v) yulduz evolyutsiyasining oxirgi bosqichi. Massasi 5 bo’lgan yulduzlarning markaziy qisimlarida jadvalda ko’rsatilgan barcha reaktsiyalar ro’y berishi mumkin. Temir o’zakni hosil bo’lishi ayrim hollarda undan ham oldin gidrostatik muvozanat yo’qotilishi mumkin va gravitatsion kollaps ro’y beradi. Kollaps natijasida zichlik 1012 gG’sm3 ga etadi va modda neytrallashadi12. Agar < 2 bo’lsa aynigan gaz va q 5G’3 da bosim va tortishish tenglashadi. Aks holda kollaps cheksiz va yulduz qora o’raga aylanadi. Kollaps to’xtatilganda neytron yulduz sirtida zarb to’lqin ro’y beradi va u tashqi tomon tarqaladi va qobuqni uloqtirib yuboradi (o’tayangi yulduz).
Nazorat savollari:
Koinotda yulduzlarning paydo bo’lishi va evolyutsiyasi.