17-mavzu. Global biznesda axborot tizimi

Yangi maxsulotlat, xizmatlar va biznes-modellar

Axborot tizimlari va texnologiyalari – firmalar uchun asosiy instrument hisoblanib, ular yangi biznes-modellar uchun yangi xizmatlar va maxsulotlarni ishlab chiqishadi. Farovonlikni taminlashda biznes-model tashkilonni ishlab chiqqan maxsulot va xizmatlarni tariflaydi.

Hozirgi kunda muzika sanoatida butgal o‘n yil avvalgi ishlab chikarishdan fark qiladi. Apple Inc. Eski biznes-modelidagi musikiy lenta va CD yozuvli namoyishlarini on-lineli yuridik modeli, iPodli axborot platformasiga o‘tqazdi. Apple iPodning davom etuvchi innovatsion okimidan iTunes, iPad va iPhone o/z ichiga olgan holda gullab yashnayapdi.


Mijoz va taminotchining yaqinligi

Biznes haqiqatchan ham o‘z mijozlarini bilsa va ularga yaxshi hizmat qilsa, mijozlar unga qayta- qayta murojaat qilish va ko‘proq xarid qilish bilan javob beradilar. Bu esa foyda va daromandni ko‘paytiradi. Yishlab chiqaruvchilar bilan ham shunga o‘xshash holat yuz beradi. Biznes o‘z yishlab chiqaruvchilarini ham shunchalik hayotiy faoliyatini tamirlaydilar. Bu esa xarajatlarni kamaytiradi. Haqiqatdan ham sizning mijozingiz yoki yetkazib beruvchingiz millonlarga ega offine (oflaynlik) va online (onlayn) mijozlar kampaniya uchun asosiy (markaziy) muammo hisoblanadi.

Manxettendagi mandarin Oriental yuqori darajali boshqa mehmonxonalar (otellar) mijozlarga yaqinlashish uchun axborat tizimlari va texnologiyalaridan foydalanishni namoyish etadilar. Bu kompyuterlardan mehmonxonalarda mehmonlar yashayotgan xonada ular afzal ko‘radigan haroratni kuzatish, telefon raqamlarini va televizor dasturlarini tez-tez terib, olishlaridagi vaqtni (ro‘yxatga) hisobga olish va bu malumotlarning katta saqlovchisi (bazasi) da saqlash kabilarda foydalanganlar. Mehmonxonalardagi alohida xonalar server markaziy tarmoq kompyuterlariga ularni masafadan (olisdan) tekshirish yoki boshqarish imkoni buladigan qilib berilgan. Mijoz mehmonxona xonalaridan biriga joylashgach, tizim uning istagiga ko‘ra xonadagi sharoitni avtomatik tarzda o‘zgartiradi, yani mijozning raqamli profili asosida yorug‘likni kamaytiradi, havo haroratini tartibga soladi (boshqaradi) yoki unga yoqadigan musiqani tanlaydi. Mehmonxona (otellar) shuningdek, eng yaxshi mijozlarini topib olish va mijozlar ustivorligi asosida individuallashtirilgan marketing kampaniyasini rivojlantirish uchun uzlaridagi mijozlar haqidagi malumotlarni tahlil ham qiladilar.
JC Penney axborot tizimlari orqali yishlab chiqaruvchilarga yul qo‘yiladigan yaqinlikdan foydani ko‘rsatib beradi. Har gal qo‘shma gitatlardagi JC Penney do‘konidan kostyum bilan kiyiladigan ko‘ylak sotib olinganda, xorid haqidagi hisobot, Qo‘shma istatlarda sotilgan xar sakkizinchi kostyum bilan kiyiladigan ko‘ylakni ishlab chiqaradigan va shartnomaning ishlab chiqaruvchisi bo‘lgan Gonkongdagi TAL Apparel ltd yetkazib beruvchisikompyuterlarida poydo bo‘ladi. TAL o‘zi taraqqiy etgan kompyuter modeli orqali sonlar (miqdorni) boshqaradi va keyin qanday uslublar, ranglar va o‘lchamlarda tayorlash uchun qancha ko‘ylak kerakligini hal qiladi. shundan keyin TAL ritenlar omborini to‘liq ko‘rib chiqib JC Penneyning har bir do‘koniga ko‘ylaklar yuboradi. Boshqacha qilib aytganda, JC Penney ko‘ylaklarining inventari uni saqlash qiymati ifatida nolga yaqin.