114 Bemorni Qanday Parvarishlash Kerak 4

Betlar
Hammabop Tibbiyot Qo’llanmasi 2013
119
oxirgi oylardagi shishgan yuz va ko`rish qobiliyatini susayishi ................................... 461
suv ketgandan so`ng uzoqlashib ketgan tug`ruq faoliyati .......................................... 487
og`ir qon ketishi .......................................................................................................... 484
TIBBIY YORDAMGA QANDAY VA QACHON MUROJAAT QIL-
ISH KERAK
Xavfli kasallikning birinchi belgilari paydo bo`lishi bilan darhol tibbiy 
yordamga murojaat qiling. Bemorning ahvoli juda yomonlashgunga qadar 
kutmang. Uni tezda shifoxonaga olib boring.
Agar bemorning jarohati bo`l-
sa, uni shifoxonagacha olib borish 
turli shikastlarga olib kelishi mumkin, 
shuning uchun tibbiyot xodimini bemor 
oldiga olib kelishga urining. Lekin juda 
shoshilinch, operatsiya kerak bo`lgan 
hollarda (masalan, appenditsit) tibbi-
yot xodimini kutib o`tirmang. Bemorni 
darhol shifoxonaga olib boring.
Agar bemorni zambilda ko`tar-
ish kerak bo`lib qolsa, u iloji boricha 
qulay va tushib ketmaydigan qilib joy-
lashtirilishiga e`tibor bering. Uning bi-
ror suyagi singan bo`lsa, o`sha suyak 
xarakatlanmaydigan qilib ehtiyotkorlik 
bilan bog`lab qo`ying (201-bet). Agar 
quyosh juda qizdiradigan bo`lsa, zam-
bil ustini havo o`tkazadigan choyshab 
bilan yopib soyabon qiling.
TIBBIYOT XODIMIGA NIMA DEB MUROJAAT QILISH KERAK
Tibbiyot xodimi davo usuli va dorilarni to`g`ri tanlab, tayinlaydigan 
bo`lishi uchun bemorni tekshirishi kerak. Agar bemorni siljitib bo`lmasa, 
tibbiyot xodimini uning oldiga olib keling. Buning iloji bo`lmasa, kasallik 

---

Hammabop Tibbiyot Qo’llanmasi 2013
120
haqida to`la ma`lumotga ega bo`lgan mas`uliyatli odamni shifokor oldi-
ga jo`nating.
Tibbiy yordamga jo`natishdan avval bemorni asta va to`la tek-
shiring. So`ng uning umumiy ahvolini batafsil yozib qo`ying (3-bob).
Keyingi betda “Bemorning ahvoli haqidagi Hisobot”ni yozishingiz 
mumkin bo`lgan jadval namunasi berilgan. Ushbu jadvallardan nusxa 
ko`chirib tayyorlab qo`ying va kerak paytda undan foydalaning. Iloji bo-
richa barcha tafsilotlarni bayon etgan holda ehtiyotkorlik bilan harakat 
qiling.