5 — 6- sinf o‘quvchilari uchun
Yüklə 9,49 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Suv ichish tartibi.
|
Ovqatlanish tartibi.
Sizning yoshingizda bir kunda 4 marta ovqatlanish kerak. Binobarin, shunday ekan, barcha iste’mol qilinadigan ovqatlarning quvvati ertalabki nonush- tada 20—25 % ni, peshinda 40—44 % ni, kechki ovqat- 145 lanishda 10—15 % ni, kechki ovqatda 15—20 % ni tashkil qilishi kerak. Ovqatlanish chog‘ida ovqatni yaxshilab chaynash tavsiya etiladi. Ovqat paytida gaplashish yoki boshqa qandaydir ishlar bilan band bo‘lish, bir jihatdan, odobsizlik sanalsa, boshqa tomondan, me’da shirasi ajralib chiqishini pasay- tirib, ovqat hazm bo‘lishiga salbiy ta’sir ko‘rsatadi. Ovqat- lanishni uyqudan oldin 1,5—2 soat ilgari tugallash lozim. Shuningdek, sportchi-o‘quvchilar jismoniy mashqlar bilan shug‘ullanish, startga chiqish, musobaqa oldidan ko‘p ovqat yemasligi kerak, chunki bu umumiy ish faoliyati- ning pasayib ketishiga olib keladi. Musobaqaga bir kun qolganda tarkibida uglevodi ko‘p bo‘lgan ovqatlarni yeyish foydalidir. Musobaqa kuni undan 2—3 soat oldin me’yorida yengil va tez hazm bo‘ladigan meva sharbati yoki uglevodli mineral suvlar ichishning nafi bor. Uzoqroq safarga chiq- qanda organizm quvvatini yo‘qotmasligi uchun inson o‘zi bilan qora mayiz, quritilgan non, shirinliklar, turshak, pecheniy va boshqalar olishi ayni muddao bo‘ladi. Suv ichish tartibi. Odam organizmi 80 % suvdan iborat bo‘lib, hayotimizning barcha jarayoni u bilan bog‘liq. Odam bir sutka davomida 2 litr suvni choy, sut, suyuq ovqat va turli sharbatlar tarzida iste’mol qiladi. Odam organizmiga qancha ko‘p suv kirsa, shuncha chiqariladi. Suv betartib ichiladigan bo‘lsa, u terlash orqali chiqarilganda organizm uchun zarur foydali minerallar ter bilan birga chiqib ketib, natijada organizm holsizlanadi. Issiq kunlari esa ter orqali chiqarilgan suv, tezda qayta tiklanishi zarur. Bunday paytlarda ko‘proq choy ichib tu- rish foydali, chunki u nafaqat chanqoqni qondiradi, balki nerv va yurak-qon tomirlarga ijobiy ta’sir ko‘rsatadi. Choy- ni salqinlatib oz-ozdan, shoshmay, qultumlab ichish ke- rak. Chanqovbosdi ichimlik suvlarga: kvas, mineral va gazli suvni, pomidor sharbati, na’matak sharbati va meva-sab- zavotlardan qilingan ichimliklarni kiritish mumkin. Bular- ning foydasi shundaki, organizm a’zolari ishining bir ma- romda kechishiga yordam beradi. Shuni eslab o‘tish lozimki, mashg‘ulotlar, sayohatlar, 10 — T. S. Usmonxo‘jayev va boshq. 146 yoz paytlaridagi ko‘p terlash natijasida eng zarur mineral moddalar chiqib ketadi. Ularning o‘rnini to‘ldirish lozim. Buning uchun minerallarga boy suyuqliklarni bir yo‘la katta miqdordagisini ichmay, uni dam olib-dam olib yarim stakandan har 10 daqiqada ichish tavsiya qilinadi. Ichimliklarni juda sovitib ichmaslik kerak, chunki nafas yo‘llari shamollashi hamda tomoq qattiq og‘rishiga olib kelishi mumkin. Yüklə 9,49 Mb. Dostları ilə paylaş:
|