11-tema. HÁZirgi dáwirde dúNYa MÁmleketlerindegi tálim sistemasí HÁm pedagogika pániniń rawajlaníWÍ jobasi

5. Túslik Koreya bilimlendiriw sisteması. Koreyalılar orınlawı shárt bolǵan tiykarǵı wazıypa – dástúriy mádeniyattı saqlaw, siyasiy hám sociallıq-ekonomikalıq reformalardı óziniń mádeniy-siyasiy ózgesheligi, Shıǵıstıń dástúriy qádiriyatları hám baǵdarları menen baylanıstırıwǵa umtılıw dep esaplaydı. Bul mámlekettiń bilimlendiriw sisteması YuNISEF ekspertleriniń juwmaǵı boyınsha sanaatı rawajlanǵan mámleketlerdiń ishindegi «eń nátiyjelisi» dep tabılǵan. Kópshilik Túslik Koreyanıń ekonomika hám texnika boyınsha qolǵa kirgizgen tabıslarınıń tiykarı «insan resursına investiciyanıń tuwrı jóneltilgenliginde» dep bahalamaqta. Bul eldiń jáne bir jetiskenligi onıń bilimlendiriw sisteması menen ilimniń integraciyasın tuwrı ámelge asırıwında.
Mektepke shekemgi tárbiya. Túslik Koreyada balalar baqshası ulıwma bilim beriw túrine kirmeydi. Ata-analar balaların jeke menshik balalar baqshalarına beredi. Bul baqshalarda sabaqlar koreec yaki anglichan tilinde alıp barıladı. Bul baqshalarǵa balalar 3 jastan 5 jasqa shekem qabıllanadı. Balalar baqshalarınıń tiykarǵı wazıypası shańaraqlardıń hár tárepleme rawajlanıwına sharayat jaratıwdan ibarat. Baqshalarda tiykarınan muzıka, súwret, matematika sabaqları ótiledi.
Baslawısh tálim. Túslik Koreyada balalar 7 jastan 13 jasqa shekem baslawısh mektepke baradı. Oqıw múddeti 6 jıl, májbúriy hám tólemsiz. Baslawısh mektepte tiykarınan 9 pán ótilip, olar: koreec tili,matematika, anıq pánler, jámiyet haqqındaǵı pánler, shet tili, súwret, muzıka. Ádette bul pánlerdiń kópshiligi klass basshısı tárepinen ótiledi. Baslawısh tálimnen orta tálimge, onnan joqarı tálimge imtixanlar arqalı emes, al jasına qaray ótkeriledi. Baslawısh mektep 1996 jıldan baslap «chxodın xakkyo» (puqaralıq mektebi) dep ataladı.
Koreyada mámleketlik baslawısh mekteplerden tısqarı jeke menshik mekteplerde ushırasadı. Olarda oqıtıwdıń sapası bir qansha joqarı, lekin tólemide bir qansha qımbat. Túslik Koreyada klasslardı cifralar menen belgilew hár bir tálim basqıshında 1 den baslanadı. Mısalı baslawısh mektep 1,2,3,4,5,6-klasslar bolsa orta mektepede 1,2,3-klasslar bar. Yaǵnıy, orta mekteptiń 1 klassı bizińshe mekteptiń 7 klassına, joqarı mekteptiń 2 klassı akademiyalıq licey yaki kásip-óner kolledjiniń 2 kurs oqıwshısına teńlesedi.