobus) ichida eng ko‘p tarqalgani avtobus transportidir.

Turistlar tashuvchi transportlarning u yoki bu turini qo‘llash, eng avvalo, uning tashish xususiyati, boshlang‘ich kapital harajatlar miqdori va tashish tannarxiga bog‘liqdir. Yirik shaharlarda turistlar tashish transportining barcha turlaridan foydalanish maqsadga muvofiq bo‘ladi. Bunda ular ishini muvofiqlashtirish va tashish ishlarini ularning texnik-ekspluatatsion ko‘rsatkichlariga ko‘ra taqsimlash lozim bo‘ladi.

Texnik-ekspluatatsion ko‘rsatkichlariga ko‘ra turistlar transporti har qaysi turining eng oqilona ishlatilish joylari bor.

Juda katta quvvatli turistlar oqimi mavjud bo‘lganida, ayniqsa, markaziy joylarda yer usti transporti ishini yengillashtirishda metroning xizmati beqiyosdir; metroning bir yo‘nalishi soatiga 50-60 ming kishilik turistlar oqimiga xizmat qila oladi.

Tramvay muhim ahamiyatli, katta quvvatli turistlar oqimiga xizmat qiladi; metro yo‘nalishining davomi sifatida shahar tumanlarini shahar atrofi bilan bog‘lashda ko‘pincha tramvaydan foydalaniladi; bir tramvay yo‘li, undagi vagonlar soniga ko‘ra, soatiga 15-18 ming turistlarga xizmat qila oladi. Sutkasiga kamida 5

32

minglik turistlar oqimi bo‘lgandagina tramvay yo‘llarini ko‘rish maqsadga muvofiqdir.

Trolleybus turistlar oqimi kam bo‘lmagan hollarda tramvayni shaharning asosiy yo‘nalishlarida almashtirishda hamda shaharni uning atrofi bilan birlashtirishda qo‘llaniladi; bir trolleybus yo‘li soatiga 5-9 minglik turistlar oqimiga xizmat etishi mumkin. Turli xildagi shahar turist transportining asosiy texnik-ekspluatatsion ko‘rsatkichlari tahlili 6.3-jadvalda keltirilgan.

6.3-jadval