ratsional funksiya deyiladi. Uning umumiy ko‘rinishi quyidagicha
2)
Darajali funksiya;
ko‘rinishdagi funksiya darajali funksiya deyiladi.
3)
Ko‘rsatkichli funksiya;
ko‘rinishdagi funksiya ko‘rsatkichli funksiya deyiladi.
4)
Logarifmik funksiya. Teskari funksiya.
ko‘rinishdagi funksiya logarifmik funksiya deyiladi.
funksiya logarifmik funksiyaga teskari funksiya deyiladi.
Umuman
( )
funksiya berilgan bo‘lsa
( )
bu funksiyaga teskari bo‘ladi.
y 0
x
O‘zaro teskari bo‘lgan funksiyalarning grafiklari orasida ma’lum bog‘lanish mavjuddir.
Bunday funksiyalardan birining grafigi ma’lum bo‘lgan holda, unga teskari bo‘lgan
ikkinchisining grafigini chizish juda qulaydir. Buning uchun
va
ning rollarini o‘zaro
almashtirish kifoya. Shunday qilib to‘g‘ri funksiyaning grafigidan teskari funksiyaning grafigini
hosil qilish uchun butun shakl birinchi koordinatalar burchagining bissektrisasi atrofida
ga
aylantirilsa kifoya qiladi.
Shu yo‘l bilan ko‘rsatkichli funksiya grafigidan logarifmik funksiyaning grafigi hosil qilinadi.
5)
Trigonometrik funksiyalar.
lar
trigono-metrik funksiyalar deyiladi.
7) Teskari trigonometrik funksiyalar.
ko‘rinishdagi funksi-yalar teskari
trigonometrik funksiyalar deyiladi.
42-ta’rif: Agar argumentning har bir qiymatiga funksiya uchun bir necha qiymat to‘g‘ri
kelsa, bunday funksiya ko‘p qiymatli deyiladi va birgina qiymat to‘g‘ri kelsa,
bir qiymatli deyiladi.
𝑦
𝑥 𝜑(𝑦)
𝑦 𝑥
𝑦 𝑓(𝑥)
0
𝑥
𝑦
𝑦
𝑎 >
𝑎 >
𝑎 <
0
𝑥
0
𝑥
𝑦 𝑎
𝑥
𝑎
𝑥
𝑎 <
Yuqorida ko‘rilgan funksiyalar bir qiymatlidir. Lekin teskari trigonometrik funksiyalar
ko‘p qiymatli funksiyalardir.
Agar bu funksiya
[
]
oraliqda ko‘rilsa, u bir qiymatli funksiyaga aylanadi.