2. Xavfsizlikni taminlash usullari, ta'riflari arxiv. Uz

xavflarni yo'qotish yo'll bilan noksosferanl me'yorlashtirlsh. Bu usulga

ishchila-ning shovqin, gaz, changdan jarohatlanishidan saqlovchi shaxsiy va birgalikdagi himoya vositalarini qo'llashi kiradi:
d) bu usul Ishchilarnl teglshll muhltga moslashtlrlshga, ularni hlmoyalash darajaslnl ko'tarlshga yo'naltlrllgan bar xll vosi talar va usullar: kasblga qarab tanlash. ruhiy ta'slr va (shaxsiy) himoya vositalari qo'llashni o'z ichiga oladi. Amalda esa yuqorida aytilgan usullar birgalikda qo'llanlladL
Xavfsizlikni ta'mlnlovchi vositalarga, Jamoa (JHV) va shaxsiy (SHHV) himoya vositalari kiradi. Ular o'z navbatida xavfsizliknlng turi, tuzilishi, ishiatish sohasiga kora guruhlarga bo'linadi.
3. Hayot faoliyati xavfsizligini boshqarishning uslubiy asoslari
(arxiv.uz
HFX uslubiy va boshqaruv masalalarlning xavfsizlik darajasi va «T»ga ob'ektiv ta'siri katta.

1. 
   Boshqarishning tashkilly ishlarini nazorat qilish va tekshirlsh tizimini yaratish.
   
2. 
   Tadbirlaming ta'sir qillshini. foydasini aniqlash.
   
3. 
   Rag’batlantirish.
   

HFX boshqarilishlda inson-muhit ttzim! tushuniladi. HFXni boshqarish ob'ektiv xavfli holatdan kam xavfli holatga o'tkazishdir. Bunga iqtisodiy va texnik maqsadga muvofiqllk shartlariga amal qilinadi.
HFX ni boshqarishning vazlfalari quyidagilardan iborat: Ob'ekt holatining tahlili va bahosi.

1. 
   Ob'okt holatining tahlili va hisoboti.
   
2. 
   Boshqarishning tadblrlari.
   
3. 
   Boshqariluvchi va boshqaruvchi tizimlami tashkil qilish.
   

^ARXIV.UZ

4. 
   Xavflar va uiarning turlari
   

Xavf-xatar deganda, odam sog’ligiga bevosita yokl bilvosita zarar yctkazadigan ко ngllsfz hodisalar tushuniladi. Xavfning bunday tushunchasi oldingi standan tushunchaiar (ishlab diiqarishnlng xavfli va zararli omillari)ni o'z ichiga oladi, chunk! hayot faollyat xavfsizllgi faoliyatnlng hamma shakllari va omillarini nazarda tutadi.
Hayot faoliyatiga to'g'ri kelmaydigan elementlar tizimi, ximiyaviy hamda biologik faol moddalar yashirin xavfga egadir.
Xavflar laksonomiyasi - bu murakkab hodisalarni, tushunchalarni, kishi faoliyatiga qaratilgan narsalaml tasniflash va tlzlmlash to'g'rlsldagl fandir. U faoliyat xavfsizligl borasida bilimlarni uyushtirishda, xavfla-ning tartibini yaiada chuqurroq o'rganishda katta ahamiyatga cga. Taksonomiya yangi fan bo'lib, hall to'la ishlab chiqilmagan. Biroq uning ayrim qismlari quyidagilarni tashkil etadi: - kelib chiqishi bo'yicha xavflar: tabiiy, texnik, ckologik, aralash bo 'ladi;
-rasmiy standartqa asosan fizik, ximiyaviy, biologik va ruhiy turlarga bo'linadi;
-salbiy oqibatlarning ro'y berish vaqii bo'yicha impul’sly (belxtlyor harakat) va kumulyativ (tusatdan keluvchl) turlarda bo ‘ladl;
-xavflar tarqalishiga yo'l qo'ymaslik bo'yicha (lokalizatsiya) - litosfera, gidrosfera, atmosfera va koinot bilan bog’llq bo'ladi;
-kelib chiqadigan oqibadariga kora charchash, kasallanlsh, jarohatlanlsh, halokatlar. yong'inlar ko'rinishida bo ladi;
kcltiradigan zarari bo уicha ijtimoly, tcxnik, ckologik va boshqa turlarga bo'llnadl;
-namoyon bo'lishi bo'yicha malshly, sport, yo'I-transport, Ishlab chlqarish va harbiy bo'ladi;
olamga ta'siri bo'yicha o'ta ta'slrchan (zaharlar, kislotalar) va sust (narkotlk moddalar, arok, slgarct) bo'ladi. Sust ta'slr deganda odamnlng o'zl sababchl bo 'ladlgan xavf tushunlladl.