114
kundalik jurnallardan tanlab olish yo’li bilan amalga oshirilar edi. Asta-sekin hujjatlar
yozuvlarni asoslovchi sifatida qo’llanila boshlandi.
Daftarlardan foydalanishga asoslangan buxgalteriya hisobining shakllari
shunday yo’l bilan rivojlangan edi. Ulardan birinchisi dastlab Italiya olimi Luka
Pacholi tomonidan 1494 yilda Venetsiyada chop etilgan «Schyotlar va yozuvlar
to’g’risidagi traktat» kitobida yoritilgan edi.
XX asrning boshida, yig’ik ishlab chiharishning rmvojlanishi sharoitida
hisobga bo’lgan talab ancha oshdi. Daftarlar o’rniga registrlarning yangi shakllari -
kartochkalar, bo’sh varaqlardan foydalanish o’rtaga tashlanib, ular hisob mehnatini
engillashtirib, ilgari mehnatni juda ko’p talab qiladigan ishlarni soddalashtirish qayta -
qayta ko’chirish ishlarini bartaraf qilish imkoniyatlarini va pirovardida hisobda
mashinali texnikadan foydalanish sharoitlarini yaratib berdi.
Tijorat hisob - kitobining rivojlanishi va chuqurlashishi sharoitida hisobning
mazmuni, maqsadlari va vazifalari tubdan o’zgardi. 20 - yillardayoq hisob
texnikasining qoloqligi ayon bo’lgan edi. Hisob xodimlari hisobning yangi, rivojlangan
tuzilishiniig pullarini izlasha boxoladilar.
Markazlashtirilgan boshqaruv sharoitida yaratilgan hisobning shakllaridan eng
birinchisi 1925 -1927 yillarda keng tarqalgan
Dostları ilə paylaş: