2-Мавзу. Kichik biznes va tadbirkorlikning mohiyati va mazmuni

1.2. Kichik biznes va tadbirkorlik faoliyatining ijtimoiy, iqtisodiy va xuquqiy asoslari

Tadbirkorlikni shakllantirish uchun ijtimoiy, iqtisodiy, huquqiy va boshqa muayyan sharoitlar yaratilishi kerak. Iqtisodiy sharoitlarga quyidagilar kiradi: tovarga bo`lgan talab va taklif; xaridor sotib olishi uchun tovar turlarining mavjudligi; xaridor sotib olishi uchun zarur pul qajmining mavjudligi; ishchilarning maoshiga, ya`ni sotib olish imkoniyatiga ta`sir ko`rsatuvchi ishchi o`rinlari, ishchi kuchlarining ortiqchaligi yoki etishmovchiligi.

Pul resurslarining mavjudligi va ulardan foydalanish imkoniyatlari, kiritilgan kapitaldan olinayotgan daromad miqdori va o`z ishbilarmonlik oieratsiyalarini moliyalashtirish uchun olinishi mo`ljallangan kredit mikdori iqtisodiy sharoitga ta`sir etadi.
Bu ishlar bilan bozor infratuzilmasini tashkil etgan turli tashkilotlar , shug’ullanadi. Tadbirkorlar shunday tashkilotlar bilan aloqa o`rnatib, tijorat operatsiyalarini amalga oshiradi. Moliya xizmatini ko`rsatuvchi banklar, xomashyo, materiallar, yarim tayyor mahsulotlar, yoqilg’i, energiya, mashina va uskunalar, instrumentlar bilan ta`minlovchilar; tovarni xaridorga etkazuvchi ulgurji va chakana savdogarlar; kasbiy, yuridik Ouxgalteriya xizmatlari, vositachilik xizmatini ko`rsatuvchi firma va korxonalar; ishchilar kuchini yollashda yordam beruvchi ishga joylash agentliklari; ishchi va mutaxassis xizmatchilarni tayyorlayotgan o`quv yurtlari; rsklama, transport, sug’urta agentliklari; aloqa va axborotni uzatish vositalari ushbu tashkilotlar tizimini tashkil etadi.
Tadbirkorlikning shakllanishi ijtimoiy va iqtisodiy sharoit bilan chambarchas bog’liq. Tadbirkorlik shakllanishining iqtisodiy sharoitiga ijtimoiy sharoit yaqin turadi. Ijtimoiy sharoit, avvalo, xaridorlarning didi va modaga javob bera oladigan tovarlarni sotib olishga intilishi bilan belgilanadi.
AQSHning tadbirkorlik sohasida ko`p yillar mobaynida ko`llab kelayotgan qonunlar tizimi bunga misol bo`la oladi. Ulardan bir nechasiga e`tibor
beraylik (1.2.1-jadval)¹.