32. Ailədə oyun fəaliyyətinin təşkilinə pedagoji yanaşmalar

31. Mütəhərrik oyunlar və onların xüsusiyyətləri.
32. Ailədə oyun fəaliyyətinin təşkilinə pedagoji yanaşmalar
Oyunlar uşaqları rahatlaşdırır və sakitləşdirir, onların təxəyyülünü və yaradıcılığını aktivləşdirir, motor bacarıqlarını gücləndirir, enerjinin boşalmasına kömək edir və zəkanın inkişafına kömək edir. Park və bu kimi yerlərdə, uşaq bağçalarında, məktəblərdə oynanılan oyunlarla yanaşı, valideynlərin uşaqları ilə oyun oynaması çox vacibdir. Uşaqlarla keyfiyyətli vaxt keçirməyin bir yolu onlarla oynamaqdır. Oynayarkən uşağınız özünü tanımağı öyrənir və siz də uşağınızı daha yaxından tanımaq imkanınız olur.
0-5 yaşlı uşaqların sağlam inkişafı üçün valideynlərlə oynamaq çox vacibdir. Odur ki, gün ərzində mütləq buna vaxt ayırmalısınız. Bir çox valideynlər uşağın sakitcə tək başına oynaması və işlərinə getməsi və ya istirahət etməsi fürsətindən istifadə edir. İşləyirsən, məşğulsan, təbii ki, özünə vaxt ayırmağa haqqın var. Lazımi iş də tələb oluna bilər. Ona görə də yaxşı planlaşdırmaq lazımdır. Uşağa müəyyən bir müddət onunla oynayacağınızı bildirməlisiniz. Nə etsəniz, oyun üçün müəyyən vaxt ayırsanız, əla olardı. Ancaq bunu etmək üçün çox yorğun və hədsiz hiss etdiyiniz zamanlar da ola bilər. Bu zaman birlikdə kitab oxuyun, söhbət edin, gün ərzində gördüyünüz işlərdən danışın. Əgər mütləq mətbəxə gedib bir şey bişirməlisinizsə, uşağınızı bu prosesə cəlb edin və kömək istəyin. Sizinlə bu şəkildə vaxt keçirmək onu da qane edəcək.
Valideynlər uşaqları ilə oynayan zaman necə davranmalıdırlar?
Uşaq inkişafı üzrə ekspertlər bildiriblər ki, təkbaşına və ya dostları ilə oynamaqla yanaşı, son illərdə valideynlərin iştirakı çox vacib olub. Beləliklə, uşaq daha dərindən sevildiyini və qayğı göstərildiyini hiss edir.
Valideyn-uşaq oyunları iki növ ola bilər: “Bələdçi” və “Yönləndirməyən”. Bələdçili oyunlarda valideynlər övladlarına yeni bilik və bacarıqlar əldə etməyə kömək edərək, onlara necə oynamaqla bağlı məsləhətlər verə, əxlaq və etiket haqqında nəsə öyrədə bilərlər. Bununla belə, son illərdə uşaq terapevtləri uşağa rəhbərlik olunmayan və ya öyrədilməyən oyunların da zəruri və faydalı olduğunu iddia edirlər. Bu cür fəaliyyətlərdə oyunun qurucusu da, idarəçisi də uşaqlardır, valideynlər isə öz istəyi ilə oyunu müşayiət edirlər. Bu arada, ana və ya atanın uşağı diqqətlə izləməsi, oyunu izləməsi və bu şəkildə birlikdə vaxt keçirməkdən həzz aldığını hiss etməsi vacibdir. Xüsusilə xəyali oyun zamanı övladınızı müşahidə edərək, onun narahatlıqları, maraqları, meylləri, narahatlıqları və qorxuları haqqında məlumat əldə edə bilərsiniz.
*Bəzi günlər təşəbbüsü tamamilə uşağınızın öhdəsinə buraxın, qoy oyunu qursun və idarə etsin. İstədiyi oyuncaqlarla oyuna istədiyi kimi başlasın. Onun oyuncaq seçiminə qarışmayın, ona seçdiyi oyuncağı necə oynayacağını deməyin.
* Onunla oynayarkən başqa şeylərdən narahat olmayın. Fiziki və zehni olaraq oyuna qərq olun, uşağınızın sizin üçün müəyyən etdiyi rola addımlayın və buna uyğun hərəkət edin.
*Oyun zamanı hər hansı elementi əsas funksiyasından başqa bir şey üçün istifadə edirsə, müdaxilə etməyin. Bu, uşağın təxəyyülünün məhdudlaşdırılmasına gətirib çıxarır.
* Uşağınızı su, gil, qum kimi təbii oyun materialları ilə oynamağa təşviq edin. Xüsusilə su ilə oynamaq həm hiperaktiv, həm də qapalı uşaqları rahatladan bir fəaliyyətdir.
* Hər dəfə oyun oynayanda özünü müəllim kimi göstərməyin. Yalnız birlikdə əylənməyə diqqət edin.
* Dəstəkləyici şərhlər və izahatlar verməklə onun oyununa olan marağınızı göstərin.
33. Məktəbəhazırlıq qrupunda hərəkətli oyunların keçirilmə metodikası (oyun nümunəsi
əsasında).
34. Oyunların növünə görə oyuncaqların seçilməsinə və istifadəsinə verilən tələblər.