10-mavzu: Maktabgacha ta’lim muassasalarida multimedia texnologiyalarini joriy etish Reja

Multimediya vositalarini MTMdagi mashg‘ulotlarda qo‘Ilash

Mutaxassislaming fikricha, insonning eshitish a’zolariga nisbatan ko‘rish a’zolari yordamida qabul qilingan ma’lumotni besh marotaba ko‘p eslab qolish mumkin. Sababi - eshitish a’zolariga nisbatan ko‘rish a’zolaridan olinayotgan ma’lumotlar qayta kodlashtirilmay to‘g ridan-to‘g‘ri xotiraga o‘tadi va saqlanadi.31 Maktabgacha yoshdagi

bolalar ta’lim-tarbiyasiga qo‘yiladigan Davlat talablarida maktabga tayyorlov guruhi bolalarini savod chiqarishga tayyorlash, elementar matematik bilim berish va atrof-olamni o‘rganish, ta’lim o‘yinlari yo‘nalishlari bo‘yicha, quyidagilar qayd etilgan: nutq o‘stirish bo‘yicha nutq-tovush madaniyatini shakllantirish, ijodiy hikoya qilish, nutqning garmmatik tuzilishini shakllantirish, lug‘atni boyitishni jadallashtirish, matematika bo‘yicha son-sanoq, miqdor, shakllar, fazoviy tasawurlar, vaqt haqida tasawur hosil qilish. Ta’limiy o‘yinlar bo‘yicha rangni top (ranglami to‘g‘ri ajratish), shaklini top
(doira kvadrat, uchburchak va boshqa shakllar), halqalaming shakli va ranglari bo‘yicha o‘yinlar, tabiat bilan tanishtirish bo‘yicha zorga ekskursiya, paxta dalasiga sayohat, kabutar singari qushlamikuzatish, ulaming xususiyatlari va farqi, havo va uning xossalari bilan tanishtrish, suv va uning xususiyatlari bilan tanishtirish kiradi. Tarbiyalanuvchilaming bilimini baholash mezoni. Baholash ta’lim jarayonining ma’lum bosqichida o‘quv maqsadlariga erishilgan darajasini oldindan belgilangan mezonlar asosida o‘lchash, natijalami aniqlash va tahlil qilishdan iborat jarayondir. Maktabga tayyorlov guruhi bolalarining bilimlarini aniqlash, beshta: ya’ni o‘quv maqsadlariga asoslanganlik, haqiqiylik, haqqoniylik, ishonchlilik va qulaylik kabi tamoyillariga asoslanadi. MTM tarbiyachisi bolalaming bilimini baholash jarayonida baholash tamo-
yillarini hisobga olishi shart. Multmediali kompterli ta’limda bolalaming yoshi, rivojlanish darajasi va psixologiyasini hisobga olib, o‘tilgan materiallami baholashda uchta test savoli qo‘yiladi. Bu yoshdagi bolalarga beshta savol qiyin bo‘lishit mumkin. Buni hisobga olgan holda testga uchta savol quy b, uch balli tizimda baholanadi.
Tarbiyalanuvchilar bilim dara'alarini aniqlash mezonini quyidagicha: o‘rganiladigan material turi>,a qarab.3 tadpn 5 tagacha turli variantdagi dasturli o‘yin, taqdimot, slayd, yozuv, msrn, sxema, mashqlarva chizmalar savol tariqasida kompyuter; xotirasiga kiritiladi. Tarbiyalanuvchilarga to‘g‘ri javobni aniqlash topshiriladi va ulaming bilim
darajalari test sinovi yoki kompyuter xotirasiga kiritilgan mashg‘ulot mavzusiga oid amaliy topshiriqlami bajarish orqali aniqlanadi. Agar tarbiyalanuvchi kompyuterda berilgan variantdagi uchta topshiriqdan barchasini to‘g‘ri bajarsa, u holda unga «a’lo» bahoni ifodalaydigan 3 ball qo‘yiladi. Agar berilgan variantdagi ikkita top shiriqni to‘g‘ri bajarsa, u holda «yaxshi» bahoni ifodalaydigan 2 ball qo‘yiladi. Agar berilgan variantdan bitta topshiriqni to‘g‘ri bajarsa, u holda tarbiyalanuvchiga «qoniqarli» bahoni ifodalaydigan 1 ball qo‘yiladi. Agar variantdagi topshiriqni to‘g‘ri bajara olmasa, u hol­
da hech qanday balla qo‘yilmaydi. Bunday hollarda tarbiyachi tarbiyalanuvchi bilan qo‘shimcha shug‘ullanib, uning bilim darajasini aniqlash uchun qayta testga qo‘yish kerak.
Mashg‘ulotlarda bolalar bilimlarini kengaytirishga yo‘naltirilgan, ishtirok etishga mo‘ljallangan quyidagi interfaol usullardan foydalanilgan:

• 
  Suhbat
  
• 
  Ko‘rgazmalilik
  
• 
  Tushuntirish
  
• 
  Ko‘rsatish
  

• 
  Kichik guruhlarda ishlash (3-4 bola bilan)
  
• 
  Savol-javob
  
• 
  Rag‘batlantirish
  
• 
  Amaliy ish
  

Bilimlami mustahkamlash uchun o‘yin.Bu usullar mashg‘ulotlarda almashinib kelgan holda qo‘llanilgan.Metodik qo‘llanmadan maktabgacha ta’lim muassasalari tarbi-

yachilari, ota-onalar, pedagogika institutlari vakollej talabalari ijodiy yondashgan holda foydalanishlari mumkin.