118
SEMINAR MASHG'ULOTLARNING MAVZULARI
1 – mavzu. “Fan va texnika tarixi” kursiga kirish. fanning predmeti, tadqiqot
doirasi, maqsadi va vazifalari
Reja
1. “Fan” va “texnika”
tushunchasi, uning rivojlanish qonuniyatlari va tamoyillari.
2.
Fanning tarkibi va tuzilishi, uni tashkil qilish va boshqarish.
3. Fanning tasnifi.
4. Fan va texnikaning ijtimoiy roli, uning rivojlanish istiqbollari.
Rejada qo'yilgan masalalarni yoritish uchun quydagilarga e'tiboringizni
qarating
(keyingi rejalar
ostida
«E'tibor bering»
deyiladi. - tuzuvchilar)
Fanning dolzarbligi, ilmiy va amaliy ahamiyati. “Fan” tushunchasi, uning
mohiyati, rivojlanish qonuniyatlari va tamoyillari. Fanning shakllanishi.
Fanning
tarkibi va tuzilishi. Uni tashkil qilish va boshqarish. Fanning tasnifi. Fanning ijtimoiy
roli va uning rivojlanish istiqbollari. Hozirgi zamon fanining o‘ziga xos xususiyatlari.
Fan etikasi va olimlik ma'suliyati. Mustaqil O‘zbekistonda fanning rivojlanishi.
2 –mavzu. Antik davrda ilmiy tafakkurning paydo bo‘lishi va shakllanishi
Reja
1.Insonlarning ilk jamiyati va ilmiy bilimlar manbasi. Dastlabki bilimlarning amaliy
xarakteri.
2.Qadimgi Sharq mamlakatlarida dastlabki bilimlarning to‘planishi (Misr, Bobil,
Hindiston, Xitoy).
3.Mifologiya atrof-muhit haqidagi inson tasavvurining bir
butun tizimini yaratishga
dastlabki urinish sifatida.
4. Tabiat falsafasi va undan alohida bilim sohalarining ajralib chiqishi (geometriya,
mexanika, astronomiya va boshqa).
E'tibor bering
Insonlarning ilk jamiyati va ilmiy bilimlar manbasi. Ibtidoiy bilimlar. Qadimgi
Sharq mamlakatlari (Misr, Bobil, Hindiston va Xitoy)da dastlabki bilimlarning
to‘planishi. Qadimgi zamonda yil hisobi. Misr ierogliflari.
Qadimgi Misrda
matematika, astronomiya va tabobatning paydo bo‘lishi. Ibtidoiy maktablar va
ulardagi ta'lim tizimi. Ikki daryo oralig‘ida ilmiy bilimlarning vujudga kelishi.
Qadimgi kutubxonalar. Mixxat. Xamurappi qonunlari dastlabki huquqiy hujjat.
Finikiyaliklar alifbosi. Vavilonliklarning ilmiy bilimlari.
Qadimgi hind yozma
adabiyotining vujudga kelishi. “Maxabxarata” va “Ramayana” dostonlari. Hind hisob
ilmi. Hind tabobati. Qadimgi Xitoyda ilmiy tafakkurning rivojlanishi. Astronomiya
va qishloq xo‘jaligiga oid fanlar. Xitoyda jo‘g‘rofiyaga oid bilimlarning to‘planishi.
Sima Syan tomonidan Xitoyning eng qadimgi zamonlardan
boshlanadigan tarixini
yozilishi va uning ahamiyati. Konfutsiy va uning ta'limoti.
