29. Sql tilida jadval tuzing

45. SQL tizimida xavfsizlik necha bosqichda ta’munlanadi?

MS SQL Server uchta xavfsizlik darajasini ta'minlaydi: 1. Ro'yxatdan o'tish paytida autentifikatsiya; 2. Server tomonidan qo'llab-quvvatlanadigan ma'lumotlar bazasiga kirish huquqi; 3. Foydalanuvchining vakolatlari (ruxsatnomalari). Foydalanuvchi autentifikatsiyasi Barcha dasturlardagi xavfsizlik asosan foydalanuvchi nomi (login) va parolidan foydalanishga asoslangan. MS SQL Serverni o'rnatishda sa hisobi(akkaunti) yaratiladi (system administrator - tizim boshqaruvchisi), MS SQL Server 2000 dan oldin u bo'sh parol bilan yaratilgan, MS SQL Server 2008 da qoida bo'yicha bo'sh paroldan foydalanish taqiqlanadi MS SQL Server foydalanuvchi autentifikatsiyasining ikki rejimida, Windows autentifikatsiya rejimidan (Windows Authentication) yoki MS SQL Server (SQL Server autentifikatsiyasi) yordamida autentifikatsiya rejimidan foydalanishi mumkin. Ma'lumotlar bazasidan qat'i nazar, server darajasida ma'muriy imtiyozlarni ta'minlaydigan

8 doimiy server roli mavjud: • sysadmin - MS SQL Serverda istalgan harakatni bajara oladi. Odatda bu rolga sa foydalanuvchisi va Windows boshqaruv guruhining barcha a'zolarini o'z ichiga oladi; • setupadmin - serverlarni ishga tushirish bilan birga bajariladigan bog'liq serverlar va protseduralarni boshqaradi; • securityadmin - tizimga kirish va boshqarish, xatolar jurnalini o'qish va ma'lumotlar bazasini yaratish; • processadmin - MS SQL Server ichidagi jarayonlarni boshqarish huquqiga ega, masalan, ushbu rolning a'zosi juda ko'p vaqt bajariladigan xizmatlarni tuxtata oladi; • dbcreator - ma'lumotlar bazalarini yaratish va o'zgartirishga ruxsat beriladi; • diskadmin - ma'lumotlar bazasi fayllarini boshqaradi: fayllarni guruhlarga biriktiradi, ma'lumotlar bazalarini biriktiradi/ajratadi va hokazo; • bulkadmin - jadvalga ko'p sonli yozuvlarni darhol kiritish uchun BULK INSERT buyrug'ini bajarishga imkon beradi; O'rnatilgan rollar haqida ma'lumotni ko'rish uchun quyidagi saqlangan protseduralardan foydalaniladi