11-tema. HÁZirgi dáwirde dúNYa MÁmleketlerindegi tálim sistemasí HÁm pedagogika pániniń rawajlaníWÍ jobasi

Kasip - texnikalıq bilimlendiriw Germaniyada úlken áhmiyetke iye. Sebebi ol jerde joqarı mamnlıqtı kadrlarǵa bolǵan talap kúshli. Bul bilimlendiriw túriniń eń kóp tarqalǵanı «Dual’» sisteması esaplanadı. Bul sistemanıń abzal tárepleri sonnan ibarat oqıw processi onıń keleshek miynet etiw tarawı menen baylanıslı bolıwında. Pitkeriwshilerge kásip-texnikalıq uchilisheniń diplomı beriledi. Lekin bul diplom joqarǵı oqıw ornına tapsırıw múmkinshiligin bermeydi. Onıń ushın bir jıllıq tayarlıq kursın ótiw zárúr. Kásip-texnika uchilishesin pitkeriwde imtixanǵa bolashaq jumıs orınlarınıń qániygeleri, federal jerlerdegi sanaat palatası, ónermentshilik palatası wákilleri qatnasadı.
Joqarı oqıw orınları Germaniyada ózin-ózi bahalaw huquqına iye. Olar nızam sheńberinde óz ustavların qabıl etken. Joqarǵı oqıw ornın shtattaǵı rektor yamasa bir neshe jılǵa saylanatuǵın prezident basqaradı. Joqarı bilim beriw sistemasında universitetler hám olarǵa teńlestirilgen joqarǵı oqıw orınları tyanısh rolin atqaradı. Bul oqıw orınlarında oqıw diplom hám magistr ataǵın alıw menen juwmaqlanadı. Germaniyada jańa tiptegi universitetlerdiń sanı kóbeymekte. Mısalı 1976 jılı Xengende ashılǵan sırtqı universitette házirgi waqıtta 50 mıńnan aslam student tálim almaqta. Universitetlerde studentler 14 semestr, yaǵnıy 7 jıl oqıydı.
Germaniyada XIX ásirdiń aqırında Skandinaviya ulgisindegi xalıq universitetleri ashıla basladı. Xalıq universitetleriniń kópshiligi keshki bolıp, olarda hár jılı 900 mıńǵa jaqın kurslar shólkemlestirilip, olarda 4-5 million tıńlawshı óz qaniygeligin joqarılatı. Ásirese jumıssızlar bul jerlerdi tálim alǵannan keyin olardıń jumıs penen támiyinleniw múmkinshiligi artadı. Shirkewlerde puqaralardıń bilim dárejesin asırıwǵa qatnasadı. Evengen shirkewi óziniń 15 akademiyasında aktual mektepler boyınsha bilim berip kelmekte.
Germaniya Federativ respublikasında ilim-izertlew jumısları 3 túrdegi jóneliste alıp barıladı. Joqarı oqıw orınlarında, mámleketlik hám jeke menshik institutlarda, ilimiy-izzertlew bólimshelerinde ótken ásirdiń baslarında Vil’gel’m Don Gumbol’dt Prussiya universitetlerin refermalap, onıń «ilimiy izleniw hám oqıtıwdıń birligi» degen uranı házirgi waqıtlarda olardıń turmıs principlerine aylanıp qalǵan.