MAVZU : Emulsiya va ko’piklar , ularni tuzulishi va barqarorligi. Emulsiya va ko’piklarda koalessensiya va stabilizatsiya xodisalari.Qattiq ko’piklar. Deemulgatsiya. REJA : 1 .Emulsiya tuzulishi.Emulsiyalarning agregativ barqarorligi 2.Emulsiya va ko’piklarda koalessensiya xodisalari. 3.Deemulgatsiya xodisasi.Koalessensiya 4.Ko’piklar.
1.Emulsiya tuzulishi.Emulsiyalarning agregativ barqarorligi 1.Bir—birida erimaydigan, bir suyuqlikning ikkinchi suyuqlikda tomchilar ko'rinishida tarqalishidan hosil bo'lgan mikrogeterogen sistemalarga—emulsiya deyiladi.
Muallaq holidagi suyuq lomchilar dispers faza deyiladi. Dispers faza tarqalgan suyuqlik dispersion muhit deyiladi. Emulsiyalar Cl/C2 tipidagi
mikrogeterogen sistemalardir.
Emulsiyalarda lirzalarning hałnmasi ham harakatchan bo' ladi. Dispers faza va dispersion muhitlar bir.biridan qulbliligi bilan keskin farq qilgan hollarda ular o'zaro aralashmaydi. Emulsiyalarga Sut, lim Pd, bo'yoqlar lnisol bo'la oladi.
Emulsiyalar ikki xil belgi bo•yicha klassifikalsiyayalanadi:
• Dispers fazaning konsentratsiyasi bo •yicha:
Su yultirilgan 1% (hajmiy jihatdan).
Suyultirilgan emulsiyalarda dispers faza zatTachalarining o•łchami sm atrotida bo'ladi. Bunday emulsiyalarda dispers faza zatTachalari zaryadga ega bo•łmaydi va shuning uchun ular agregativ barqaror bo'ladi. Suyultirilgan emulsiyalarda Broun harakati. ditTuziya. yorug'likning sochilishi va boshqalar sodir bo•ładi.
Konsentrlangan I
Bularda tomchi zarrachalarining sm ni tashki] etadi.
Shuning uchun ular osongma sedimentatsiyalanadi va ularning barq arorligi stabilizatoming mavjudligi bilan aniqlanadi-
d) Yuqori konsentrdtsiyali emulsiyalar Bularda Broun harakati va diffuziya kuzatilmaydi.
• Dispersfaza va dispersion muhitning qutbligiga ko 'ra
a
Emulsiyalarning turlari a-to'g'ri emulsiya (m/c); b-leskari emulsiya (c/m)(
Istalgan qulbli suyuqlikni "C"' (Suv) harfi bilan, qutbsizini "M” (moy) harfi bilan belgilash qabul qilingan.
tur emulsiyalarda qulbsiz suyuqlik lotnchilari (moy), qutbli suyuqlik (suv) da tarqalgan bo nadi.
tur emulsiyalarda dispersion muhi( qutbsiz bo'ladi.
Emulsiyalarning turi quyidagi usullar yordamida aniqlanadi:
Elektr 0' tkazuvchanligini o'lchash—to'g'ri emulsiyalarning elektr o'tkazuvchanligi yuqori. teskari emulsiyalaming elektr o•tkazuvchanligi past bo'ldi:
Mo'l miqdordagi qutbli va qutbsiz suyuqliklarni aralashtirish:
Suvda eriydigan va moyda eriydigan bo'yoqlarning bo'yalishi;
Ho•llash bo'yicha. shuningdek. emulsiyalarning gidrofob va gidrofil sirtlarda yoyilishi.
Emulsiyalar gidrotł)b dispers sistełnalarga mansub bo'lganligi uchun ular emulgatorlar deb ataluvchi maxsus stabilizatorlarning bo'lishini (ishtirokini) talab etadi.
Emulgatorlaming asosiy turlan:
Sovun va sovunsimon SAMIar,
Eruvchan YuMB,
Yuqori disperslikka ega bo•łgan qattiq j ism.
Emulgator tanlashda quyidagi umumiy qoidaga amal qilinadi:
Emulgatorlar hamma vaqt dispers fazaga nłsbatan disNsion muhitda yaxshi eriydi. qattiq erimaydigan emulgalorlar yaxshi ho•łlanadi.
Eng yaxshi emulgatorlar bu sirl faol moddalar va ba•zi YuMB lardir. Ernulgator sifatida juda maydalangan minerallarning suvda erimaydigan kukunlari: tuproq. gips. qurum. ba'zi metallaming oksid va sulfidlari ham ishlaliladi. Kukunlaming emulgirlash xususiyali suvda eriydigan emulgatorlamikidan past bo'ladi:
Qattiq enlulgatorlar bilan emulsiyalarni stabillash
Emulsiya thzalarining o•tishi ya'ni. emulsiyalarning to'g'ridan teskari turga va aksincha o•tishidir. Emulsiyalar fa?.alarining o'tishini turli xil usullar bilan amalga oshirish mumkin: antogonist etnulgatorlar qo'shish: emulgator bilan reaksiyaga kirishuvchi moddalar qo'shish; elektrolitlar qo'shish. dispers fazaning konsentratsiyasini oshirish va tN)shqalar:
Eng samarali usul bu—kimyoviy reagentlar ta'sirida tabiatitli o'zgartirishdir:
2RCOONa+CaCl—emulsiyalarning qavatlarga ajralishi—•
(RCOO).Ca+2NaC1
moy