Laboratoriyada bakteriyalar probirkalarda, Petri kosachalarida va kichik shisha
idishlarda o‗stiriladi. Zich (qattiq) oziq muhitida bakteriyalar turli shakldagi
koloniyalar hosil qiladi: qirralari tekis, tekis bo‗lmagan, do‗ng, ichiga botgan,
yumaloq va hokazo.
Koloniyalarning diametri turlicha bo‗lishi mumkin (4-5mm bo‗lsa katta,
2-4mm bo‗lsa o‗rtacha, 1-2mm bo‗lsa kichik va 1mm dan kichik bo‗lsa mitti
koloniya deyiladi). Koloniyalarning rangi ham turlicha bo‗lishi mumkin, rangli,
rangsiz, quruq va shilimshiq va h.
5)
Sof va elektiv kulturalar. Bakteriyalarning faqat bir turidangina
iborat bo‗lgan kultura sof kultura deyiladi. Sof holdagi kulturani ajratib olish
ancha mashaqqatli ish, lekin shunga qaramasdan bunday kulturaning ahamiyati
katta. CHunki sof holda ajratib olingan kulturada bakteriyalarning
morfologiyasi, fiziologiyasini, biologik xususiyatlari va rivojlanishini aniq
tekshirish imkoniyati yaratiladi. Sof kulturadan tashqari, elektiv kulturalar ham
ma‘lumdir. Elektiv kultura deb har xil turli mikroorganizmlar orasidan ayrim
bir turning rivojlanishi uchun sharoit yaratishga aytiladi. Masalan, Bac. subtilis
ning elektiv kulturasini shunday yaratish mumkin. Quruq pichandan 5-10g
olib, ustiga 200 ml suv quyiladi va ozgina oq bo‗rdan qo‗shib 15-30 minut
qaynatiladi. Sungra filtrlab, kichik kolbalarga oz-ozdan solinadi va og‗zini
paxta probka (tiqin) bilan berkitib, 25-30°S li termostatda o‗stiriladi.
Elektiv
oziq
muhiti
yordamida
tuproqdagi
ko‗p
turli
mikroorganizmlardan ayrim turlarni ajratib olish mumkin. Elektiv kulturalar
usulini birinchi marta Vinogradskiy ishlab chiqqan va nitrifikatorlarni
boshqa guruh mikroorganizmlardan ajratib olishga erishgan.
Dostları ilə paylaş: