C)organik modda kam bo’lganligi uchun D)bosim yuqori bo’lganligi uchun
75. Biosfera evolyutsiyasini uchinchi bosqichi qachon boshlangan?
A)40-50 mln yil oldin B)45 ming yil avval C)30 ming yil oldin D)40 yil oldin
76.Biogen elementlarni qaysi biri tufayli «kislotali yomg‘ir»lar kuzatiladi?
A)azot B)fosfor C)oltingugurt D)kislorod
77.Kislorodning davriy aylanishi qaysi birikmaning davriy aylanishi bilan bog’liq?
A)azotni B) oltingugurtni C) suvni D)uglerodni
78.Quyidagilarda noto’g’ri javobni aniqlang.
A)Fotosintez qiluvchi organizmlar faoliyati natijasida paydo bo‘lgan erkin kislorod (O2) atmosferada ultrabinafsha nurlar ta’sirida ozonga (O3) aylanadi. B)Ozonning to‘planib borishi natijasida atmosferaning quyi qatlamlarida ozon ekrani hosil bo‘ladi. C)Kislorod miqdorini bir me’yorda ushlab turish faqatgina fototrof organizmlar hisobiga amalga oshiriladi.D) So‘nggi yillarda o‘rmonlar qisqarishi, tuproq eroziyasi, fotosintez mahsuldorligining pasayishi kabi holatlar kuzatilmoqda.
79. Biosfera evolutsiyasining birinchi va ikkinchi bosqichi faqat biologik qonuniyatlar natijasida kechadi, bu bosqichlarni birlashtirib nima deb ataladi. A)Noosfera B)Noogenez C)Biogenez D)Ovogenez
80. Ekvatordan qancha uzoqlikda biomassa yuqori bo’ladi?
A)12 km B)135 km C)200 km D)231 km
81.O’simliklarning nechta turi quruqlikda tarqalgan?
A)350000 B)465000 C)500000 D)4950000
82. Nafas olish natijasida hosil bo’ladigan moddalar biosferaning qaysi funksiyasiga kiradi?
A)gaz almashinish B)jamg’arish C)oksidlanish – qaytarilish D)biokimyoviy
83.Azotning davriy aylanishini ko’rsatuvchi jarayonlarni toping. 1) tugunak bakteriyalar tomonidan to’planadi 2) fotosintez jarayonida uglevodga aylanadi 3) dengiz suvida ohaktosh, korall sifatida to’planadi 4) ko’k-yashil suvo’tlar fiksatsiyalaydi 5) oqsil parchalanishidan ammiak hosil bo’ladi
6) energiya resurslari hosil qiladi 7) nafas olish jarayonida atmosferaga oksidli gaz holida ajratiladi 8) bakteriya tomonidan parchalanib elementar ko’rinishda atmosferaga ajratiladi A) 2,4,5,7 B) 1,2,6,8 C) 2,3,6,7 D) 1,4,5,8
84. Uglerodning davriy aylanishini ko’rsatuvchi jarayonlarni toping. 1) tugunak bakteriyalar tomonidan to’planadi 2) fotosintez jarayonida uglevodga aylanadi 3) dengiz suvida ohaktosh, korall sifatida to’planadi 4) ko’k-yashil suvo’tlar fiksatsiyalaydi 5) oqsil parchalanishidan ammiak hosil bo’ladi
6) energiya resurslari hosil qiladi 7) nafas olish jarayonida atmosferaga oksidli gaz holida ajratiladi 8) bakteriya tomonidan parchalanib elementar ko’rinishda atmosferaga ajratiladi
A) 2,4,5,7 B) 1,2,6,8 C) 2,3,6,7 D) 1,4,5,8
85. Biosfera evolyutsiyasining noogenez bosqichida qanday o’zgarishlar kuzatiladi? 1) dastlabki tirik organizmlar geterotrof oziqlangan 2) energiyani glikoliz jarayonida to’plagan 3) insoniyat jamiyati paydo bo’lishi bilan boshlangan 4) biosfera paydo bo’lgandan odam paydo bo’lguncha davom etgan 5) 40-50 ming yil avval boshlanib, hozirgacha davom etmoqda 6) evolyutsiya inson ongi ta’sirida, mehnat faoliyati natijasida davom etadi
A) 1,2,4 B) 3,5,6 C) 1,3,6 D) 2,4,5
86. Ozon ekrani biosferaning qaysi qismida va qanday hosil bo’lishini aniqlang?
A.atmosferada,quyosh nurlari energiyasi tasirida CO2ozonga aylanadi B.atmosferada,quyosh nurlari energiyasi tasirida O2 ozonga aylanadi C.gidrosferda, quyosh nurlari energiyasi tasirida CO2 ozonga aylanadi D.atmosferada,quyosh nurlari energiyasi tasirida CO2 va O2ozonga aylanadi
87. Quruqlikda o’simliklar (a) va hayvonlar (b) umumiy biomassani necha foizini tashkil etadi.
1)93,7 % 2)99 % 3)0,13 % 4)70 % 5)99 % 6) 1%
A)a-1,b-3 B)a-5,b-6 C)a-4,b-5 D)a-6,b-5
88.Agar yer yuzida 500000 ta o’simlik turi uchrasa, shulardan nechtasi suvda yashashi mumkin?
A)10000 B)15000 C)25000 D)35000 89.Agar yer yuzida 1,5 mln hayvon turi uchrasa, shulardan nechtasi suvda uchraydi?
A)15000 B)1500 C)105000 D)115000
90.Agar quruqlik biomassasi 10000000 t deb faraz qilsak, shundan necha t hayvonlar bo’lishi mumkin?
A)10000 t B) 80000 t C)60000t D)40000t
91.To’g’ri bo’lmagan javobni aniqlang.
