3-mavzu. Talab, taklif, bozor muvozanati reja

©
3-MAVZU. TALAB, TAKLIF, BOZOR MUVOZANATI
©
REJA
1.Talab va talab qonuni
2. Talabga ta’sir qiluvchi omillar
3. Taklif va taklif qonuni
4. Taklifga ta’sir qiluvchi omillar
5. Bozor muvozanati va nomutanosibligi
Ma’lum vaqt oralig‘ida, narxlarning mavjud darajasida iste’molchilarning tovar va xizmatlar ma’lum turlarini sotib olishga qodir bo‘lgan ehtiyoji TALAB deyiladi.
Ma’lum vaqt oralig‘idagi narxlarning muayyan darajasida ishlab chiqaruvchi yoki sotuvchilar tomonidan ma’lum turdagi tovar va xizmatlarning bozorga chiqarilgan miqdori TAKLIF deyiladi
Boshqa sharoitlar o’zgamasa, narx pasaysa, talab miqdori oshadi, narx ko’tarilsa, talab miqdori pasayadi. Ya`ni, narx va miqdor orasida teskari bog’liqlik bor. Bu teskari bog’liqlik talab qonuni deyiladi
Narx va talab hajmining o‘zgarishi o‘rtasidagi teskari bog‘liqlikni ko‘rsatuvchi chiziq talab egri chizig‘i deyiladi.
Narxning o‘zgarishi bilan taklif etilayotgan tovar miqdorining to‘g‘ri bog‘liqlikdagi o‘zgarishi taklif qonuni deyiladi.
Narx va talab hajmining o‘zgarishi o‘rtasidagi to`g`ri bog‘liqlikni ko‘rsatuvchi chiziq taklif egri chizig‘i deyiladi.
Iste’molchining didi
Bozordagi iste’molchilar soni
Iste’molchining daromadlari
Bir-biriga bog‘liq tovarlarning narxi
Kelajakda narx va daromadlarning o‘zgarishi ehtimoli.
TALABGA NARXDAN TASHQARI TA`SIR QILUVCHI ASOSIY OMILLAR
Engel qonuni iste’molchi daromadi bilan u tomonidan sotib olinishi mumkin bo‘lgan tovarlar miqdori o‘rtasidagi o‘zaro bog‘liqlikni ifodalaydi
Resurslarning narxlari
Ishlab chiqarish texnologiyasi
Soliqlar va subsidiyalar
Boshqa tovar narxlari
Ishlab chiqaruvchining xohish-istagi, kutishi
Bozordagi sotuvchilarning soni
Taklif o’zgarishidagi asosiy ko’rsatkichlar
Talab miqdori bilan taklif miqdori o‘rtasidagi nisbat bir-biriga teng bo‘lgan holat
BOZOR MUVOZANATI
BOZOR NARXI
Bozor muvozanati vujudga kelgan holda shakllangan narx
Mahsulotlarning o‘rnini bosuvchanligi
Mahsulot qiymati (narxi)ning iste’molchi daromadidagi salmog‘i
Mahsulotlarning iste’mol xususiyatlari
Vaqt omili
Talab egiluvchanligini belgilab beruvchi omillar
Taklif elastikligi
formulasi
Taklif hajmiga ta’sir qiluvchi boshqa omillar o‘zgarmay qolgan sharoitda, narxning 1%ga o‘zgarishi taklifning necha foizga o‘zgarishini ifodalovchi ko‘rsatkich taklifning narx bo‘yicha egiluvchanligi ko‘rsatkichi deyiladi