Oriental Renaissance: Innovative,
educational, natural and social sciences
VOLUME 1 | ISSUE 3
ISSN 2181-1784
Scientific Journal Impact Factor SJIF 2021: 5.423
44
w
www.oriens.uz
April
2021
Qadimgi Xitoy falsafasida turli xil yo’nalish va oqimlar mavjud bo’lib, Ularda
falsafiy tafakkur qadriyatlarini ishlab chiqishga
uringan mashhur kishilar, o’z
davrining ko’zga ko’ringan donishmandlari tabiat, jamiyat va inson hayotiga taalluqli
bo’lgan ko’pgina muammolarning real yechimini izlaganlar. Bunday muammolarni
o’z ijtimoiy ideallaridan kelib chiqqan holda hal etishga uringanlar.
Tabiiyki
muammolarning yechimi bir xil emas, chunki olam cheksiz va benihoyadir.
Ularni
chegaralangan nazariy tamoyillar tizimi vositasida qamrab olish mumkin emas edi.
Falsafiy maktablar, yo’nalishlarning turli-tumanligini, shu bilan izohlash mumkin.
Qadimgi Xitoydagi ilk falsafiy ta’limotlarga ko’ra, osmon va yer bilan
chegaralangan olam in hamda yan tamoyillariga amal qiladi.
Yan tamoyili narsalar
mohiyatiga faol kirib boruvchi kuch sifatida talqin qilinsa, in esa passiv kuzatuvchi,
zulmatni ifodalovchi tushunchadir. Lekin ularni bir-birini rad etuvchi jihatlar
tariqasida
tushunish xato, chunki ularning hamjihatligi tufayli kuchlar birlashadi,
uzilgan yo’nalishlar muayyan shaklga ega bo’ladi, yer bilan osmon o’zaro
munosabatlari ochib beriladi.
Dostları ilə paylaş: 
