11-Mavzu: Psixik rivojlanish va uni davrlashtirish muammosi Reja



Yüklə 12,87 Kb.
səhifə3/4
tarix20.11.2023
ölçüsü12,87 Kb.
#162779
1   2   3   4
11-Mavzu Psixik rivojlanish va uni davrlashtirish muammosi Reja-fayllar.org

Biogenetik nazariyada insonning biologik yetilishi bosh omil sifatida kabul kilingan. Biogenetik qonunni F.Myuler va E.Gekkel kashf qilgan. Biogenetik qonunga k o`ra, Shaxs pisixalogiyaning individal rivojlanishi butun insoniyatning tarixiy rivojlanishining asosiy bosqichlarini qisqacha takrorlaydi .
Nemis pisixologi V. Shternning fikricha , chaqaloq xali odam xisoblanmaydi Balkim u faqat sut emizuvchi xayvondir, 6 oydan o`tkach, u psixik rivoji jixatidan faqat maymunlar darajasiga tenglashadi. 2 yoshida oddiy odam xoliga keladi. 5 yoshida ibtidoiy gala xolidagi odamga, maktabga kirgandan boshlab esa ibtidoiy davrni boshidan kechiradi. Kichik maktab yoshida uning o`rta asr kishilari darajasiga nixoyat yetuklik davri 16-18 yoshidagina xozirgi zamon kishilarining madaniy darajasiga erishadi.


5.Yosh davrlarining etakchi faoliyat nuqtai nazaridan tasniflanishi haqida (D.B.Elkonin).
D.B.Elkoninning tasnifi etakchi faoliyat (A.N. Leontev) nazariyasiga, har qaysi rivojlanish pallasida faoliyatning biror ustunlik qilishi mumkinligiga asoslanadi. Etakchi faoliyatning inson Shaxs sifatida kamol topishidagi roli nazariyaning negizini tashkil qiladi.
D.B.Elkonin yosh davrlarini quyidagi bosqichlarga ajratishni lozim topadi:
1) go`daklik davri – tug`ilgandan 1 yoshgacha; asosiy faoliyat – bevosita emotsional muloqot;
2) ilk bolalik davri – 1 yoshdan 3 yoshgacha; asosiy faoliyat – predmet bilan nozik harakatlar qilish;
3) maktabgacha davr – 3 yoshdan 7 yoshgacha; asosiy faoliyat – rolli o`yinlar;
4) kichik maktab yoshi davri – 7 yoshdan 10 yoshgacha; asosiy faoliyat – o`qish;
5) kichik o`smirlik davri 10 yoshdan 15 yoshgacha: asosiy faoliyat – Shaxsning intim muloqoti;
6) katta o`smirlik yoki ilk o`spirinlik davri – 16 yoshdan 17 yoshgacha: asosiy faoliyat – o`qish, kasb tanlash.
D.B.Elkonin tasnifining, ko`pchilik psixologlar ma’qullashiga qaramay, unda ayrim munozarali jihatlar ham bor. Umuman esa D.B.Elkoninning mazkur nazariyasi psixologiya fanida, ayniqsa, yosh davrlari psixologiyasida muhim o`rin tutadi.



Yüklə 12,87 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin