4.2. Avtomobillarning aktiv xavfsizlik tizimi (AAXT)
AAXTning asosiy vazifasi avariyali vaziyatlarning oldini olish
hisoblanadi. Boshqacha qilib aytganda, AAXTning vazifasi xavfli vaziyatlarni ―
his qilish‖ va to`qnashuvlarning oldini olish, yoki, minimum, tezlikni
kamaytirishdir.
AAXTning asosini tormozni antiblokirovkalash tizimi (ABS) tashkil
qiladi. Yangi avtopilotlar qo`llanilayotgan bir paytda ABS juda oddiy bo`lib va
uning himoyalash xususiyati juda past bo`lib ko`rinishi mumkin. Lekin bu xato
fikr hisoblanadi. Shu kunlarda ABSning boshqarish tizimi va datchiklari boshqa
elektron tizimlarning asosi bo`lib kelmoqda. Yillar bo`yicha ABS yangi
qo`shimcha modullar bilan ta`minlanib kelinmoqda, chunki aktiv xavfsizlik
ABSdan boshlanadi.
Tormozlashda g’altaklarning blokirovkasi bilan 100 yil oldin kurashish
boshlangandi. Bu muammoni boshlanishida temir yo`llarda sezdilar (g’altagi
blokirovkalangan vagonlar rel sdan tushib ketish holatlari bor edi). XX asr
o`rtasida tormozlashda g’altaklar blokirovkalashini oldini olish sistemalari
aviatsiyada keng tarqaldi. Birinchi marta seriyali ishlab chiqarilgan elektronli ABSi
bo`lgan avtomobil 1978 yilda S-klassdagi Mercedes (W116) avtomobili bo`ldi.
2
http://systemsauto.ru/passive/passive.html
Yunusali1987
4
Dostları ilə paylaş: |