Soliq to’lash tartibi – Soliqlar va boshqa majburiy to’lovlarni to’lash milliy valyutada, qonun xujjatlarida nazarda tutilgan hollarda esa chet el valyutasida amalga oshiriladi.
Savol bo’yicha ma’ruza jarayonida talabalarga beriladigan savollar
Soliqning qaysi turlarini bilasiz?
Majburiy to’lovlar degan nimani tushunasiz?
Soliqni hisoblab chiqarish uchun zarur bo’lgan elementlarni ayting, tushuntiring.
1.3. Soliqqa tortish obyekti va iqtisodiy mohiyati bo’yicha soliqlarning turkumlanishi
Soliq solish obyekti bo’yicha soliqlar 4-ta guruhga bo’linadi:
Oborotdan olinadigan soliqlar;
Daromaddan olinadigan soliqlar;
Mol-mulk qiymatidan olinadigan soliqlar;
Yer uchastkalari maydonidan olinadigan soliqlar.
Endi, har bir guruhga kiruvchi soliqlarni ko’rib chiqamiz.
Oborotdan olinadigan soliqlarga qo’shilgan qimat solig’i, aksiz solig’i, bojxona boji va yer qa’ridan foydalanganlik uchun olinadigan soliqlar kiradi. Yalpi tushumdan olinadigan yagona soliq to’lovi ham oborotdan olinadigan soliqlarga kiradi.
Daromaddan olinadigan soliqlarga, yuridik shaxslarning foydasiga solinadigan, jismoniy shaxslarning daromadiga solinadigan, ixtisoslashtirilgan ulgurji savdo korxonalarsining yalpi daromaddan olinadigan hamda obodonlashtirish va ijtimoiy infratuzilgani rivojlantirish soliqlari kiradi.
Mol-mulk qiymatidan olinadigan soliqlarga yuridik va jismoniy shaxslardan olinadigan mol-mulk soliqlari kiradi.
Yer uchastkalari maydonidan olinadigan soliqlarga qishloq xo’jalik tovar ishlab chikaruvchilarining yagona yer solig’i, yuridik shaxslardan va jismoniy shaxslardan olinadigan yer soliqlari kiradi.
Iqtisodiy mohiyatiga ko’ra soliqlar ikki turga bo’linadi:
to’g’ri soliqlar;
egri soliqlar.
To’g’ri soliqlar to’g’ridan-to’g’ri ochiq daromadga va mulklarga solinadi.
To’g’ri soliqlarni bevosida soliq to’lovchining o’zi to’laydi, soliq to’lovchi ularni to’g’ridan-to’g’ri to’laydi. To’g’ri soliqlarga barcha daromadlardan to’lanadigan soliqlar va mol-mulkka solinadigan soliqlari kiradi, ya’ni bular quyidagilardi:
Dostları ilə paylaş: |
